Gezonde stad

Voorkomen van problemen: daar zetten we op in. Dat geldt voor fysieke en psychische problemen, maar ook op het terrein van sociale zekerheid en inkomen is preventie een belangrijke voorwaarde voor een gezonde stad. We willen voorkomen dat armoede, laaggeletterdheid, (v)echtscheidingen en eenzaamheid leiden tot psychische en fysieke problemen. Een veilig thuis is de eerste voorwaarde om problemen het hoofd te bieden. Bewegen en gezond eten moet aantrekkelijk én voor iedereen toegankelijk zijn. In een gezonde stad zetten we in op:
• verminderen van problematische schulden
• tegengaan van laaggeletterdheid
• voorkomen van vechtscheidingen
• tegengaan van eenzaamheid onder ouderen
• voor iedereen een dak boven het hoofd
• afname van obesitas en toegankelijkheid van gezonde voeding
• minder afhankelijkheid van de Voedselbank
• minder wachtlijsten in de zorg
• meer beweging voor jong en oud

Als iets niet voorkomen kan worden, wees er dan zo snel mogelijk bij. Goede vroegsignalering is hierin essentieel. Dit houdt in dat organisaties met veel contacten in de wijk weten waar ze alert op moeten zijn, hoe ze gemakkelijk dingen kunnen melden en wat de vervolgstappen zijn, wij maken hierbij gebruik van de locaties waar veel inwoners naartoe gaan, zoals kinderopvang, scholen, sportverenigingen.

Vroegsignalering is niet hetzelfde als vroegtijdige interventie of vroegtijdig ingrijpen. Interventie hoeft of moet pas als iemand er zelf of samen met de omgeving niet uit komt. Een zogenaamd waakvlamcontact voorkomt dat verergering van problemen onopgemerkt blijft, maar voorkomt ook dat onnodig actie wordt ondernomen.

Als iemand geen mensen in zijn omgeving heeft die kunnen helpen kan een buddysysteem, waar een vrijwilliger deze rol vervult, worden ingezet. Wijkteams spelen een belangrijke rol- en spilfunctie in de vroegsignalering, het waakvlamcontact én de inzet van lichte, informele zorg (in plaats van zwaardere formele zorg) vormen belangrijke voorwaarden om eenzaamheid te voorkomen. Voldoende capaciteit en slagkracht van de wijkteams blijft voor D66 een belangrijk aandachtspunt. Met preventie of vroeg signalering kunnen wachtlijsten inzichtelijk worden gemaakt en waar van toepassing weggewerkt worden. Hierbij kunnen zelfhulpgroepen en lotgenotengroepen met laagdrempelige toegang een belangrijke rol spelen.
 

D66 vindt het belangrijk dat inwoners waar mogelijk de eigen regie houden. Dit betekent onder andere dat iemand weet welke opties er zijn en welke gevolgen die opties hebben. Informatie over de zorg moet dus voor iedereen duidelijk en toegankelijk zijn. Wij willen dat dit wordt geregeld in samenwerking met inwoners. Het gaat dan óók om inwoners die laaggeletterd zijn of een licht verstandelijke beperking hebben.

De collectieve, informele zorg is goed georganiseerd in Almere en via de wijkteams ook verbonden met de formele zorg. Hierin loopt Almere voorop in Nederland en zorgt dat we een belangrijke sleutel in handen hebben om de verschuiving van formele naar informele zorg, waar dat passend is, voor elkaar te krijgen. De diverse welzijnsorganisaties werken veel samen met goed opgeleide vrijwilligers. Vrijwilligers en mantelzorgers verdienen begeleiding en steun. De Coronatijd heeft ook laten zien dat veel Almeerders vrijwillig willen bijdragen. De één met een paar uurtjes per week of op afroep, de ander intensief. Dit moeten we koesteren en versterken. De gemeente kan vrijwilligers vragen om inspanningsverplichtingen te leveren. Met professionele organisaties worden prestatieafspraken gemaakt. Publieke verantwoording is een goede manier om de stad te informeren over de effecten van de inspanningen.

