Atelierbeleid

Het is al vrij lang duidelijk dat Zwolle een groot tekort heeft aan plekken voor kunstenaars, muzikanten, acteurs e.d. om te werken, oefenen en exposeren. Daar heeft mijn fractie ook regelmatig aandacht voor gevraagd. Dat het HEVO-onderzoek uit 2020 nu eindelijk een concrete onderbouwing krijgt, inclusief een blik naar de komende 15 jaar met concrete doelstellingen, dat doet ons goed. De behoefte uit de werksessies aan beleidsformulering en een stevige uitvoeringsstrategie wordt met dit voorstel voorzien van een duidelijke start. Fijn dat we dat punt bereikt hebben!

Het doel van dit atelierbeleid is het creëren van een inclusief cultureel klimaat dat productie, innovatie en samenwerking stimuleert; best een grote – en ook mooie – ambitie. Enerzijds zijn er meer ateliers en werkplekken nodig, gecombineerd met ruimte om werk te tonen. Anderzijds is er de wens tot inhoudelijke stimulans en ontwikkeling; in de nota het discours genoemd. Deze twee zijn volgens ons niet los van elkaar te zien. In de praktijk zullen ze een heldere samenwerking tussen de afdelingen vastgoed en cultuur betekenen.  
 
Want de nodige vierkante meters zijn heel concreet onderbouwd. Maar dat geeft nog geen inzicht in wat voor soort werkplekken of in welke samenstelling dat dan is. De keuze voor bepaalde disciplines als aandachtsgebieden, maakt uit voor hoe en waar je inzet pleegt. Ligt er bijvoorbeeld meer nadruk op theater of beeldende kunst? Richten we ons meer op autonome kunst of juist op toegepaste kunsten? Elke discipline heeft een eigen set van behoeften waar een werkplek aan moet voldoen.  
 
Het HEVO rapport uit 2020 gaf als aanbeveling om richting te kiezen, zoals beleid op bepaalde doelgroepen. Heel concreet: ontwikkel een ‘Zwols profiel’. Het huidige raadsvoorstel maakt bewust geen scherpe keuzes. Met ‘Mix to the Max’ is de gedachte dat de diversiteit van verschillende kunstenaars en disciplines (vanzelf) leidt tot vernieuwende cross-overs en experimenten. Maar zonder concrete sturing op onderdelen of doelgroepen zien wij het risico dat werkruimtes die makkelijk te realiseren zijn de vierkante meters vullen.  
 
Want de beoogde ruimte in gebiedsontwikkelingen zal niet altijd gerealiseerd worden vanwege de financiën zo wordt gezegd. Wij denken dat grotere ruimtes waar met machines of op groot formaat kan worden gewerkt (en die ook nog eens betaalbaar moeten zijn) ook veel moeilijker afgedwongen kunnen worden ten opzichte van kleinere ruimtes voor de ‘schone’ disciplines. Door bijvoorbeeld te kiezen een afgebakend aantal vierkante meters voor autonome makers te reserveren, zorg je in ieder geval dat de humuslaag voor de crossovers en experimenten aanwezig is.

Tot slot, kort over de rol van de kwartiermaker. Wij volgen de redenering dat voor een andere inrichting van werkplekken binnen de gemeente ook een ander soort organisatie nodig is. Een kwartiermaker kan dat optuigen. Of die organisatie voor alle werkplekken verantwoordelijk moet worden moet blijken, een deel is immers bij externe partijen belegd. Daarnaast vroegen wij ons af of het stimuleren van wat de nota het ‘discours’ noemt ook bij de kwartiermaker komt te liggen. De zichtbaarheid van kunstenaars vergroten en het onderlinge netwerk versterken is immers een beslispunt. Moeten we hier bijvoorbeeld denken aan een vorm van ‘broedplaatsenbeleid’? 
 
Afsluitend zijn wij blij met de het gegeven dat er gewerkt gaat worden aan meer vierkante meters voor kunstenaars en creatieve makers. Hoe dit er in de uitvoering uit gaat zien willen we graag nog wat nadere duiding op hebben.