Inbreng D66 tijdens de algemene beschouwingen 2024

Geachte collega’s en allen die dit op de publieke tribune of via de videoverbinding volgen,
geacht college,

U spreekt in uw voorwoord over de onzekere financiële toekomst.
Vanwege bezuinigingen door het Rijk en de vele kostenstijgingen door inflatie en hogere rente.
We hebben daardoor vanaf het beruchte ravijnjaar 2025 minder geld en wat we doen wordt ook nog eens duurder.
We hebben reserves, maar die zijn niet onuitputtelijk.
We hielden vorig jaar wel ruim 9 miljoen over, maar dat lijkt mooier dan het is.
Dat overschot komt voor een groot deel door uitgesteld werk.
Omdat wij zelf de mensen niet hebben, de markt de mensen niet heeft, materialen niet tijdig geleverd worden.
Dat is wat D66 betreft een nog groter en urgenter probleem
dan de kortingen uit Den Haag.
Want ook al hebben we geld, zonder mensen en materialen voor de uitvoering
kunnen we dat niet uitgeven.
Het ravijnjaar zijn we met elkaar, college, organisatie en raad, ondersteund door onze griffie, gezamenlijk te lijf gegaan.
Er is een afwegingskader opgesteld dat we gebruiken om bij de begrotingsbehandeling voor 2025 te bepalen wat we wel en wat niet, of minder, of pas later doen.
Zonder daarbij de kaasschaaf te gebruiken.
Over dat proces mogen we elkaar best wel complimenteren.
Met speciale dank ook aan onze concerncontroller.
Vandaag geven we alvast richting aan, ook aan nieuw beleid.
Het college heeft er voor gekozen om een deel daarvan niet uit te voeren.
Daar heeft onze fractie grote moeite mee.
Zowel inhoudelijk als principieel.
Bijvoorbeeld met het deels niet honoreren van de nota evenementen.
Zeker als we dat langs het afwegingskader leggen.
Die evenementennota is opgesteld samen met de samenleving.
Deze niet uitvoeren doet afbreuk aan het opgebouwde vertrouwen bij organisatoren.
Terwijl juist dit jaar de ondersteuning vanuit de gemeente bij het aanvragen van evenementenvergunningen zo fantastisch was gelopen,.
Zo vertelde een van die organisatoren mij vorige week nog.
Complimenten daarvoor! Verspeel die nu niet is ons advies.
Dat gaat ook op voor het niet honoreren van het budget schuldhulpverlening, speciaal voor die ondernemers in West Betuwe die het financieel heel moeilijk hebben.
En voor het bezuinigen op de clientondersteuning, een open einde regeling nota bene.
En voor het versoberen van toezicht en handhaving van de dit najaar op te leveren nieuwe fietsenstalling bij het station Geldermalsen.
Juist in de beginfase, als iedereen moet wennen aan de nieuwe situatie, zijn toezicht en handhaving extra belangrijk.
Een goed begin is het halve werk.
Dit alles niet honoreren, terwijl het afgezien van de warmte transitievisie om relatief lage bedragen gaat, is de kaasschaaf hanteren.
We hadden afgesproken dat vooral niet te doen.
Wij vinden het principieel onjuist om nu al deze keuzes te maken, zonder deze mee te nemen in de afweging die we dit najaar gaan maken.
Ongeacht wat wij als fractie inhoudelijk van een onderwerp vinden.
Dat willen we graag herstellen.
Daarom dienen we een amendement in, samen met de fracties van Dorpsbelangen, ChristenUnie en Verenigd West Betuwe
om al het niet of deels niet gehonoreerde nieuw beleid over te hevelen naar het structureel en incidenteel nieuw beleid.
U vraagt in uw voorwoord deze raad ook naar ideeën om daarmee aan de slag te gaan.
D66 heeft er wel een aantal voor u.
Ik noemde eerder al de krapte op de arbeidsmarkt die niet op korte termijn opgelost wordt.
Dat vraagt om aantrekkelijk werkgeverschap, daar is dit college gelukkig hard mee aan het werk, ga zo door.
Dat vraagt ook om prioriteiten te stellen.
Het college komt na de zomer met voorstellen voor ‘ombuigingen’ die wij langs het afwegingskader leggen.
Een van de afwegingen is de vraag wat een besluit voor gevolgen heeft voor inwoners, voor het voorzieningen en onderhoudsniveau en voor de ambtelijke organisatie.
Wij adviseren u daarbij heel goed te kijken naar wat onze organisatie aan kan.
Ga indien mogelijk werkzaamheden uitbesteden.
Op het gebied van woningbouw zit er veel deskundigheid bij coöperaties, architecten en bouwers, maak daar optimaal gebruik van.
U kunt ook meer uitbesteden aan lokale vrijwilligersorganisaties, durf daarin keuzes voor de langere termijn te maken.
En durf ook keuzes en uitvoering uit te stellen.
Daarnaast maken wij ons zorgen over de uitvoering van de lokale inclusieagenda van december 2020.
Wij missen de beloofde regelmatige evaluatie en actualisatie, de laatste update stamt uit 2021.
Er is veel aandacht voor toegankelijkheid, zeker met de verbouw van het gemeentehuis, maar die agenda behelst nog zoveel meer.
Zo missen we het anti discriminatie beleid, daar kunnen nog flinke stappen gezet worden.
Dit vraagt wat D66 betreft juist geen uitstel.
Dat is ook de mening van de drie ambassadeurs uit deze raad van ons anti discriminatiemeldpunt Vizier.
Zoals artikel 1 van de grondwet stelt:
Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, handicap, seksuele gerichtheid of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.
Maar het komt wel voor, ook in West Betuwe.
Wie net als ik wel eens gastlessen geeft op onze scholen ziet en hoort de noodzaak tot het nog veel meer inzetten op bewustwording.
Dat besef je ook als je sommige uitspraken leest in de verslagen van de dialoog sessies die gehouden zijn in het kader van de spreidingswet.
Er is ook budget voor antidiscriminatiebeleid, de menskracht lijkt te ontbreken.
Onze oproep aan het college is hier zo spoedig mogelijk een oplossing voor te vinden.
Mede namens mijn mede ambassadeurs Gerrit de Jong en Richard Hoogveld doe ik alvast een voorzet door een motie in te dienen om de tekst van artikel 1 van de grondwet dit jaar nog zichtbaar te maken in ons huis, dit mooie gemeentehuis.
Ondersteund door de fracties van D66, Dorpsbelangen, PvdA, ChristenUnie, Verenigd West Betuwe en GroenLinks
Wij overhandigen daarvan graag alvast een voorbeeld aan de verantwoordelijk wethouder.