In de afgelopen periode stonden de budgetten voor de wijkteams en het welzijnswerk steeds onder druk. D66 vindt dit onverstandig en wil dat welzijnsorganisaties en wijkteams voldoende slagkracht hebben om de wijken in te gaan, te signaleren, een waakvlamcontact aan te houden en problemen zoveel mogelijk zelf oplossen. Zo dragen zij bij aan zelfredzaamheid van kwetsbare inwoners én zijn er minder doorverwijzingen naar formele, specialistische zorg nodig.

Welzijnswerk en wijkteams spelen een grote rol in het ontlasten van de formele zorg. Steeds meer mensen verblijven in niet langer in een instelling maar in de wijken zelf. D66 steunt deze ontwikkelingen maar vindt dat er goed gekeken moet worden naar de draagkracht en het draagvlak in de verschillende wijken. Daarvoor zijn welzijn en de wijkteams hard nodig. Het netwerk Buurtcirkel is goed een voorbeeld van een tussenvoorziening die aansluit op de behoeften van doelgroepen zoals bijvoorbeeld ouderen. Dit sociale netwerk verbindt ouderen in een buurt of wijk met elkaar, waardoor uitsluiting vanwege leeftijd of lichamelijke beperkingen, ofwel sociaal isolement, voorkomen kan worden. Door het faciliteren van Buurtcirkels op wijkniveau kan een betere balans gevonden worden tussen intensieve zorg en lichtere vormen van zorg.

D66 wil dat er duidelijke afspraken worden gemaakt over het ontlasten van de formele zorg. We willen dat er een duidelijk overzicht komt van de verschillende ketens van zorg (van licht naar zwaar). Daarmee worden dubbelingen en ’gaten‘ in de ketens duidelijk, weet iedereen wie de spelers zijn en kunnen er onderlinge afspraken worden gemaakt. We weten bijvoorbeeld dat er behoefte is aan een echtscheidingsloket om vechtscheidingen te voorkomen.
Almere heeft in de voorgaande periode veel gewerkt in (netwerk-) samenwerkingsmodellen. Een samenwerkingsmodel, waarin vele partners moeten werken aan een gezamenlijk doel, werkt niet of onvoldoende. De gemeente moet haar regierol weer oppakken door een duidelijke visie te formuleren, en ook heldere doelen voor de komende jaren te stellen. Regelmatig moet worden getoetst of het goed gaat en of moet worden bijgestuurd.

Bij aanbestedingen worden op dit moment contracten afgesloten met veel aanbieders van zorg, die op hun beurt weer een veelheid aan onderaannemers (moeten) contracteren. Dit brengt misschien keuzevrijheid maar staat sturing op betaalbare zorg van hoge kwaliteit in de weg. Er moet een selectie van aanbieders plaats vinden op basis van ‘best value’ waarbij ook kleine innovatieve aanbieders een kans moeten krijgen.

D66 vindt het belangrijk dat iedereen de mogelijkheid heeft om te kiezen voor gezonde voeding. In Almere is er relatief veel obesitas, met name onder kinderen. Gezond voedsel en voldoende beweging zijn voor D66 dus belangrijke onderwerpen. Bestaande programma’s als ’Gezond in Almere’ en ’Goud in Almere‘ richten zich op jongeren en ouderen. Wij willen dat deze aanpak wordt uitgebreid naar programma’s voor alle inwoners en uitgerold wordt over de hele stad, met maatwerk per wijk. De gemeente is hierin netwerkpartner maar neemt een regierol door duidelijke doelstellingen te formuleren en hierop te monitoren.

Het aanbod van ongezond voedsel in stadscentra en bij scholen is groot. Daarom willen wij stimuleren dat er een groter aanbod van gezond, lokaal voedsel komt. Het limiteren van ongezond aanbod rond scholen en in de stadscentra zien wij als inzetbaar instrument als stimuleren onvoldoende helpt. Wij vinden het daarbij belangrijk dat iedereen zelf een keuze kan maken.

Almere heeft een sterke, duidelijke keten voor de aanpak van schulden. Met programma’s als “Vroeg er op af” loopt Almere in Nederland voorop in de aanpak om problematische schulden te voorkomen. Dat willen we vasthouden.

