Neem advies Burgerberaad serieus!

Geluk zit voor mij in kleine dingen. Afgelopen week fietste mijn oudste zoon van 4 voor het eerst naar school. Mijn  zoon vertelde dat trots aan de buurman. Ik zag dat het zelfvertrouwen gaf aan hem. Dat is heel mooi. Het is dan ook mooi om vanuit de politiek vertrouwen in elkaar te hebben. Dat je er samen ondanks dat je het oneens bent met elkaar er toch uit kunt komen.

Dat we mensen zien en horen en mensen vooral een stem geven. Dat gebeurt nu onvoldoende, maar is belangrijk. Immers als je niet met elkaar in gesprek bent over een probleem, komt er ook geen oplossing. Dat geldt niet alleen in de politiek, maar ook gewoon op straat. Dat is wat ik voor ogen blijf houden in mijn politieke werk als gemeenteraadslid. En het Zwolse Burgerberaad is een goed middel om Zwollenaren met elkaar in gesprek te brengen. En natuurlijk te werken aan democratische vernieuwing in de stad.

Een burgerberaad is een groep gelote inwoners (circa 120) die samen advies geeft aan de gemeenteraad. De gemeenteraad vindt het belangrijk om de stem en belangen van Zwollenaren te laten terugkomen in een bestaand én nieuw klimaatbeleid. Het burgerberaad werkte in vijf bijeenkomsten toe naar de adviezen over hoe Zwolle op een eerlijke manier klimaatneutraal wordt. Zo omschrijft de gemeente Zwolle dit ook en ik denk dat het en goede omschrijving is.

We hebben een centrale vraag: Hoe krijg je Zwolle op een eerlijke manier klimaatneutraal in 2040? Dat is een belangrijke vraag. En die verdient een advies dat breed door de stad moet worden gedragen. Het is daarom goed dat de gelote inwoners vooraf goed worden gebriefd over een complex thema. Zij spreken met ervaringsdeskundigen en experts. En zo krijg je hopelijk (bijna) alle perspectieven bij elkaar. Hierdoor kunnen ze als groep met goede afwegingen en suggesties komen.

Tegelijkertijd ervaar je als deelnemer hoe het bijvoorbeeld is om tot besluitvorming over een advies te komen, ook als niet iedereen het volledig met elkaar eens is. Het is mooi als er wordt beseft: ‘Ik zit hier met mensen die niet gelijk gestemd zijn, maar we hebben toch mooie gesprekken gevoerd’. Dat mensen toch met elkaar in gesprek kwamen en begrip voor elkaar krijgen. Dat is niet alleen het mooiste wat je kan bereiken, maar ook het moeilijkste op veel onderwerpen voor dit moment.

Inderdaad kan een burgerberaad de gemeenteraad niet vervangen. En laten we er duidelijk over zijn dat de gemeenteraad in 2022 met het initiatief kwam voor het burgerberaad. Daar heeft D66 samen met GroenLinks als initiatiefnemer hard voor gestreden.
We hebben als gemeenteraad van te voren duidelijk aangegeven wat er wel en wat er niet kan. Zo is het duidelijk voor alle deelnemers wat er met hun adviezen gebeurt. We hebben als gemeenteraad afgesproken dat we de adviezen op z’n minst zwaar laten wegen. Dat betekent dat de gemeenteraad het advies niet zomaar kan negeren, we moeten er echt serieus iets mee doen. We kunnen niet de inzet en inzichten van deze Zwollenaren negeren die hier veel tijd en energie hebben gestoken. Dus ja, we moeten de uitkomst respecteren en er mee aan de slag. Gelukkig heeft het Burgerberaad ook een klankbordgroep ingesteld van 30 inwoners, dat is écht te gek! Zij gaan ons sowieso scherp houden!

