Verkiezingsprogramma

Klimaat, op weg naar een klimaatneutraal West Betuwe waar de lusten en lasten eerlijk zijn verdeeld

Er is brede bezorgdheid over de klimaatverandering maar ook grote onvrede over de aanpak daarvan. Wie is waarvoor verantwoordelijk? Burgers wijzen met name naar grote bedrijven. Velen denken na over wat zij zelf kunnen doen maar vinden tegelijkertijd ook dat dit bij lange na niet voldoende zal zijn. Klimaatmaatregelen voelen ook vaak opgedrongen. En er speelt nog veel meer in het leven van mensen dan alleen maar het klimaatbeleid, dat lijkt in de hele klimaatdiscussie vergeten te worden.

Heb aandacht voor kwaliteit van leven en kwetsbare groepen

Te hoge verwachtingen van individuele mensen hebben helpt niet. Er is juist aandacht nodig voor het vergroten van de kwaliteit van leven (je huis isoleren levert gewoon een comfortabeler huis op). En juist ook aandacht voor andere problemen die nu voor sommigen acuut zijn.

  • Wonen, werken en rondkomen. Zoals het tekort aan betaalbare en geschikte woningen. Of te weinig inkomen om van rond te komen en goed mee te kunnen doen in de samenleving. Mensen maken zich wel degelijk zorgen over het klimaat en zijn bang dat de klimaatmaatregelen de kosten voor levensonderhoud laten stijgen. Mensen die nu al moeilijker kunnen rondkomen zijn extra kwetsbaar. Subsidieregels lijken vooral bedoeld voor mensen die het sowieso al beter hebben (eigen huis bezitters, elektrische autorijders). Mensen die moeilijk kunnen rondkomen betrekken is een belangrijke opgave.
  • Lasten eerlijk delen. Klimaatbeleid is niet los te zien van de bredere kwaliteit van leven. Het werken aan een klimaat neutrale samenleving gaat samen met opgaven rond inkomen en bestaanszekerheid, inclusie, sociale samenhang, rechtvaardige verdeling en het voorkomen van nog meer ongelijkheid. Beleid heeft niet voor iedereen een gelijke uitwerking. Sommige groepen zijn extra kwetsbaar. Een kleine verandering kan voor hen grote negatieve (of positieve) gevolgen hebben. Initiatieven vanuit de samenleving moeten we omarmen. We moeten zorgen voor echte inbreng vanuit inwoners heel vroeg in de beleidsontwikkeling, geen kant en klare plannen presenteren. Laten we het vooral met elkaar hebben over de samenleving die we willen zijn. Waarbij we erop letten dat de lusten en lasten van het klimaatbeleid eerlijk verdeeld worden.

Stimuleer ‘goed’ boeren in West Betuwe

Agrariërs leveren een belangrijke bijdrage aan het aanzien van ons mooie groene buitengebied. Het open karakter hiervan moet zoveel mogelijk behouden blijven. De uitdagingen op het gebied van woningbouw, natuurbehoud, klimaatverandering en energiestrategie zijn daarbij een forse uitdaging. Wij willen daarbij nog meer aandacht voor het behoud van bijzondere cultuurhistorische elementen in het landschap (bomen, boomrijen, dorpsgezichten) en in de dorpen. Niet alleen vanuit het belang voor klimaat en toerisme, ook omdat onze inwoners hier grote waarde aan hechten. De agrarische sector heeft het niet gemakkelijk. D66 wil zich inspannen om de aanpassingen die aan de orde zijn zo te vertalen dat agrariërs een gezond bedrijf kunnen blijven uitoefenen.

