Standpunt D66 Leudal over de stikstofcrisis

In Nederland is er geen stikstofcrisis. Nee, het omvat veel meer: in Nederland is sprake van een natuurcrisis; een crisis van onze leefomgeving. Al tientallen jaren wordt onze natuur aangetast door uitstoot van stikstof door onder meer industrie, verkeer, vliegtuigen en met name door de landbouw en dan vooral door de intensieve veehouderij.
Banken, adviseurs, voederleveranciers en ook de overheid hebben boeren al die tijd er van overtuigd dat ze meer beesten moesten gaan houden om de nodige investeringen te kunnen doen, maar dat heeft er niet toe geleid dat het inkomen van de boeren is gestegen.

Wat wel is toegenomen is de aanslag van de agrarische sector op de natuur. De boeren probeerden dit te voorkomen met nieuwe dure technieken en nog harder werken. In 2000 waren er 50 dieren nodig voor een melkveehouder om rond te kunnen komen. In 2020 lag dit aantal op 105 per melkveehouder. Maar enkele jaren geleden heeft onze hoogste rechter al vastgesteld dat die inspanningen onvoldoende zijn. Daarom worden vergunningen nu geweigerd zolang de stikstofuitstoot niet aanzienlijk is verlaagd.

D66 Leudal is er van overtuigd dat boeren niet nog meer zouden moeten werken om dergelijke dure nieuwe investeringen te kunnen doen zonder dat zij er op vooruit gaan. Wij zijn er van overtuigd dat ze juist meer tijd willen overhouden voor hun gezin, voor hun dieren en de natuur en dat terwijl ze een redelijk inkomen verdienen met hun bedrijf. De huidige manier van produceren van voedsel is niet meer houdbaar. En omdat de politiek het antwoord niet heeft gegeven in de afgelopen jaren, moest de rechter dit oordeel vellen.

In en buiten de media gaat het op dit moment alleen nog maar over wat er straks niet meer kan. We moeten de boeren gaan vertellen wat nog wel kan. Dus zullen de boeren die door willen gaan er voor moeten kiezen om over te stappen op een manier van voedsel produceren die dier en natuur vriendelijker is. Dus naar de kringlooplandbouw die we vroeger in Nederland hadden en die meer oog heeft voor dierenwelzijn en onze leefomgeving. Maar dat vooral ook zorgt voor een goed verdienmodel waarbij de verwerkende industrie en de supermarkten de boeren een eerlijke prijs betalen. En wij als inwoners dus ook bereid moeten zijn daarvoor te betalen.

In die zin is de motie van Ronduit Open sympathiek. Maar de motie is niet realistisch.
We weten dat er in onze gemeente veel boeren zijn die geen bedrijfsopvolger hebben, geen levensvatbaar bedrijf hebben of op een plek in onze gemeente zitten waardoor er voor hen weinig toekomstsmogelijkheden zijn. Met die boeren moeten we in gesprek om hen te helpen hun bedrijf te kunnen beëindigen zonder schuld bij de bank en met een mogelijkheid om op een andere manier inkomen te verwerven.
Daarvoor is veel geld nodig wat we als gemeente simpelweg niet hebben. Vanuit Den Haag is aangegeven dat ze agrariërs financieel willen ondersteunen. Daarvoor is maar liefst 25 miljard uitgetrokken. Aan de provincies is gevraagd om een uitwerking te maken voor hun provincie voor 1 juli 2023. Het duurt dus nog een hele tijd voordat er enige duidelijkheid komt over de plannen in Limburg en de consequenties daarvan voor Leudal.

Het getuigt van weinig realiteitszin om nu er nog helemaal niks bekend is van de Limburgse plannen het college op te dragen om eigen plannen te maken. En al helemaal niet om te eisen dat dit plan op 1 oktober 2022 klaar is. D66 Leudal is er van overtuigd dat we toe moeten groeien naar kringlooplandbouw, ook in Leudal, maar deze motie gaat daar geen bijdrage aan leveren. Daarom zal D66 Leudal de motie niet steunen.