Algemene beschouwingen D66 Gennep

Allereerst dank aan iedereen die het mogelijk maakt dat deze raad haar werk kan doen, van de organisatie tot de ambtelijke ondersteuning en de griffie.

Vanuit de oppositie is het niet altijd makkelijk maar met focus op inhoud, vasthoudendheid en samenwerking zien we toch een positief effect op onderwerpen binnen het sociaal domein, onderwijs, duurzaamheid, natuur en leefbaarheid.

Zo heeft de gemeente met onze inzet op de versnelde vervanging van straatverlichting door LED een extra stap kunnen zetten in de energietransitie: minder energie, minder CO₂ en lagere kosten. Volgend voorjaar wordt SO Mikado onderdeel van het Kind Expertise Centrum; een langgekoesterde wens die werkelijkheid wordt.

Vasthoudendheid werkt: het kán wél. Vertrouwen bouw je niet alleen met resultaten, maar met samenwerking. Tegelijk blijft er werk aan de winkel: de Ratel, sportaccommodaties, het zwembad en de druk op het sociaal domein. D66 blijft zich vastbijten om ook daar een positieve beweging op gang te brengen.

Vertrouwen in de politiek begint hier, in onze eigen raad. Door een open, eerlijke houding en bereid tot samenwerking. Juist bij verschil van mening. De raad bepaalt, het college voert uit. Zo hoort het, ook als het schuurt.

Toch zien we dat aangenomen moties, zoals die over de hondenbelasting en het burgerberaad afvalinzameling, niet zijn uitgevoerd. Dat raakt aan de kern van democratie: doen wat je belooft. In een kleine gemeente ligt onze kracht bij samen doen. Inwoners niet alleen horen, maar betrekken. Daar groeit vertrouwen en wordt politiek weer van iedereen.

Wonen is het thema van deze tijd. D66 wil bouwen aan een gemeente waar iedereen een plek vindt die past bij het eigen leven. Het kán wél: bouwen met visie, waar kwaliteit, duurzaamheid en betaalbaarheid vooropstaan.
Te vaak horen we nog “bouwen, bouwen, bouwen”, alsof aantallen het doel zijn. Aantallen zijn zeker belangrijk maar zonder richting bouw je niets blijvends. Steeds meer inwoners wonen alleen of met z’n tweeën. Dat vraagt om flexibele en betaalbare woonvormen die meegroeien met het leven.

Een goed voorbeeld is De Groes: bouwen om te verbinden. Met ruimte voor betaalbare woningen én behoud van het groene hart. Zo bouwen we niet alleen aan huizen, maar aan leefbare kernen. We stemden eerder tegen plannen die daar niet bij pasten, omdat we willen bouwen dat wél past bij de omgeving.

Het kán wél: groeien in balans met de natuur. Groen is niet alleen mooi, het is noodzakelijk. In elke wijk moet ruimte zijn voor bomen, bloemen en vogels. Voor schaduw, verkoeling en ontmoeting. Wie goed zorgt voor natuur, zorgt uiteindelijk goed voor elkaar.

D66 wil zorgvuldig omgaan met onze natuurgebieden, het gebruik van pesticiden terugdringen en de biodiversiteit vergroten. Duurzaamheid hoort daarbij. We geven ruimte aan initiatieven die bijdragen aan een schone en gezonde leefomgeving.

In deze raadsperiode vroegen we al eerder aandacht voor het binnenklimaat op scholen. Vandaag herhalen we die oproep met een motie die structurele aandacht vraagt voor frisse, gezonde klaslokalen zodat kinderen kunnen leren en groeien in een goed klimaat.
Een gezonde leefomgeving begint ook bij schone straten. Daarom willen wij dat informatie over afvalscheiding toegankelijk en meertalig wordt aangeboden, zodat iedereen weet hoe het werkt en kan bijdragen aan een gemeente die schoon en leefbaar blijft. Duurzaamheid lukt alleen als iedereen meedoet.

Onze koers blijft sociaal-liberaal: iedereen moet kunnen meedoen, jong of oud, nieuwkomer of geboren Gennepenaar. In onze dorpen en wijken zien we dagelijks hoe mensen voor elkaar klaarstaan in buurthuizen, verenigingen, scholen en sportclubs. Dat is de samenleving die werkt, niet omdat de overheid het regelt, maar omdat mensen verantwoordelijkheid nemen voor elkaar.

Maar juist omdat zoveel mensen zich inzetten, vraagt samenleven om duidelijkheid. De gemeente schuift steeds meer taken naar inwoners en het voorliggend veld, maar zonder helder te maken wie waarvoor echt verantwoordelijk is. Daarom vragen we met onze motie eindelijk om die duidelijkheid. Want al jaren wordt bezuinigd op basis van de hoop op lagere zorgkosten, terwijl die in werkelijkheid alleen maar toenemen.

