Geen van de moties haalt het – een gekleurd verslag van de raadsvergadering

Tot grote teleurstelling van D66 was de gemeente Leudal bij de aardbevingsramp in Turkije en Syrië niet in actie gekomen. Vele andere gemeentes hadden bijvoorbeeld een symbolische financiële bijdrage gestort op giro 555, maar de meeste andere partijen in Leudal (m.u.v. Progressief Akkoord Leudal) vonden dat niet gepast.
Ook een oproep van de Vereniging van Nederlandse Gemeentes om (immateriële) steun te bieden, vond geen gehoor. Volgens de wethouder omdat Leudal geen beleid hiervoor heeft.
Dat vond D66 wel heel treurig en was aanleiding om een motie in te dienen, die het college opdraagt om beleid voor dit soort rampen te ontwikkelen. Het gaat D66 hierbij om grote rampen (bijvoorbeeld als giro555 in actie komt) en rampen waarbij de bevolking van Leudal betrokken is.
De vorige raadsvergadering staakten de stemmen (evenveel voor- als tegenstanders) en dan komt de motie in de volgende vergadering terug. Om aan de kritiek tegemoet te komen, had D66 de motie nog wat aangepast. Even leek het erop dat door afwezigheid van een aantal raadsleden er een meerderheid was ontstaan voor de motie, maar Samen Verder bleek van mening veranderd en stemde tegen. Met alleen de steun van PAL, haalde de motie het niet. Helaas. Woordvoerder en indiener van de motie Rinke de Wit (D66) was zeer teleurgesteld.

De gemeente is bij wet verplicht om beleid te ontwikkelen om het gebruik van alcohol bij jongeren te ontmoedigen. Maar de signalen in Leudal zijn niet gunstig. Op jonge leeftijd wordt al de eerste alcohol geconsumeerd, en 43% van de jongeren tussen 13 en 16 jaar in Leudal zegt alcohol te hebben gedronken in de vier weken voor het interview. In Limburg is datzelfde percentage maar 35%, landelijk zelfs maar 29%. Ook veel meer jongeren in Leudal, dan landelijk, zeggen de alcohol zelf te kunnen kopen (42% versus 30%).
Een onderzoek uit 2018 bevestigt dit. Bij supermarkten is er geen verschil met landelijk, maar in slijterijen, kantines van sportverenigingen, horeca en cafetaria wordt heel slecht gehandhaafd. Leo Schouten namens D66: “D66 is vooral geschrokken om te lezen dat slijterijen maar bij 1 van de 8 aankooppogingen de regels naleven. Landelijk is dat percentage veel hoger. Van professionele slijterijen mogen we toch verwachten dat zij in staat en bereid zijn om dit te regelen, de supermarkten kunnen dit immers ook.”
De gemeente wil inzetten op handhaving en op voorlichting van ouders. Burgemeester Schmallschläger gaf aan dat dit een proces van lange adem is, net zoals bij roken zal het duren voordat het normaal wordt geacht dat jongeren pas op latere leeftijd beginnen met alcohol. Vele ouders hebben haar benaderd, omdat zij het hier moeilijk mee hebben.
De partijen in de raad steunden het voorstel, maar drongen ook vooral aan op strenge handhaving.

Het college heeft een voorstel gedaan voor grond- en vastgoedbeleid van de gemeente. De gemeente beschikt over veel vastgoed en veel grond, maar er was geen goed beleid. De verhuur van accommodaties was verschillend geregeld en in één geval was er zelfs alleen een mondelinge huurovereenkomst met de huurder. Ook kan het zinnig zijn dat de gemeente grond inkoopt, als die grond nuttig is voor het gemeentelijk beleid (bijvoorbeeld om woningen te bouwen).
Ronduit Open was zeer bezorgd over de consequenties voor verenigingen. Het college wil de in rekening te brengen huur op een andere grondslag berekenen, en dat zal betekenen dat in veel gevallen de huur wordt verhoogd. Maar het college zegt toe, eerst het accommodatiebeleid verder uit te werken, altijd te overleggen met de huurder en dan meestal de verhoogde huur te zullen compenseren in de vorm van een subsidie. Dit is natuurlijk rondpompen van geld, maar bevordert wel de vergelijkbaarheid tussen verhuurde accommodaties en maakt de verstrekte subsidies inzichtelijk.
Deze toezeggingen waren nog onvoldoende voor de fractie van Ronduit Open, en zij hadden een amendement ingediend om het grondbeleid wel, maar het vastgoedbeleid nog niet vast te stellen (in afwachting van het vast te stellen accommodatiebeleid). De coalitiepartijen namen wel genoegen met deze toezeggingen, maar onder andere D66, bij monde van Romy van Heur, drong wel aan op een snelle vaststelling van het accommodatiebeleid. Het amendement van Ronduit Open werd niet aangenomen, het grond- en vastgoedbeleid werd met een kleine wijziging vastgesteld.

