Beste voorzitter,
Onderwijs, het mooiste onderwerp waar we over kunnen spreken hier in de raadzaal. In het onderwijs wordt gebouwd aan de toekomst van onze kinderen en dus onze stad.
In het afgelopen jaar ben ik bij ruim 25 scholen op bezoek geweest. En daar valt me het optimisme en de positiviteit op. Leraren vertellen met passie over hoe gaaf het is om met kinderen te werken, hoe mooi het vak is.
En dit staat wel in contrast met de toon waarop in de politiek en de media over het onderwijs wordt gesproken. Te vaak hebben we het over de problemen: het lerarentekort, de hoge werkdruk. Hier wordt het vak niet aantrekkelijker van.
Toch ga ik het hier, namens D66, in dit debat ook over hebben.
Omdat ik vind dat het aan ons in de politiek is om deze problemen te helpen aanpakken. Zodat duizenden mensen in en om de Haagse klas het verschil kunnen maken voor kinderen, dat mooie vak kunnen uitoefenen. En laten wij ons altijd bewust zijn dat het beeld dat wij schetsen van het onderwijs, echt weerslag heeft op het onderwijs. Dus laten we vooral zoveel mogelijk met het onderwijs praten, in plaats van over.
Dit is ook precies wat de schoolleiders en leraren ons vertelden tijdens de werkbespreking afgelopen week: maak het werk in het onderwijs niet moeilijker met allerlei eisen en aannames, maar help ons zodat wij dit mooie werk kunnen doen.
Lerarentekort
We hebben het veel over de cijfers en percentages van het lerarentekort en vacatures. Maar we hebben nog te weinig over het verhaal erachter. Want waarom haken leraren af? Hoe ontstaat dat lerarenlek? Heeft de wethouder hier al inzicht in. Zo nee, kan de wethouder de schoolbesturen vragen dit overzicht te gaan bijhouden? Liefst naar stadsdeel en wijk. Als je de oorzaken kent, kan je met bijsturen en gerichte acties het tij keren. Kan de raad hierover geïnformeerd worden?
Ik hoor te vaak van leraren dat de wachtlijsten in het speciaal onderwijs, druk leggen op het reguliere onderwijs. Tijdens de werkbespreking kwam naar voren dat het ambtelijk team lerarentekort daar niet op kon reageren, omdat dit weer een verantwoordelijkheid is van team speciaal onderwijs. Omdat die wachtlijsten zo’n invloed hebben op de werkdruk van leraren, zou het goed zijn om dit gezamenlijk aan te pakken. Hoe wordt daarin samengewerkt binnen de gemeente en ziet wethouder zelf het niet belang van overlegstructuren waarin gemeente meedenkt over hoe werkdruk verlaagd kan worden?
We spraken tijdens de werkbespreking over de stijging aan ZZP-ers in het onderwijs, Brabant en Amsterdam zijn is al begonnen met uitfaseren van ZZPers. Gaat de wethouder hierover in gesprek met schoolbesturen hierover?
In de werkbespreking werd gesproken over een invallerspool, een groep leraren die tekorten opvangen op school. Hoe kijkt de wethouder hiernaar?
Heeft de gemeente al gekeken naar de mogelijkheid om gratis kinderopvang aan leraren aan te bieden?
Aantrekken van nieuwe docenten
Het nieuwe college gaat aan de slag met een docentenfonds: de pabo vergoeden voor studenten die in Den Haag willen werken. Hoe gaat de wethouder hier voortvarend mee aan de slag? Kan dit in 2024/2025 al van start zijn?
In de werkbespreking spraken we over de toelatingseisen tot de PABO die nogal verschillen per scholen in de regio. Is de wethouder hierover in gesprek?
En is er informatie over waarom mensen stoppen bij de pabo in onze regio? Welk jaar van de opleiding stoppen ze?
Ten aanzien van vertrek van leraren uit het onderwijs: een schoolleider is cruciaal om goede mensen te behouden in een team. Ook hier bestaan tekorten, terwijl schoolleiders onmisbaar zijn en het verschil maken.
Schoolleider Evers toonde ons hoe een ochtend gaat wanneer de telefoon gaat en haar zoontje vraagt ‘juf ziek?’. De creativiteit in schuiven, wie gaat voor de klas staan? Moet iemand een vrije dag opofferen? Of worden de leerlingen verdeeld over andere klassen? De rek is er bij teveel scholen uit.
Hoe worden schoolleiders waar mogelijk ontlast? Denk aan stroomlijnen en vereenvoudigen van aanvragen subsidies. Schoolleiders zijn hier teveel kostbare tijd aan kwijt, terwijl de aandacht uit moet gaan naar leerlingen en docenten. Ook hier geldt weer: structurele bekostiging zou de werklast bij schoolleiders en de kwaliteit van het onderwijs ten goede komen. Kan de gemeente hier de regie oppakken, ook richting andere overheden? Wanneer gaan gemeentelijke meerjarige subsidies van kracht?
Tot slot
Hoe stimuleert de wethouder dat geld vooral ten goede komt in de klassen niet teveel op de plank blijft liggen bij schoolbesturen? Ook hier geldt dat zolang structurele bekostiging niet wordt geregeld het niet vreemd is dat schoolbesturen calamiteitenpotjes laten groeien.
Alles op alles voor de leraar – Inbreng Caroline Verduin bij onderwijsdebat
Het lerarentekort vraagt continue om actie en aandacht. Niet alleen moeten er meer leraren bij, maar er moet ook meer aandacht zijn voor waarom sommige leraren besluiten weg te gaan. En een school met genoeg leraren komt alsnog in de problemen als er niemand is om de school te leiden. Dat zijn belangrijke punten waar Caroline Verduin aandacht voor vroeg tijdens het onderwijsdebat in de commissie samenleving.