Er zijn politieke partijen die zeggen dat wij als raadsleden de volksvertegenwoordigers zijn die uiteindelijk besluiten. En dat klopt, maar we kunnen de adviezen niet negeren. Dat is afgesproken. Als gemeenteraad gaan we de adviezen heel serieus bekijken. Als we dat in de gemeenteraad van Zwolle niet doen, is voor mij het burgerberaad mislukt. Dan heb je alle tijd en energie die Zwollenaren eraan hebben besteed met één klap in de prullenbak gegooid. Dat kan echt niet. Daarom gaan we wat D66 betreft met deze adviezen aan de slag. En laten we weten aan de stad wat we er mee hebben gedaan. Dat is net zo belangrijk. We vragen om suggesties van de stad, dan moet je op z’n minst laten weten wat je er mee kan doen. En zou het niet heel mooi zijn als we over tien jaar nog weten met z’n allen wat we toen in 2024 hebben gerealiseerd dankzij het burgerberaad? Dan heb je als stad écht iets samen neergezet.

We stonden samen met GroenLinks als partij in 2022 aan de wieg. D66 heeft toen samen met GroenLinks het initiatiefvoorstel ingediend. Dat is ook belangrijk, immers als raadslid én als politieke partij maak je het verschil door zelf met eigen ideeën te komen. Dat ziet de stad dus ook. Nu zijn we twee jaar later en is het echt zover. Er zat veel tijd en moeite in om tot de uiteindelijke vorm het burgerberaad te komen. Er is veel gedebatteerd over de opzet. Wat geef je aan het begin aan de deelnemers mee? Hoeveel rondes zijn er? En hoe zien die verschillende fases er uit? Doen we een loting of kunnen mensen zich vrijwillig aanmelden? Vervolgens bracht een raadswerkgroep het als een officiële notitie in de raad. Dat is niet een alledaagse klus voor een raadslid. En dan moesten we ook nog besluiten welk onderwerp we gingen voorleggen. Uiteindelijk koos de raad voor ‘eerlijk klimaat’. Daar ben ik blij om. Het benadrukt dat er meer aandacht is voor kansengelijkheid en rechtvaardigheid. Het is voor mij belangrijk dat iedereen wordt gehoord. Dat mensen die geen stem hebben een stem krijgen. Maar ook dat degenen die hun stem niet gebruiken, hem toch laten horen. Het is goed als ook mensen die we tot het stille midden rekenen, zich uitspreken.

Er doen 120 mensen mee. Omgerekend kost het 12.500 per persoon. Daarmee betalen we zaken zoals locaties, catering maar ook de vergoeding van 50 euro voor de ingelote inwoners. Natuurlijk kunnen we ook een extern bureau aan de slag laten gaan. Dan waren we dit geld zeker  kwijt geweest. Maar nu betrekken we de Zwollenaren direct bij een belangrijk thema dat heel de stad raakt. Dat is ook voor mij en D66 belangrijk. Immers D66 zet zich in voor een krachtige samenleving. Dat lukt met een burgerberaad. Dat is deze investering absoluut waard. Immers behalve een gedragen oplossing voor het eerlijke klimaatvraagstuk, brengt dit mensen in tijden van polarisatie bij elkaar. Niet dat we het straks allemaal gelijk roerend eens moeten zijn. Maar wel dat we als Zwollenaren beter contact met elkaar hebben en elkaar weer meer zien staan. Dat wij het met elkaar eens kunnen zijn over het gegevens dat je het met elkaar oneens kan zijn. Dat is een grote waarde.

Heel simpel: praktische adviezen waar we ook echt mee aan de slag gaan om een groenere stad te worden. Ik ben er van overtuigd dat Zwollenaren heel goed weten wat goed voor hen en voor hun stad is. En mijn droom is dat het daar niet bij blijft. Ik weet dat in Antwerpen inmiddels een afdeling Burgerberaad heeft. Daar is het heel gewoon om een burgerberaad te houden. Antwerpenaren kunnen hiervoor zelf naar de afdeling stappen en een verzoek hiertoe doen. Het zou mooi zijn als we dat ook in Zwolle kunnen bereiken dat het Burgerberaad iets normaals is. Dat we vaker als politiek het vertrouwen kunnen geven aan inwoners om samen met elkaar in gesprek te gaan over de toekomst van Zwolle.