Beleid gaat over mensen. Wie een nieuwe start belooft, moet die ook mogelijk maken. Daarom dienen we met anderen een amendement in om de regeling voor inrichtingskosten van statushouders te behouden. Een kleine regeling met grote betekenis. Ook de bijdrage aan Stichting Leergeld hoort daarbij, zodat geen enkel kind wordt buitengesloten.

Wie gemeenschap wil, moet investeren in de plekken waar die ontstaat. Daarom dienen we samen met collega-fracties een amendement in om de OZB-compensatie voor buitensportverenigingen te behouden en te onderzoeken of die kan worden uitgebreid naar dorpshuizen en wijkcentra. Zij draaien volledig op vrijwilligers, zonder zekerheid over hun exploitatie, mogelijkheden om hun omzet te verhogen en zonder leden. Willen we al deze plekken laten blijven bestaan dan zal ook daar bijgesprongen moeten worden.

Wie gemeenschap wil, moet die ook de ruimte geven om te bruisen. Levendigheid maakt onze gemeente sterk – niet door beleid van bovenaf, maar door inwoners die iets doen voor hun dorp of wijk. Daarom herintroduceren we de ID-trofee binnen het placemakingbudget: een eerlijke waardering voor initiatieven van onderop.

D66 vroeg eerder om herziening van de terras- en horecaregels, een evaluatie van het evenementenbeleid en aandacht voor het verdwijnen van evenementen als Summertime. Vandaag gaan we een stap verder met onze motie om kleine, veilige evenementen eenvoudiger te maken. Zo wordt het een stuk aantrekkelijk om iets te organiseren.

Toerisme is voor onze gemeente veel meer dan een inkomstenbron. Het is een pijler van onze lokale economie, goed voor banen, bestedingen en levendigheid. Grote werkgevers zoals Center Parcs en onze horeca-, recreatie- en detailhandelsbedrijven houden Gennep bruisend.

Een vitale gemeente vraagt om een vrijetijdseconomie die niet alleen bezoekers trekt, maar waar ook inwoners van profiteren in werkgelegenheid, levendigheid en voorzieningen. Met de verhoging van de toeristenbelasting en de stijging van de btw op overnachtingen nemen de verblijfskosten fors toe. Wanneer dat leidt tot minder bezoekers of lagere bestedingen is dat een direct effect op onze lokale economie.

Daarom dienen we samen met collega-fracties een amendement in om de stijging van de toeristenbelasting in 2026 te matigen. Met onze motie vragen we het college om in 2026 samen met ondernemers de cijfers goed op een rij te zetten zodat we appels met appels vergelijken en moet het gesprek gevoerd worden over de impact op bezoekers, ondernemers en de lokale economie. Zo krijgen we zicht op de echte gevolgen en kunnen we tijdig bijsturen.
Toerisme is geen melkkoe, maar een motor van werkgelegenheid, leefbaarheid en trots. Wie wil oogsten, moet ook voeden.

Achter al die thema’s – van wonen tot toerisme en samenleven – ligt één vraag: kunnen we het ook blijven waarmaken? Daar begint het financiële verhaal.

Gennep staat er financieel stabiel voor, maar die stabiliteit rust vooral op incidentele meevallers en onderbesteding. De cijfers zijn op orde, maar de koers mist richting. Behoedzaamheid is geen zwakte, zolang ze niet verandert in stilstand. Deze tijd vraagt om samenhang en durf. Om beleid dat niet alleen klopt op papier, maar zichtbaar verschil maakt voor inwoners.

Onderbesteding lijkt rust te geven, maar betekent dat geld niet op tijd terechtkomt bij wat nodig is: sport, verduurzaming, natuur en het sociaal domein. Zo blijft de begroting wel sluitend, maar de uitvoering achter. Dat vraagt om een andere koers: minder schuiven, meer uitvoeren. D66 wil dat we als raad scherper sturen op tijdige uitvoering, zodat middelen terechtkomen waar ze verschil maken en inwoners het ook merken.

De komende jaren vragen om duidelijke keuzes in sport, duurzaamheid, wonen en voorzieningen. Niet alles kan, maar wat we doen, moet verschil maken. D66 kiest daarbij voor degelijkheid mét richting: stabiel waar het moet, flexibel waar het kan. Zo blijven we investeren in mensen, plannen en de toekomst van Gennep.

Uiteindelijk gaat goed besturen niet alleen over wat we doen, maar ook over hoe we dat samen doen. Fatsoenlijk bestuur begint met fatsoenlijke omgang. Verschillen van mening mag, zolang we dat doen met respect, eerlijkheid en moed – en dat is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van ons allemaal.

Vertrouwen ontstaat niet uit woorden, maar uit daden. Met de verkiezingen in zicht is dit hét moment om te laten zien waar we voor staan. Leiderschap is wat D66 betreft niet de makkelijkste weg kiezen maar de juiste. Niet praten over verandering, maar haar mogelijk maken. Het kán wél.