  • Zet in op kringlooplandbouw. We streven naar het sluiten van kringlopen op lokaal en regionaal niveau en het integreren van natuurlijk gedrag van dieren in dierhouderijen. Daarbij zet D66 in op kringlooplandbouw waarbij de voedselproductie een bijdrage levert aan het herstel en behoud van de biodiversiteit in Nederland. D66 wil van kwantiteit naar kwaliteit. Voedselproductie moet niet ‘sneller, groter en goedkoper’ als leidraad hebben, maar ‘slimmer en beter’. Om dit te bereiken wil D66 inzetten op innovatie. Het produceren van voedsel mag ook geen gevaar opleveren voor de volksgezondheid. Dierziekten en schade door bestrijdingsmiddelen moeten zo veel mogelijk voorkomen worden.
  • Bescherm robuuste natuur met gericht aankoopbeleid, subsidies en kavelruil. Grote aaneengesloten natuurgebieden zijn vitaal voor de kwaliteit en de veerkracht van ecosystemen. Lokale ecologische verbindingen kunnen zowel in stedelijk als landelijk gebied (door)lopen. De gemeente kan hier een belangrijke rol spelen door actief beleid te voeren, denk bijvoorbeeld aan aankoop, subsidies en kavelruil. Natuurbeheer kan in goed overleg met de agrarische sector vormgegeven worden. Net als het creëren en verbeteren van wandel- en fietsroutes. Vrijwilligers (organisaties) spelen daarbij een belangrijke rol. Bijvoorbeeld bij het beheer van groen.

Zet in op energiebesparing en duurzame energie

Een van de belangrijkste ambities op het gebied van duurzaamheid is dat alle energie die we lokaal nodig hebben ook duurzaam lokaal wordt opgewekt. In 2020 is de ambitie om deze energie neutrale situatie in West Betuwe in 2030 te realiseren verlaagd naar 2050. Dit moet wat D66 betreft ongedaan gemaakt worden. Voor ons is 2030 energieneutraal in West Betuwe het uitgangspunt.

  • Investeer in bewustwording en daarmee draagvlak. De meest duurzame energie is de energie die je niet gebruikt. Inwoners moeten nog veel meer bewust gemaakt worden van de kansen die er op het gebied van energiebesparing liggen. Diverse inwonersorganisaties verrichten hier belangrijk werk. Ook het Energieloket Rivierenland speelt hier een rol. De grootste stappen kunnen echter gemaakt worden door bedrijven, omdat zij verreweg de meeste energie gebruiken. De gemeente moet zelf het goede voorbeeld geven door al het gemeentelijk vastgoed te verduurzamen.
  • Maak werk van energietransitie. Samen met bewoners en ondernemers willen we overschakelen op duurzame energie. D66 wil verder alle schoolgebouwen zo snel mogelijk energieneutraal maken. Restwarmtegebruik van bedrijven, aardwarmte en andere innovatieve technologieën of experimentele energieopwekmethoden moeten waar mogelijk ingezet worden. Dat is niet alleen goed uit oogpunt van duurzaamheid. De aanleg van zonnepanelen en andere innovatieve technologieën levert ook veel nieuwe werkgelegenheid op. Met het inzetten van revolverende duurzaamheidsfondsen kan de gemeente de energietransitie bevorderen. Het geschikt maken van het elektriciteitsnetwerk is een belangrijke voorwaarde om de energietransitie te laten slagen. Samen met Liander moet naar betaalbare oplossingen worden gezocht.
  • Zorg voor draagvlak voor de energietransitie. De energietransitie gaat veel vragen van de samenleving. Onze leefomgeving gaat de komende jaren sterkt veranderen. Dat vraagt veel uitleg en een gezamenlijk verhaal over nut en noodzaak. Dat vraagt ook een eerlijke verdeling van de lusten en lasten. Iedereen moet mee kunnen profiteren, ook als je zelf geen geld hebt om te investeren in windmolens en/of zonnepanelen. Dat betekent dat de energietransitie en een goed sociaal beleid hand in hand gaan. Het klimaatbeleid is niet los te zien van de bredere kwaliteit van leven. Maatregelen hebben niet voor iedereen een gelijke uitwerking. Sommige groepen zijn extra kwetsbaar. Een kleine verandering kan grote negatieve (of positieve) gevolgen hebben. Juist als lokale overheid moeten we daar oog voor hebben en rekening mee houden.

