Een burgerberaad? Te ingewikkeld, dus laat maar

In november 2023 diende D66 voor het eerst een motie in voor een burgerberaad over afvalinzameling. Laat een groep diverse inwoners in gesprek gaan over afval: dat was het idee. Omdat afval niet alleen gaat over kosten en kilo’s, maar ook over gedrag, draagvlak en het milieu. De motie werd toen aangehouden op verzoek van het college. Eerst moest het nieuwe participatiebeleid worden vastgesteld. Er zou later ruimte komen, werd beloofd. D66 accepteerde deze belofte, in het vertrouwen dat het college zijn rol serieus zou nemen.

Motie burgerberaad

Omdat het onderwerp van toepassing was en omdat het college nog geen actie ondernomen had, was er in juli 2024 een nieuwe motie – deze keer aangenomen. Die motie, ingediend door D66 met steun van het CDA, gaf het college de opdracht om te kijken of en op welke manier een burgerberaad toegepast kon worden binnen het afvalbeleid. En na deze inventarisatie: uitvoeren. Maar één ding was glashelder: dit was geen vrijblijvende suggestie, maar een heldere opdracht van de gemeenteraad. Wat volgde, was opnieuw uitstel. En uiteindelijk: stilte.

Geen reactie

“We hebben meermaals gevraagd naar de opdracht die zou zijn uitgezet,” zegt fractievoorzitter Mariska van den Hoogen. “In januari gaf het college zelf nog aan dat er een opdracht was uitgezet en dat er aanbiedingen waren ontvangen van een gespecialiseerd bureau om de participatie vorm te geven. Maar daarna bleef het stil. Geen voorstel, geen plan, geen toelichting.”

Te complex?

Pas in maart 2025 kwam er een memo. Daarin wordt het burgerberaad in een paar zinnen terzijde geschoven: te complex en te intensief, enquêtes zouden beter passen. Deze reactie is typisch voor het beeld wat hierover leeft en waar juist het experiment met dit burgerberaad verandering in zou kunnen brengen. Het lijkt namelijk volledig gebaseerd op de mening  van het college zonder goede onderbouwing. Er is geen onderzoeksrapport, geen inhoudelijke weging, geen transparantie over de gevolgde route. En bovenal: geen participatieplan, terwijl het nieuwe participatiebeleid van februari 2025 expliciet stelt dat bij gevoelige of impactvolle beleidsdossiers een participatieplan verplicht is. Dat had hier dus gewoon moeten liggen.

Samen beleid maken

Een burgerberaad is geen wondermiddel, maar het is wél een krachtig signaal: dat je inwoners betrekt voordat besluiten genomen zijn. Dat je ruimte maakt voor andere stemmen. Dat je beleid maakt samen met mensen, niet over hun hoofden heen. “Een burgerberaad is bij uitstek een manier om de stille meerderheid aan tafel te krijgen,” zegt Van den Hoogen. “Niet alleen de mensen die altijd al meedoen, maar juist degenen die vaak worden overgeslagen.”

En dat is precies wat nu gebeurt: mensen worden overgeslagen. Niet uit boze opzet misschien, maar wel met gevolgen. Want vertrouwen verdwijnt niet met een grote klap, maar met elke stilte die volgt op een gestelde vraag. “Politiek begint met luisteren. Maar luisteren betekent ook: iets dóen met wat je hoort. En dat is precies wat hier niet gebeurt. De raad sprak zich uit. Het college besloot anders. ”

Is er iets gedaan?

De centrale vraag blijft dan ook staan: wat is er gebeurd met die opdracht? Is er ooit iets uitgezet? Is het ingetrokken? Als er wél iets lag, waarom is het dan niet gedeeld? En als er niets lag, waarom wordt dan iets anders gesuggereerd?

D66 Gennep heeft daarom schriftelijke vragen ingediend. Want dit gaat niet alleen meer om de vraag óf een burgerberaad de juiste vorm is, maar om de vraag wie bepaalt welke raadsopdrachten wel of niet worden uitgevoerd. Niet iedere motie is altijd uitvoerbaar, maar het kan niet zo zijn dat je een motie zonder goede onderbouwing aan de kant schuift.

De gestelde vragen

Op 2 juni is er een informatiebijeenkomst over dit onderwerp. Deze is openbaar en toegankelijk voor inwoners. De gestelde vragen zijn hier te lezen.