Europese samenwerking tegen criminaliteit en terrorisme
Georganiseerde criminaliteit en terrorisme ondermijnen de rechtsstaat en onze vrijheid. Deze grensoverschrijdende dreigingen vragen om Europese samenwerking en coördinatie tussen de lidstaten. D66 wil naar een Europees niveau van opsporing en vervolging voor deze vormen van criminaliteit. Sterke democratische controle, rechtszekerheid voor verdachten en de bescherming van fundamentele mensenrechten zijn hiervoor de voorwaarden.

• Grensoverschrijdende georganiseerde criminaliteit vraagt om Europese samenwerking op het gebied van informatie-uitwisseling, optreden en vervolging. D66 steunt daarom de versterking van Europol, Eurojust en het Europees Openbaar Ministerie. Dit kan enkel onder voorwaarde van sterke democratische controle en rechtszekerheid voor verdachten.
• Om effectief op te treden tegen grensoverschrijdende misdaad en terrorisme breiden we het werkgebied van het Europees Openbaar Ministerie uit. Terrorisme, mensenhandel, georganiseerde drugscriminaliteit, cybercriminaliteit en ecologische misdaden kunnen voortaan op Europees niveau worden onderzocht en vervolgd in nationale rechtbanken. Rechtszekerheid is geregeld via nationale rechtspraak en het Hof van Justitie van de Europese Unie.
• We versterken Europol met de bevoegdheid om zelf het initiatief te nemen voor onderzoeken naar grensoverschrijdende criminaliteit.
• Via Europol en Eurojust investeren we in gemeenschappelijke opsporingsteams. Momenteel focussen deze vaak tijdelijke Joint Investigation Teams op beperkte prioriteiten, zoals (paspoort-) fraude, witwassen en mensenhandel. Door teams permanent te maken, kunnen deze prioriteiten worden uitgebreid. Ook moeten we de resultaten van de opsporingsteams beter vastleggen en delen tussen de lidstaten onderling.
• D66 steunt het voorstel van het Europees Parlement om seksueel en gendergerelateerd geweld in heel de Europese Unie op eenzelfde manier strafbaar te stellen. Het strafbaarstellen van verkrachting moet hier onderdeel van zijn.
• We zijn voorstander van het voorstel van de Europese Commissie om grensoverschrijdende drugscriminaliteit in Europees verband aan te pakken. Europa moet investeren in bewezen effectieve maatregelen voor het detecteren van drugssmokkel via Europese havens. Hierbij is nadrukkelijk aandacht voor de sociale en professionele omstandigheden van havenwerkers en het voorkomen van chantage en infiltratie door georganiseerde misdaad.
• De Europese wapenautoriteit krijgt ook verantwoordelijkheid voor het uitvoeren van Europees beleid dat illegale wapenhandel binnen de Europese Unie tegengaat. Dit omvat de coördinatie van de inzet van verschillende lidstaten en agentschappen, centrale informatievoorziening en onderzoek naar illegale wapenhandel en samenwerking met derde landen.
• De Europese Unie moet een platform bieden voor intensieve samenwerking tussen veiligheidsdiensten op het gebied van terrorismebestrijding en het tegengaan van radicalisering. Hierbij sluiten we ook aan bij andere internationale samenwerkingsverbanden, zoals onder andere de Counter Terrorism Group en de Club de Berne.
• We financieren organisaties en het maatschappelijk middenveld die op lokaal niveau radicalisering tegengaan. Europese initiatieven voor het voorkomen van gewelddadig extremisme focussen op de structurele uitsluiting en sociaaleconomische ongelijkheden die de voedingsbodem vormen van radicalisering.
• Bij de aanpak van georganiseerde criminaliteit en terrorismebestrijding hoort ook een Europese aanpak van witwassen en terrorismefinanciering. D66 is daarom groot voorstander van de op te richten Europese anti-witwas autoriteit. Vanuit het Europees Parlement zal D66 toezien op toereikende financiering voor de autoriteit en het waarborgen van fundamentele rechten en privacy.

Technologie voor een veilig en weerbaar Europa
De digitale verbondenheid tussen mensen en systemen binnen Europa groeit, maar is ook kwetsbaar. Doordat private organisaties onze onlinewereld vormgeven, heeft digitale veiligheid vaak te weinig prioriteit gekregen. Cybercriminaliteit raakt niet alleen overheden en bedrijven, maar ook onze kritieke infrastructuur. Beïnvloeding en manipulatie ondermijnen onze democratische rechtsstaat. D66 wil op Europees niveau investeren in wetgeving, capaciteit en structuren om deze complexe en groeiende problematiek effectief aan te pakken.

• De bedreiging van kritieke digitale infrastructuur op land en zeebodem heeft de potentie onze digitale economie en samenleving te ontwrichten. D66 pleit voor een Europese strategie voor het beschermen en versterken van deze infrastructuur, in samenwerking met veiligheidsdiensten en defensie.
• We investeren in regionale en Europese cybersecuritycentra die digitale veiligheidsrisico’s detecteren en reageren op digitale aanvallen. In de voorgestelde Europese Wet inzake cybersolidariteit die dit regelt, moeten de rol die private bedrijven hierin spelen en de eisen waar zij aan moeten voldoen duidelijk worden beschreven.
• D66 is blij met de ontwikkelingen op het gebied van de Europese Wet inzake cyberveerkracht. Om de digitale infrastructuur te beschermen, moeten digitale diensten en producten voldoen aan minimale veiligheidseisen. Daarom worden leveranciers verplicht hun producten te certificeren. Europese instellingen en agentschappen maken enkel gebruik van producten met deze certificaten. Daarnaast zetten we in op een Europees netwerk van leveranciers van netwerkapparatuur. Dit draagt bij aan de digitale autonomie en verkleint onze afhankelijkheid van leveranciers buiten Europa.
• Servers die gebruikt worden door lidstaten staan op Europese bodem. Door te investeren in cloudinfrastructuur op Europees niveau vergroten we onze digitale autonomie. Hierbij wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van Europese technologie.
• Kwantumtechnologie is volop in ontwikkeling. D66 pleit voor een Europese quantum-proof standaard voor de beveiliging van gevoelige overheidsinformatie, bijvoorbeeld bij overheden, financiële instellingen, de gezondheidszorg, kritieke infrastructuur en defensiecontracten.
• D66 wil een meldplicht voor datalekken. De gemelde datalekken worden inzichtelijk gemaakt in een Europees datalekregister. Zo krijgen mensen meer inzicht in wat er met hun persoonsgegevens is gebeurd.
• Voor D66 blijft end-to-endencryptie een Europees grondrecht. Zo kunnen advocaten, journalisten, mensenrechtenactivisten en ieder ander veilig online communiceren zonder dat ze bespioneerd worden door kwaadwillenden. Het scannen van berichten voordat deze verzonden worden (client side scanning) past hier niet bij.
• Het Europees Openbaar Ministerie krijgt de bevoegdheid om onderzoek te doen naar grensoverschrijdende cybercriminaliteit. In samenwerking met Europol, Eurojust en nationale autoriteiten kunnen criminelen effectiever worden vervolgd.
• D66 zet zich in voor het Europees monitoren, detecteren en registreren van cybercriminaliteit. Dit is een voorwaarde voor preventie, handhaving en input voor en prioritering van nieuwe initiatieven. De Istanbulconventie, gericht op het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen, vertalen we naar de digitale ruimte met aandacht voor online stalking, haat en misbruik.