D66 vindt het belangrijk dat mensen in de bijstand een passende baan vinden; belangrijker dan ‘snel weer aan het werk’. Hier is maatwerk, waar (om)scholing onderdeel van uit maakt, voor nodig. Maatwerk is ook nodig voor mensen die (nog) niet naar een betaalde baan begeleid kunnen worden. Het komt nu voor dat er jaren geen contact is geweest met een deel van de mensen in de bijstand. Dit mag niet gebeuren. D66 pleit voor een aanpak waarbij het voor iedereen mogelijk wordt gemaakt om maximaal mee te doen in de samenleving. Als een betaalde baan niet haalbaar is dan kan hier naartoe worden gewerkt met vrijwilligerswerk. Maar: stimuleren is prima, verplicht vrijwilligerswerk niet.

Een veilig thuis is een eerste voorwaarde. Het uitgangspunt is altijd geweest dat opvang van dakloze mensen sober moet zijn. Ervaring in bijvoorbeeld Utrecht leert echter dat een veel sneller en beter herstel mogelijk is bij opvang in een prettige omgeving met ruimte voor zichzelf. Met een multidisciplinair team wordt vastgesteld wat nodig is, passende zorg direct ingezet voor herstel en is er na het traject ruimte voor nazorg om terugval te voorkomen. Ook voor daklozen is een passende aanpak voor de diverse (doel-) groepen nodig. Projecten als Housing First, woonruimte als beginpunt in plaats van als einddoel, vinden hier een structurele plek bij bewezen succes.

Gemeenten zijn vanaf 2015 verantwoordelijk voor de jeugdzorg. Sinds dat jaar zijn de kosten van de jeugdzorg in Almere flink gestegen. Hierdoor ontstaan (grote) tekorten en dus de noodzaak om te bezuinigen op andere terreinen. Echter, meer geld alleen lost het probleem niet op. D66 zet in op een goede, maar ook betaalbare jeugdzorg. En dat kan. Onder andere door vroegsignalering, preventie en de zorg dichtbij de inwoners te organiseren.

Veel kinderen en jongeren krijgen specialistische zorg, terwijl voor hen een lichtere vorm van zorg net zo goed of zelfs beter is. Niet elk complex probleem vraagt om een professionele oplossing. D66 wil dat (passend) onderwijs, welzijn en jeugdzorg goed met elkaar worden verbonden. Zorg wordt, waar passend, laagdrempelig op school gegeven. Van belang is dat een traject als Sterk in de Wijk duurzaam wordt uitgevoerd, van kinderopvang tot MBO/HBO. In 2021 heeft de Almeerse Rekenkamer dit project als goed voorbeeld bestempeld van succesvol preventief handelen.

Zelf- en samenredzaamheid blijft het uitgangspunt. Als de directe sociale omgeving van het kind of de jongere niet kan helpen dan wordt, waar mogelijk een JIM (Jouw Ingebrachte Mentor) ingezet. De JIM blijft zo lang als nodig verbonden met de jongere.

In Almere wordt relatief veel verwezen naar de specialistische jeugdzorg en GGZ. Dat is onnodig duur. Daarom wil D66 wil dat er goede, duidelijke afspraken met alle verwijzers worden gemaakt over verwijzing naar de GGZ. Bij huisartsen wordt met veel succes de Praktijkondersteuner (POH) ingezet. Met de Teams Jeugd en Gezin wordt ingezet op 1 gezin, 1 plan, 1 aanpak in twee wijken in Almere. Bij bewezen succes moet deze aanpak worden ingezet in alle wijken in Almere. Belangrijk voor succes is dat de zogenaamde casusregisseur mandaat krijgt om te bepalen welke zorg wanneer wordt ingezet. Teveel zorgverleners tegelijkertijd inzetten is contraproductief en duur.

GGZ-aanbieders krijgen nu vaak een vast tarief per uur. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen tarieven bij complexe versus lichte problematiek. Dit kan de tendens stimuleren om jongeren met complexe problematiek te weren, met alle schrijnende gevolgen van dien. D66 wil dat met financiële prikkels, goede, tijdige en betaalbare zorg voor iedereen wordt gestimuleerd.

Er zijn te weinig plekken voor jongeren die een thuis zoeken na zorg met verblijf. Daardoor wordt de zorg vaak verlengd. De jongere kan immers nergens naar toe. Dit is niet goed voor de jongere die zo hard heeft gewerkt aan herstel, maar het is ook duur. Een woning met, indien nodig, begeleiding is een betere én goedkopere oplossing. Daarnaast is het belangrijk dat jongeren, wanneer ze daar klaar voor zijn, zelfstandige woonruimte kunnen vinden. Zodat ze zo snel mogelijk op een acceptabele manier mee kunnen doen met de maatschappij.

