In welke Europese Unie willen wij leven?

De komende jaren staat Europa voor grote transities op het gebied van klimaat, energie en digitalisering. Ondertussen spelen er interne conflicten: tussen noord en zuid over de economie en tussen oost en west over de rechtsstaat. In meerdere lidstaten zijn rechts-populistische aan de macht gekomen, die ook het debat binnen Europese instituties veranderen. Buiten Europa zien we verschuivingen in het geopolitieke krachtenveld van Rusland, de Verenigde Staten en China.
 
Hoe ziet een Europese Unie eruit die op de grote vraagstukken van deze tijd creatieve en duurzame antwoorden vindt? Die vraag staat op de agenda van de Conferentie over de toekomst van Europa, die in het voorjaar van 2022 haar rapport zal uitbrengen. Het is een ongekend proces in de geschiedenis van Europese integratie, waarin burgers direct meepraten in het debat over de prioriteiten en vormgeving van de Europese instellingen.
 
In Nederland ontbreken nog een volwassen debat en een compleet verhaal over de Europese Unie. De vele crises die de Europese Unie het afgelopen decennia kenmerkten – de financiële en economische crisis, de vluchtelingencrisis, de Brexit – waren koren op de molen van zowel Eurosceptici als Eurofielen: een kans om te pleiten voor ‘meer’ of ‘minder’ Europa als de weg voor de toekomst.
 
In een jaar van grote Europese keuzes en in aanloop naar de Europese verkiezingen van 2024, werken we vanuit drie deelprojecten aan een sociaal-liberaal verhaal over de toekomst van de Europese Unie:

Democratisch verval in de Europese Unie
In dit paper onderzoeken we de centrale termen in het debat over democratisch verval in de Europese Unie en zetten we een eigen visie uiteen op de toekomst van de Unie als rechtsgemeenschap.
 
Jonge denkers over de toekomst van de Europese Unie
Een nieuwe generatie aan het woord over de toekomst van Europa: welke scenario’s en prioriteiten zien zij?
 
Europa-visie
Een sociaal-liberaal verhaal over de Europese Unie. Welke scenario’s zien we voor de toekomst van de Europese Unie, als we deze niet afleiden uit het eindpunt van een federaal Europa, maar uit inhoudelijke beginpunten?


Contactpersonen: Afke Groen en Susanne Dallinga