Een goed moment voor een referendum zou 2022 zijn. Tot die tijd zal er in ieder geval geen overeenkomst met een nieuwe exploitant worden aangegaan. Voor D66 betekent dat ook dat er tot die tijd geen investeringen worden gedaan waar je spijt van krijgt als de luchthaven in 2022 zou worden gesloten. Het heeft immer geen zin om de mening van burgers te vragen over een voldongen feit.
De tijd tot 2022 kan worden benut om informatie te verzamelen die voor een afgewogen besluit noodzakelijk is. Belanghebbenden hebben eerder al gepleit voor een Maatschappelijke Kosten en Baten Analyse. Dat is een gestandaardiseerde methode om alle vóór en nadelen objectief in beeld te brengen en tegen elkaar af te wegen. D66 Limburg is voorstander van zo’n MKBA dat door onafhankelijke onderzoekers wordt opgesteld. “Op een feitenvrij Brexit-achtig referendum zitten we niet te wachten. Maar als de Limburgers over alle gegevens beschikken, kunnen we de vraag over de toekomst van het vliegveld rustig aan hen voorleggen”, zo stelt D66 fractievoorzitter Leon Vaessen.
In 2012 hebben Provinciale Staten van Limburg de spelregels rond een referendum vastgelegd in een verordening. Maar er is nog nooit een Limburgs referendum gehouden. Provinciale Staten kan zelf een referendum uitschrijven over een besluit dat de Staten willen nemen. Dat heeft de voorkeur van D66. Een referendum kan ook door belanghebbenden worden aangevraagd. In dat laatste geval moeten er wel 1.000 handtekeningen worden verzameld voor een inleidend verzoek en het uiteindelijke verzoek moet door 2,5% van de kiesgerechtigden worden ondersteund. De Staten mogen zelf besluiten hoe hoog de opkomst moet zijn voor een geldige uitslag. Het minimum is 15% van de kiesgerechtigden. Ten slotte heeft het College van Gedeputeerde Staten van Limburg een intentie uitgesproken over referenda die bedoeld zijn om een besluit van het College terug te draaien. Daar zou een heel hoge drempel voor worden opgeworpen. Volgens D66 is dat niet aan de orde. De mening van de Limburgers kan het beste recht worden gedaan door ze een besluit van Provinciale Staten voor te leggen.
De provincie heeft al tientallen miljoenen in MAA geïnvesteerd en jaarlijks betaalt de provincie een bijdrage aan de kosten van brandweer, beveiliging, etc. Je kan dus stellen dat alle Limburgers voor de luchthaven betalen. Dat maakt alle Limburgers belanghebbend. Het college noemt MAA bovendien een onderdeel van de basis-infrastructuur. Dat is niet helemaal terecht. In tegenstelling tot bijvoorbeeld provinciale wegen, is het aanleggen en beheren van luchthavens geen wettelijke taak van de provincie. Het is een keuze. De term basis-infrastructuur geeft wel aan dat de luchthaven er in principe voor iedereen is. Dat maakt iedereen ook belanghebbend en de keuze wordt wat D66 betreft dan ook door iedereen gemaakt.
D66 wil referendum MAA
In 2013 stemde D66 tegen het besluit van de provincie om het kwakkelende Maastricht Aachen Airport voor 1 Euro van de particuliere eigenaar over te nemen. Toen de luchthaven eenmaal van de provincie was, zette D66 zich er wel voor in dat hij dan ook goed voor de werkgelegenheid en de bereikbaarheid van Limburg zou gaan functioneren. Nu de particuliere exploitant zich heeft teruggetrokken, is er weer een nieuwe situatie ontstaan. De provincie is vanaf 1 november niet alleen eigenaar, maar ook exploitant van het bedrijf. Alle opties zijn wat D66 betreft nu weer open. D66 wil middels een referendum een heldere vraagstelling aan de Limburgers voorleggen en zich vervolgens houden aan het besluit dat door de Limburgers wordt ondersteund.