Naar aanleiding van een voorlichtingsavond met Rijkswaterstaat (RWS) over het overstromingsrisico had Ronduit Open een motie ingediend die het College opriep om zich actiever op te stellen met betrekking tot overstromingsrisico in Horn. RWS had op die avond duidelijk gemaakt dat zij niet voornemens zijn om op korte termijn zaken te veranderen en verklaarde dat de bewoners zelf verantwoordelijk zijn voor de bescherming. De opstelling van RWS had veel beroering veroorzaakt onder de bewoners.
Noordelijk van Horn ligt een retentiegebied en Horn wordt daar niet beschermd door een vaste dijk. Door de toegenomen risico’s op wateroverlast (ten gevolge van de klimaatverandering) maar ook door werkzaamheden elders, is er risico op overstroming van de lagere delen van Horn bij de Kemp. Dat risico bestond altijd al, maar het water komt nu wel veel hoger.
Het retentiegebied dient om bij hoogwater van de Maas water te kunnen opvangen, zodat elders (bijvoorbeeld in Venlo) dichtbevolkte gebieden niet overstromen.
Dat er bij Horn een retentiegebied ligt, is wettelijk vastgelegd en daar kan de gemeente niet veel aan veranderen. Verhoging van de inlaat tot het retentiegebied (minder kans op overstroming), verhoogt het risico elders. Dat kan dus pas als de gebieden elders voldoende beschermd zijn. Maar die werkzaamheden elders hebben vertraging opgelopen, waardoor Horn langer een verhoogd risico loopt.
De gemeente Haelen had indertijd legio-blokken aangeschaft voor een nooddijk, maar die kunnen niet meer gebruikt worden omdat ze -naar de mening van de deskundigen- onvoldoende veilig zijn bij de hoge waterstanden waar we nu mee moeten rekenen. De gemeente Leudal heeft daarom plannen gemaakt om een nooddijk van zand aan te leggen indien dat nodig is. In 2021 schoot de nooddijk tekort, vanwege een defect in de riolering. Bij de overstroming van 2021 heeft de gemeente ook gefaald met betrekking tot de communicatie, daar is iedereen het over eens. Daar is ook al het nodige aan gebeurd en de gemeente heeft een nieuw noodplan opgesteld om bij het volgende hoogwater beter op te kunnen treden.
De motie van Ronduit Open riep op tot het bepleiten van allerlei maatregelen, het aansprakelijk stellen van RWS voor de schade, et cetera. De coalitiefracties vrezen echter dat dit onterechte verwachtingen oproept bij de bewoners, die we vervolgens niet waar kunnen maken en dan weer tot meer teleurstelling leiden.
Ook is naar mening van de coalitiefracties 0de gemeente nu beter voorbereid op de volgende crisis. André Kierkels (D66) vatte het als volgt samen:
“- Het herziene hoogwaterplan 2022-2023 geeft nu duidelijk aan welke werkzaamheden er allemaal verricht moeten worden;
en hoe de communicatie bij hoogwater zal moeten plaatsvinden.
Maar de gemeente kan helaas niet voor 100% garanderen dat iedereen droge voeten houdt.”
De motie werd verworpen. Hier zullen de bewoners uiteraard niet blij mee zijn, maar het is helaas wel een eerlijk verhaal. Samen met bewoners, zullen gemeente en rijkswaterstaat moeten werken aan het beperken van de risico’s.