Er staan veel mooie dingen in het regeerakkoord, het nieuwe kabinet gaat bijvoorbeeld vol inzetten op klimaat en woningbouw, en trekt daarvoor flink de portemonnee. Het is broodnodig dat we de klimaatdoelstellingen halen, en daarvoor moeten we flink aan de bak, want we zijn (te) laat begonnen. Nu beginnen we wel vaker te laat, en uiteindelijk trekken we de boel weer aardig bij, zie bijvoorbeeld de vaccinatiecampagnes, maar deze inspanning worden wel veel groter dan een paar tenten opzetten en extra prikkers inhuren. Dit gaan we als het goed is nu ook snel in Zaanstad merken. Er moet wat D66 Zaanstad betreft een Deltaplan Isolatie worden opgetuigd om snel zo veel mogelijk energie te besparen. Zeker nu met de hoge energieprijzen is het ook op korte termijn urgent geworden.
Er wordt ook veel geld uitgetrokken voor extra woningbouw, de tweede grote crisis in Nederland buiten corona is het woningtekort en de wachtlijsten. Daar zitten wat ons betreft wel meer problemen aan:
Het regeerakkoord en de gevolgen voor Zaanstad.
Het is zondagochtend 9 januari, en bij Buitenhof noemen de burgemeesters van Zanen en Bruls het regeerakkoord “een gemiste kans”. Is het echt zo erg, wat zijn de gevolgen voor Zaanstad?
Ten eerste komt het extra geld voor woningbouw voor een deel uit de pot waar de gemeenten uit worden betaald, het Gemeentefonds. Burgemeester van Zanen noemt dit in Buitenhof terecht een sigaar uit eigen doos, er zou eigenlijk vooral nieuw extra geld bij moeten komen.
Ten tweede blijft het lastig om meer woningen te bouwen als we daar bijvoorbeeld de stikstofruimte niet voor hebben. Naast de uitstoot van de landbouw is ook Schiphol een belangrijke rem op het inhalen van de achterstand bij woningbouw in de Randstad, niet alleen door de stikstof, maar vooral ook vanwege de geluidsoverlast. Er is nog onvoldoende zicht op een toekomstvisie voor Schiphol die past binnen Nederland, met fundamentele keuzes over hoeveel vluchten uitgevoerd kunnen worden, en welke. Schiphol is nu nog belangrijk voor de werkgelegenheid van veel Zaankanters, maar de overlast beperkt ons economisch misschien nog meer. Minder vluchten dus, keuzes maken!
Ten derde moeten we ook andere maatregelen nemen om de woningnood te beteugelen. Naast dat er te weinig woningen zijn is er zeker ook te weinig doorstroming, bouw dus sterk naar behoefte, en pas de plannen regelmatig aan. Verder is wat ons betreft de voordeurdelersboete een doorn in het oog. Als je gaat samenwonen word je gekort op je uitkering of AOW, en we moeten dus “tandenborstelrechercheurs” inzetten om te kijken of je niet stiekem samenwoont. Gevolg: veel mensen wonen eenzaam in te grote woningen. Maak hier ook fundamentele gedurfde keuzes dus. Niet alles kan altijd overal, zei Remkes al.
Het grootste probleem in het regeerakkoord is de financiering van de jeugdzorg. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is al jaren met de regering in Den Haag in de clinch over structureel meer geld voor de jeugdzorg. Een onafhankelijke arbitragecommissie heeft uitgesproken dat er over een aantal jaren structureel meer geld naar de gemeenten moet om de jeugdzorg te hervormen en efficiënter te maken. Ook voor Zaanstad is dit belangrijk: er gaat heel veel gemeentegeld naar de jeugdzorg, en daardoor kunnen we minder uitgeven aan bijvoorbeeld onderhoud van de openbare ruimte of aan lastenverlichting voor de inwoners. In het regeerakkoord wordt de uitspraak van de arbitrage commissie niet onverkort overgenomen, een gemiste kans inderdaad.
Maar goed, er moet nog veel uitgewerkt worden, dus hard aan de slag nu. Als lokale D66 fractie hebben we korte lijntjes naar Den Haag, dus we blijven zeker lobbyen. Zeker een voordeel als landelijke coalitiepartij!