West Betuwe nog groener

Het landschappelijke karakter van West Betuwe is zeer waardevol. Dat kan botsen met de wens om een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor bedrijven te bieden of met (grootschalige) ontwikkelingen binnen de land- en tuinbouw en infrastructuur. Het is nog steeds onduidelijk wanneer de nieuwe omgevingswet van kracht wordt. De omgevingswet vraagt een heel andere werkwijze van inwoners, ondernemers, ambtenaren ook college en raadsleden. Hiervoor moet geïnvesteerd worden in lokale bewustwording.

  • Geef ruimte aan natuur binnen de bebouwde kom. Het landelijke karakter in onze gemeente, ook wat betreft het groen, dient behouden te blijven. Mooi groen mag dan ook niet vanwege de kosten vervangen worden door goedkoop groen. Ook water speelt een belangrijke rol voor de leefbaarheid van onze dorpen, met name die in de onmiddellijke nabijheid van Waal en Linge liggen. D66 vindt dat ruimte moet worden gevonden om de dorpen langs de Waal weer te verbinden met rivier en uiterwaarden bij de uitvoering van de dijkversterking langs de Waal.
  • Leg natuurlijke speelplaatsen aan. Voor kinderen is het belangrijk dat ze zelfstandig buiten kunnen spelen en de buurt verkennen. Natuurlijke speelplekken dagen uit. Bij het beheer en bij plannen voor herinrichting van de woonbuurt moeten dan ook kinderen betrokken worden. Scholen zijn ook een plek waar kinderen veel tijd doorbrengen. D66 pleit er dan ook voor om gebruik te maken van provinciale subsidies om de schoolpleinen te vergroenen.
  • Maak werk van biodiversiteit. Het behoud van een gevarieerd landschap, met oude fruitbomen, wielen, bosjes, knotwilgen, natuurlijke oevers, houtwallen en singels, is van groot belang bij het stimuleren van biodiversiteit. De gemeente moet bijdragen aan biodiversiteit door waar mogelijk de bermen bij-vriendelijk te onderhouden en te stoppen met klepelen.
  • Bouw natuurinclusief en neem maatregelen om gevolgen van klimaatverandering op te vangen. Onze breed gesteunde voorstel voor natuurinclusief bouwen dient een voorwaarde te worden bij nieuwbouw en verbouw. Door klimaatverandering zullen we in de toekomst steeds meer te maken krijgen met hoosbuien. Riolering kan daar slechts deels op aangepast worden, omdat zelfs bredere buizen de enorme hoeveelheden water niet aankunnen. Verharding van tuinen voorkomt dat water de bodem in kan. D66 pleit voor een actieve voorlichtingscampagne die inwoners en bedrijven meer bewust maakt van deze negatieve effecten en die stimuleert dat wij stenen vervangen door groen. Het apart opvangen van hemelwater helpt en levert bovendien een besparing van leidingwater op. Daken kunnen ook gebruikt worden voor de aanleg van een groendak dat hemelwater vasthoudt. Met dit soort maatregelen dragen inwoners en bedrijven bij aan het regenbestendiger maken van de gemeente. 
  • West Betuwe zonder restafval in 2030. Er moet nog meer gewerkt worden aan bewustwording van het nut van afvalscheiding. Bij de afvalinzameling moet goed scheiden lonen, inwoners moeten dit in hun portemonnee kunnen merken. Bij de gemeente moet het circulair gebruik van grondstoffen voorop staan door bijvoorbeeld bij de inrichting van de openbare ruimte gebruik te maken van her te gebruiken materialen en alleen nog maar gerecycled papier in te kopen. Als gemeente moeten we ons samen met de uitvoeringsorganisatie AVRI zoveel mogelijk richten op circulair gebruik van grondstoffen. Daarbij hebben de hulp van onze inwoners hard nodig. Zonder goede begrijpelijke uitleg, communicatie en samenwerking met bijvoorbeeld het lokale verenigingsleven gaat dit niet lukken. De gemeenteraad dient hier ook nauw bij betrokken te worden.
Home Klimaat, op weg naar een klimaatneutraal West Betuwe waar de lusten en lasten eerlijk zijn verdeeld