8. Dorpsgericht besturen

D66 is altijd gericht geweest op het versterken van onze democratie. Dat is onverminderd actueel. Nog steeds voelen te veel mensen
zich niet betrokken bij onze democratie. Dat willen we verhelpen, mensen moeten meer gehoord worden. Dit vraagt ook iets van ons als politiek: een democratische houding en meer dualisme. Daarbij hoort ook een onafhankelijke pers en een sterke gemeenteraad dat het college kan controleren.

Steeds meer informatie vanuit de gemeente komt via internet. Contact met de overheid verloopt steeds vaker digitaal. Data wordt
bovendien steeds meer ingezet voor beleidsontwikkeling en dienstverlening. Wij vinden het belangrijk dat de gemeente zorgt voor
voldoende interne kennis en kunde om op een veilige en effectieve manier met data en technologie om te gaan. Juist omdat het vaak om
data van inwoners en bedrijven gaat.
Wij willen dat de gemeente zorgt dat mensen die moeite hebben met digitaal contact in elk dorp bij een servicepunt, bijvoorbeeld de
bibliotheekbalie, terecht kunnen

Voor een goed functionerende democratische rechtsstaat is een onafhankelijke, pluriforme pers essentieel. Zij vervullen als waakhond
van de democratie immers een belangrijke controletaak.
De lokale omroep Regio 90 en Nieuwsblad De Kaap / Stichtse Courant spelen een belangrijke rol. Wij willen vanwege de gemeentelijke
onafhankelijkheid dat zij vanuit een landelijk fonds extra gefinancierd worden. Als dat onvoldoende het geval is zien wij graag dat
gemeente hen financieel extra ondersteunt, uiteraard zonder inhoudelijke bemoeienis van de overheid.

Wij willen dat mensen de macht beter kunnen controleren. We willen dat meer mensen betrokken raken bij de politieke macht die nu
nog is voorbehouden aan een té kleine groep.
We versterken de democratie door inwoners via digitale middelen bij te laten dragen aan nieuw beleid. Wij willen kijken naar veilige en
betrouwbare mogelijkheden om bestaande digitale platforms te gebruiken om actief enquêtes, peilingen en consultaties laagdrempelig en wijdverspreid in te zetten.
De gemeente heeft er steeds meer taken bij gekregen en heeft daarmee een steeds grotere rol in het dagelijks leven van mensen. Wij
willen dat de lokale democratie recht doet aan de groeiende verantwoordelijkheid van de gemeente. Uiteindelijk heeft de gemeenteraad het laatste woord maar nieuwe democratische instrumenten zijn een waardevolle toevoeging.
De menselijke maat moet terug in het contact tussen overheid en inwoner. Inwoners moeten kunnen vertrouwen op een overheid die er
voor hen is.

Wij zijn voorstander van een Raadsbreed Programma. Geen dichtgetimmerd akkoord waar het college vier jaar lang aan moet
vastklampen maar een programma op hoofdlijnen met doelen. Hoe deze doelen bereikt moeten worden mag het college zelf invullen en
kan de gemeenteraad op reageren.
Een wethouder zit er dan niet om vooraf afgesproken beleid uit te voeren maar om gedurende de raadsperiode actief bij de
gemeenteraad te blijven informeren hoe (nieuwe) uitdagingen aangepakt moeten worden. Er moet regelmatig contact met alle fracties plaatsvinden vinden om te zorgen dat er vertrouwen blijft bestaan.
De rol van de gemeenteraad is om het college te controleren: zijn de voorstellen goed? Dienen zij het algemene maatschappelijke
belang? Zo zijn de kaders duidelijk waarbinnen er in een later stadium geparticipeerd kan worden. D66 verwacht van het college
duidelijke voorstellen die passen in het gezamenlijke vastgestelde doel.
Wij zijn voorstander om de BOB-procedure te continueren. BOB staat voor beeldvorming – oordeelsvorming – besluitvorming. Het BOB-model moet helpen om effectief door het proces heen te gaan van probleem of uitdaging naar oplossing of besluit. Tijdens de
beeldvorming is er voldoende tijd om als gemeenteraad eerst eens goed kijken wat er aan de hand is en daar goed over na te denken.
Men verwacht nog weleens dat de gemeenteraad snel ergens iets van vindt maar de gemeenteraad moet wel gefundeerd zijn mening
kunnen vormen.
Juist de beeldvorming is voor D66 het moment om bijvoorbeeld door middel van rondetafelgesprekken de bewoners, belangengroepen
en deskundigen de ruimte te geven om hun zienswijze duidelijk te maken. De gemeenteraad kan deze vergaderingen ook op locatie
doen.
Wij zien het liefst dat de besluitvorming raadsbreed gedragen wordt. Dat geen enkele partij of raadslid zwaarwegende bezwaren heeft
tegen een voorstel. Maar als het echt noodzakelijk is zullen wij lastige keuzes niet uit de weg gaan.
De gemeente maakt steeds vaker gebruik van gemeenschappelijke regelingen zoals Veilig Thuis, GGD en Omgevingsdiensten. Dat is
begrijpelijk, want het maakt het makkelijker om lokale taken goed op te pakken. De democratische controle vanuit de gemeenteraad op
deze samenwerkingsverbanden is vaak minder goed geregeld en dat is een probleem. Er is meer geld nodig voor politieke en ambtelijke
ondersteuning van raadsleden

