”Een beetje integer bestaat niet.”

Een befaamde uitspraak van minister Dales (Binnenlandse Zaken, PvdA) tijdens een toespraak op een VNG congres in 1992. Ze zei daar „Een beetje integer kan niet, want aantasting van de integriteit betekent niet minder dan dat de overheid het vertrouwen van de burgers verliest”. Democratie kan niet zonder dat vertrouwen „Dan is er geen democratie meer.”

Donderdagavond 20 januari sprak de gemeenteraad van Haarlemmermeer over een integriteitsmelding. Fractievoorzitter Gerdien Knikker deed het woord namens D66.

Beeld: Gemeente Haarlemmermeer

Kernwaarden democratie

Het onderwerp van vanavond raakt wat D66 betreft dus ook aan de kernwaarden van onze democratie en ons openbaar bestuur. Na een integriteitsmelding over het gebruik van het fractiebudget voor privé doeleinden door dhr. Meijer werd er een onderzoek ingelast dat uiteindelijk heeft geresulteerd in een aangifte van onze burgemeester. En we hebben net gehoord dat het OM tot vervolging overgaat. Als raad kunnen we met elkaar het gesprek aan over hoe we naar integriteit kijken en vertrouwen in de politiek.
Heeft deze affaire het vertrouwen van onze inwoners in ons bestuur geschaad? Zeker. Via de media is er voldoende gezegd en geschreven over deze kwestie.

Het juiste doen, ook als niemand kijkt

Als het om integriteit aankomt geldt simpelweg het simpele adagium ‘practice what you preach’. Integriteit is het juiste doen, ook als niemand kijkt. Raadslid ben je altijd en overal, dat kun je niet tijdelijk terzijde schuiven. Daarnaast hebben we als individuele raadsleden en als voltallige gemeenteraad een voorbeeldfunctie op het gebied van integriteit richting onze inwoners.
Integriteit van álle raadsleden is  dus essentieel voor het goed functioneren van de gemeenteraad. Regels en afspraken moeten duidelijk maken wat wel en niet mag, en wat de consequenties zijn van het niet naleven van deze afspraken. Maar integriteit is ook een grondhouding én een mentaliteit. Niet alleen maar een set aan regels en gedragscodes.  Het gaat ook verder dan je eigen gedrag: het is ook elkaar aanspreken op ongewenst en grensoverschrijdend gedrag.

Nieuwe afspraken met elkaar

Vanuit een ingelaste werkgroep met fractievoorzitters hebben we  een aanpassing op de fractieondersteuning en procesafspraken integriteit voor Haarlemmermeer gemaakt.  Dat ging in goede samenwerking en het resultaat ligt vanavond voor.  Een raadsvoorstel dat wij omarmen.  Belangrijk, omdat we hiermee een integer en transparant bestuur nastreven. Omdat we helder omschrijven welke stappen genomen kunnen worden bij een integriteitskwestie. En belangrijk, omdat we de lessen van het afgelopen anderhalf jaar willen gebruiken om de integriteit van ons bestuur te waarborgen.
Het andere raadsvoorstel dat voorligt vraagt om een terugvordering van het betreffende bedrag van de fractie Forza! door de gemeenteraad.  Daar stemmen wij mee in. 

Wat D66 betreft is de discussie over integriteit nooit afgesloten, maar blijft dit een permanent onderwerp van gesprek. Goed voorbeeld doet goed volgen. Vertrouwen in de politiek tempert escalatie en polarisatie in de samenleving.