Met het programma “Goud in Almere” wordt in twee wijken samen met alle betrokken organisaties én ouderen gekeken welke behoeften er leven onder ouderen. Per wijk kunnen deze behoeften sterk verschillen, dus maatwerk is hierin belangrijk. Hierbij kun je denken aan het tegengaan van eenzaamheid onder ouderen, de behoefte (of noodzaak) om meer samen te bewegen, passende woonruimte in de wijk en zorg dichtbij. Om goed te volgen of de aanpak werkt is het belangrijk gezamenlijk doelen te formuleren en te toetsen of de doelen gerealiseerd worden. De gemeente heeft hierin een regierol. Goud in Almere moet uitgerold worden over de gehele stad, zodat het voor alle ouderen fijn is en blijft om in de wijk te wonen.

Ouderen blijven langer thuis wonen, in de eigen sociale omgeving. Dat is fijn, maar vraagt wel dat er zorg is waar nodig. Waar mogelijk is de zorg informeel, waar nodig wordt formele zorg gegeven. Preventie is ook voor ouderen ontzettend belangrijk. Gezonde voeding, bewegen en elkaar ontmoeten voorkomt fysieke en psychische problemen. Initiatieven, zoals ‘knarrenhoven’, waarbij bewoners elkaar helpen, moeten waar het kan gefaciliteerd worden.

Een voor iedereen aantrekkelijke, laagdrempelige omgeving om (buiten) te bewegen is een belangrijke voorwaarde voor gezondheid. Voor kinderen en jongeren betekent dit groene schoolpleinen en aantrekkelijke plekken om buiten te zijn en te bewegen. Zoals trapveldjes én aandacht voor de zogenaamde urban sports. We zoeken verbinding tussen verenigingen en scholen met toernooien en sportdagen om kinderen en jongeren te stimuleren om te gaan sporten.

Ook ouderen die eenzaam zijn of te weinig bewegen krijgen nadrukkelijk aandacht en worden geholpen om uit hun isolement te komen.

D66 wil dat er een aanpak komt om sport en beweging voor fysiek, psychisch en/of financieel kwetsbare inwoners te stimuleren en toegankelijk te maken. Beweging en sport krijgen hierbij een expliciete rol bij herstel en welzijn van kwetsbare groepen. Bewegen hoeft niet duur te zijn als er voldoende aantrekkelijke plekken zijn om dat buiten te doen. Het aantrekkelijke, uitgebreide netwerk van fiets- en wandelpaden en het vele groen en water zijn een sterkte van Almere die ook hier een belangrijke rol speelt.

Almere is niet alleen heel groen maar heeft ook veel water. Dit maakt Almere een aantrekkelijke stad voor watersport. D66 wil bewegen op en in het water stimuleren. Onderhoud en beheer van waterwegen en stranden is een belangrijk aandachtspunt. D66 is voorstander van het realiseren van een nieuwe duurzame jachthaven.

D66 zet zich in voor een inclusieve stad. We willen mensen met een fysieke of verstandelijke beperking faciliteren om te kunnen sporten.
D66 heeft aandacht voor de verdere ontwikkelingen op zowel top- als breedtesport, die onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. Almere heeft een rijk verenigingsleven en wij vinden het van belang om dit te blijven ondersteunen. Daarnaast moet er ook plaats zijn om, zonder lid te zijn van een vereniging, individueel of in groepsverband te kunnen sporten. Ook zijn wij trots op onze professionele voetbalclub Almere City die zonder extra financiële steun van de gemeente al jaren vlakbij promotie naar de Eredivisie is en zich inzet voor veel maatschappelijke doelen.

Om het sporten en bewegen te bevorderen is met succes in Almere Haven de zogenaamde Skills Garden ontwikkeld, waar inwoners van alle leeftijden op hun niveau al dan niet met begeleiding kunnen sporten, bewegen en spelen. De ontwikkeling van dit type voorzieningen in nog te ontwikkelen en bestaande wijken is op vele manieren van belang voor onze stad en haar inwoners.