Wij vinden het belangrijk dat naar de mening van de bewoners geluisterd wordt. In het BOB-model is daar ook alle ruimte voor.
Bewoners en belangengroepen moeten zich welkom voeren om hun kant van het verhaal duidelijk te maken. Het is immers de taak van
de gemeenteraad om goed geïnformeerd tot oordeel- en besluitvorming over te gaan.
Helderheid en duidelijke kaders zijn van wezenlijk belang bij participatie. Mensen worden uitgenodigd om mee te denken en inspraak te leveren, doen dat met enthousiasme en overgave, horen uiteindelijk een hele periode niks, totdat het besluit gecommuniceerd wordt.
Wij willen dat van tevoren helder en in duidelijke taal gecommuniceerd wordt op welk punt in de besluitvorming men zich bevindt, wat het vervolgtraject is en wie wat wanneer beslist. De doorslaggevende redenen voor een beslissing moeten kenbaar worden gemaakt.
Wij vinden het van belang dat alle belanghebbenden meedoen aan de participatie. Bij nieuwbouwprojecten wordt er vooral gesproken
met omwonenden maar de potentiële nieuwe bewoners worden niet gehoord ook niet in de vorm van een belangengroep.
Het resultaat van participatie betekent voor bewoners en belangengroepen overigens niet automatisch dat ze hun zin krijgen. De gemeenteraad is als gekozen orgaan vertegenwoordiger van alle bewoners van Utrechtse Heuvelrug. De gemeenteraad zit er voor het
algemeen belang en dat kan soms botsen met individuele belangen. Nimby (not-in-my-back-yard) is een valkuil waar de gemeenteraad
voor moet waken.
Voor elke 1000 inwoners zijn er ook 1000 verschillende manieren om mee te willen en kunnen doen. Wij willen ervoor zorgen dat
iedereen zoveel mogelijk gehoord wordt. Niet alleen om inwoners meer te betrekken maar ook om zo de kwaliteit van de voorstellen te
verrijken.
Wij willen dat er per project goed bekeken wordt op welke manier inwoners kunnen worden betrokken en de manieren waarop
uitbreiden.
Participatie is een aanvulling op de rol van de gemeenteraad, geen vervanging. Uiteindelijk heeft de gemeenteraad het laatste woord
want zij heeft ook de wettelijke verantwoordelijkheid.
Participatietrajecten zoals het ‘right to bid,’ het ‘right to challenge’ en het ‘right to coöperate’ geven de ruimte aan initiatieven vanuit de
gemeenschap zelf en verdienen onze steun. Hierbij is het belangrijk dat de deelnemers weten waar ze aan toe zijn. Communicatie vanuit
de overheid moet vooraf helder zijn en gewekte verwachtingen moeten worden waargemaakt.

Utrechtse Heuvelrug bestaat uit zeven prachtige dorpen met elk hun eigen dynamiek. Voor een bewoner uit Maarn kan het
gemeentehuis in Doorn al ver weg voelen. Wij zien daarom graag dat elk dorp een gemeentebalie heeft waar simpele dingen geregeld
kunnen worden. Een aanspreekpunt in elk dorp. Dit zou gecombineerd kunnen worden met bibliotheek ZOUT.
Wij zien graag dat elk dorp een eigen digitale balie heeft bij de gemeente. Verenigingen kunnen hier terecht voor hun subsidieafspraken,
vergunningen voor evenementen of praktische hulp bij het opstarten van activiteiten. Dit kan in samenwerking met de dorpsnetwerken.
Onze gemeenteraadsfractie gaat zeker één keer per jaar langs de dorpen met (digitale) dorpsgesprekken. Dit heeft twee doelen.
Enerzijds horen wij graag wat er speelt in de dorpen of wat er gaat spelen. Anderzijds willen wij de bewoners ook uitleggen waarom wij
tot bepaalde keuzes zijn gekomen.