Partijdige kieswijzer: D66 en NSC

NSC wil zich net zoals D66 committeren aan de klimaatdoelen van Parijs, dat is goed nieuws. Maar, NSC wil geen centimeter meer doen dan moet van Europese wetten. D66 wil dat Nederland klimaatkoploper wordt in het terugdringen van CO2 en afbouwen van fossiele subsidies. NSC trapt hiermee op de rem. Ook wil NSC het Klimaatfonds, dé pilaar onder het Nederlandse klimaatbeleid waarmee onder leiding van minister Jetten de doelen voor het eerst in zicht kwamen, schrappen. Daarmee zet NSC investeringen in het klimaat op de tocht en Nederland, het klimaat en toekomstige generaties op achterstand.

D66 is dé onderwijspartij. Wij hebben grote plannen om kansengelijkheid te vergroten. Dat doen we met gratis kinderopvang, schoolmaaltijden, kleinere klassen en brede brugklassen. NSC wil deze dingen allemaal niet. We zijn het eens over huiswerkbegeleiding en bijles op school zelf, maar wat D66 betreft past dat in een rijke schooldag waar kinderen óók kennismaken met sport, cultuur en natuur.

 Wat D66 betreft wordt de tijdelijke verhoging van de basisbeurs voor uitwonende studenten permanent, zodat uitwonende studenten per maand 440 euro basisbeurs krijgen. En zetten we de rente voor studieleningen voor de leenstelselgeneratie op 0%. NSC zegt dit ook te willen, maar komt met onvoldoende geld over de brug.

D66 wil de aanbevelingen van de commissie Sociaal Minimum uitvoeren, waarin staat wat we moeten doen om de bestaanszekerheid te verbeteren. Daarom verhogen we onder andere het minimumloon. NSC voert deze aanbevelingen niet uit. 
NSC en D66 pleiten er allebei voor dat werken moet lonen. Het verschil zit erin dat D66 hiervoor met duidelijke, doorgerekende keuzes komt waar we transparant zijn over wat het precieze effect op het huishoudboekje is en hoe dat betaald wordt. NSC heeft het programma niet laten doorrekenen en veel plannen blijven vaag en is onduidelijk of het haalbaar is. 

D66 wil dat werken gaat lonen, door ingewikkelde toeslagen af te schaffen en kinderopvang gratis te maken. NSC lijkt dit niet te willen en besteedt hier weinig aandacht aan in hun verkiezingsprogramma. 

D66 staat voor een progressieve economie, waarin we ons vooral richten op 2 werkende ouders. NSC kiest ervoor om zich meer te richten op gezinnen waarbij maar één partner werkt. Zo wordt het zelfs minder aantrekkelijk dan het nu is om allebei te werken. Dat is slecht voor de emancipatie.
Een toekomstbestendige economie vraagt ook om een toekomstbestendig pensioenstelsel. NSC had liever het oude, niet toekomstbestendige pensioen. D66 staat voor het nieuwe pensioenstelsel dat klaar is voor de toekomst.

D66 wil de komende jaren veel meer betaalbare woningen realiseren, zodat we het woningtekort aanpakken. We kiezen hierbij voor 1/3 sociale huurwoningen en echt betaalbare koopwoningen voor één- en tweepersoonshuishoudens. NSC wil alleen 1/3 sociale huurwoningen in gemeenten waar nauwelijks sociale huurwoningen zijn. D66 wil daarnaast veel meer studentenwoningen bijbouwen, waarvan minimaal een kwart studentenhuizen waar studenten gemeenschappelijk wonen. NSC heeft hier geen plannen voor in het verkiezingsprogramma. Ten slotte wil NSC, anders dan D66, de hypotheekrenteaftrek behouden. Dat is een voordeel voor huiseigenaren, niet voor woningzoekenden en zorgt ervoor dat de huizenprijzen hoog blijven. D66 kiest er voor om de hypotheekrenteaftrek af te bouwen en werken meer te laten lonen. Zodat wonen voor iedereen betaalbaar wordt.

NSC verschilt fundamenteel van D66 op medische ethiek. D66 vindt het belangrijk dat iedereen zelf keuzes kan maken in het leven. Zelfbeschikking en barmhartigheid zijn daarvoor de basis. NSC is zeer conservatief in haar programma: zo is NSC tegen verbeteren van toegankelijkheid tot abortus en euthanasie. Ook de Wet Voltooid Leven krijgt geen steun van NSC.

D66 is altijd een groot voorstander geweest van Europese integratie. Pieter Omtzigt heeft vaak een sceptische houding ten opzichte van de EU. In 2022 stelde hij bijvoorbeeld dat de Euro een gefaald project is. Ook was hij kritisch op het coronaherstelfonds wat juist voor het snelle economische Europese herstel uit de corona crisis heeft gezorgd. D66 wil juist Europees samenwerken voor onze welvaart en een beter klimaat.

D66 ziet veiligheid als een absolute voorwaarde om vrij te zijn. We zetten ons in voor meer wijkagenten en veilige buurten. In onze plannen investeren we structureel 800 miljoen euro extra aan veiligheid. NSC heeft haar plannen helaas niet laten doorrekenen, dus we weten niet of en hoeveel de partij bereid is te investeren. D66 wil de politie inzet ook eerlijker verdelen over het land. Veel plattelandsregio’s zijn nu nog onderbezet. Ons voorstel voor een betere verdeling werd gesteund door Omtzigt. 
Omtzigt stemde eerder tegen ons voorstel om slimmer te straffen, waardoor herhaalcriminaliteit wordt voorkomen. Nu is hij toch gedraaid in het verkiezingsprogramma van NSC en steunt hij slim straffen! 

D66 is een progressieve partij. Wij geloven dat iedereen zichtbaar zichzelf moet kunnen zijn. We staan pal voor gendergelijkheid en de rechten van LHBTI+-personen. NSC is een conservatieve partij en kiest een andere koers. De partij is tegen de nieuwe transgenderwet en de wet voltooid leven. In hun programma lezen we weinig over gendergelijkheid en de positie van LHBTI+. Verder heeft Omtzigt gezegd een kabinet met de SGP wel te zien zitten. Een partij die tegen het homohuwelijk is, abortusrechten wil terugdringen en de doodstraf weer wil invoeren, is voor D66 bepaald geen wenselijke coalitiepartner.