Kunst en cultuur zijn waanzinnig belangrijk in een samenleving. Houden ons een spiegel voor. Inspireren. Ontroeren. Confronteren ons met een soms pijnlijke waarheid. Vertellen ons de geschiedenis. Helpen met het voeren van ingewikkelde gesprekken. Zorgen voor het vergroten van kennis en begrip voor elkaar. Kunst en cultuur bepalen het gezicht van onze gemeente. Het beïnvloedt hoe wij met elkaar omgaan, het maakt de gemeente aantrekkelijk om in te wonen, werken, ondernemen of als toerist te bezoeken. Cultuur zorgt voor een vitale infrastructuur in alle sectoren van onze stad.

De Coronacrisis heeft ons laten zien hoe kaal ons leven is zonder toegankelijke cultuur. Almere is een grote, groeiende en enorm diverse stad. Daarbij hoort een breed cultuuraanbod waar iedereen kan genieten van haar of zijn favoriete festival, toneelstuk, popconcert, klassiek concert, dansvoorstelling, en (beeldende) kunst en architectuur in het landschap, op straat of in het museum.
D66 wil dat Almeerders jong en oud kunnen genieten van allerlei vormen van cultuuraanbod, voor elk wat wils. We willen dat cultuur in de wijk beleefd wordt, zodat Almeerders elkaar (op straat) ontmoeten in hun eigen buurt. We willen daarvoor in deze periode de mogelijkheden onderzoeken en de spreiding van cultuurbeleving versterken.

Makers van kunst en cultuur verdienen een betere maatschappelijke positie. Er moet meer geld bij makers zelf terechtkomen. Wij zien ook kansen voor herbestemming van leegstaande panden, bijvoorbeeld voor creatieve broedplaatsen. Creatieve broedplaatsen zijn onmisbaar voor de Almeerse culturele infrastructuur.

D66 zet in op zowel topcultuur als breedtecultuur. Het opleiden van muzikanten en andere artiesten begint onderaan, in de amateurtak. Wij willen doorgroei mogelijk maken tot de top. Het liefst willen we hogere kunsteducatie naar Almere halen. Wij willen hiervoor het gesprek opstarten met bestaande hogere kunsteducatie instellingen.
Cultuur verbindt Almeerders niet alleen onderling. Het maakt Almere ook aantrekkelijk om in te wonen, werken, ondernemen of om te bezoeken. Wij kunnen ons vinden in het plan voor een museum voor kunst(objecten) van groot formaat; als het ware de binnen-ervaring van de collectie landschapskunst.

Cultuur verrijkt, kleurt het leven, verbindt, confronteert als het nodig is en brengt talent tot ontwikkeling. Daarom willen we onze steun vol blijven geven aan onder meer Collage-Almere en Cmk /KIDD voor het investeren in culturele basisvaardigheden van kinderen. De programmalijn Cultuur aan de basis van de MRA richt zich specifiek op cultuureducatie.

Wij vinden dat het accent de komende jaren zwaar moet komen te liggen op uitvoering. De rode loper moet uitgelegd worden voor cultuurmakers. Gezien de enorme potentie in de stad moet het cultuurbeleid vooral borg staan voor uitvoering op lange termijn.
Wij willen een stevige financiële basis van de Almeerse cultuursector op lange termijn (bijv. 10 jaar). Het gaat erom dat cultuurorganisaties en -makers zich kunnen richten op cultuur maken i.p.v. subsidieaanvragen schrijven zodat zij kunnen rekenen op een vast bedrag per jaar, hoe bescheiden ook.

Wij zijn trots op de realisering van de vaste rol die Cultuurfonds Almere nu speelt. Wij zetten ons daarom ook in op het behouden en versterken van deze rol en de financiële ondersteuning die hierbij hoort.

Wij vinden dat popmuziek een volwaardige plek moet krijgen in de basisinfrastructuur voor cultuur. Wij willen voor Almere een integraal en inclusief muziekbeleid, waarin genres, makers en publieksgroepen in het ecosysteem allen tot hun recht komen. Investeren in popmuziek genereert culturele en economische waarde en zorgt voor diversiteit, inclusiviteit en talentontwikkeling. Ten slotte zien wij dat er onbenutte kansen liggen voor bundelen van krachten met City Marketing Almere voor toerisme en recreatie. Ook willen we vaste budgetten voor jaarlijkse evenementen, bijv. voor het 5-mei festival.