Algemene beschouwingen begroting 24-27.

Tot zover het goede nieuws.
Want Voorzitter, als je dan wat dieper op de materie ingaat lees je vooral ook wat er niet in de
begroting staat. Dit college heeft beloofd om slagen te maken, en staat nu ongeveer halverwege haar
bestuursperiode. Slagen maken, ik denk dan aan een zeilboot die scherp aan de wind vaart, maar ook
regelmatig overstag moet om richting hoger wal te gaan. Scherp aan de wind varen betekent hard
werken, met je billen buiten boord hangen, dus in bestuurlijke termen keuzes maken. Keuzes, die
soms ongemakkelijk zijn. Na twee jaar zien wij deze coalitie die keuzes niet maken, en dat heeft
volgens ons te maken met intern getouwtrek tussen links en rechts. Twaalf tegen twaalf, nu
mevrouw Lassooij uit het bootje is gestapt.

Laten we bijvoorbeeld eens kijken naar de energietransitie. In de RES hebben wij ons gecommitteerd
voor honderden GWh aan nieuwe groene stroom, uit wind, maar vooral uit zon. Het resultaat tot nu
toe is een zwaar intern bevochten startnotitie voor de zoekgebieden langs het Noordzeekanaal. Dit
terwijl het grootste deel van het aanbod moet komen uit grootschalige opwek van zon op overdekte
parkeerterreinen. Die gigawatturen moeten in 2030 op het net komen, maar we lezen er weinig tot
niets over in de begroting. Wat zijn nu de plannen, en waarom zijn de streefcijfers op het gebied van
CO2 uitstoot volstrekt onvoldoende om klimaatneutraal in 2035 te halen?

Een andere ambitie is om
het aantal laadpalen in 2026 te verdrievoudigen, maar het aanvragen van een laadpaal duurt nu 4
jaar…

Voorzitter, verder over mobiliteit. De A8-A9 raakt verder uit beeld, maar aan alternatieven denken is
vloeken in de kerk voor dit college. Van het provinciale leefbaarheidsfonds dat hiervoor is ingericht
zijn na drie jaar alleen nog maar proceskosten gemaakt, vrij beschamend voor al die mensen in noord
die dagelijks last hebben van verkeersinfarcten en uitlaatgassen. En waar blijft de parkeernota???
Voor toekomstbestendig parkeerbeleid zijn ook scherpe keuzes nodig, en het college is kennelijk niet
in staat om deze te maken. Als hij er in november nog niet ligt komt D66 met een agendainitiatief. En
ondertussen staan nog altijd auto’s in de rij voor de busbrug, wachtend totdat de spits voorbij is….

Dan cultuur. Het college zegt zich hard te maken voor de culturele infrastructuur, maar ondertussen
dreigt het Zaans Museum zonder luchtbehandelingssysteem te komen zitten. D66 heeft bij de vorige
begroting, in samenwerking met de Christenunie, voorgesteld hiervoor de benodigde gelden te
reserveren, we zijn nu een jaar verder en het college kijkt nog steeds naar de financiële
mogelijkheden. Waarschijnlijk omdat de rechterflank van het college liefst helemaal niets aan cultuur
uitgeeft. Tot slot staat het poppodium voor precies €0 in de begroting.

Het Groen en Waterplan? 30% kruinbedekking, dat was het alternatief voor het tellen van bomen in
de gemeente. Nadat dit plan al in 2018 door de raad is vastgesteld werd het nog een
verkiezingsbelofte van GroenLinks. Vorig jaar zaten we op 19% en de begroting 2024 geeft een groei
aan van precies 0%. In 2026 is de streefwaarde 22%, maar geen woord over hoeveel bomen we dan
gaan planten en wat dat kost. Ook hebben we afgesproken dat er in 2030 alleen nog maar elektrisch
gevaren wordt. We zouden nu ergens halverwege in de uitvoering moeten zitten, maar wij zien nog
niets over de uitfasering van fossiele buitenboordmotoren, of bijvoorbeeld over het budget dat
uitgegeven gaat worden aan de communicatie hierover.

Er zijn nog wel meer voorbeelden van besluiteloosheid. Het uitblijven van de evaluatie geurbeleid is
er zo een, en ook in het sociaal domein laten wij veel van onze ambities afhangen van autonome of
landelijke ontwikkelingen. Het college spreekt de ambitie uit om in 2026 nog steeds niet te voldoen
aan de wettelijke termijn voor inburgeringstrajecten.

Voorzitter, bij al deze voorbeelden gaat het om het vermijden van keuzes die gemaakt moeten
worden, ongemakkelijke, soms harde keuzes. Voor de uitvoering van de economische visie is nu
ineens wél geld, terwijl een VVD motie hierover bij de Voorjaarsnota nog werd weggestemd, en dan
is het deel over de toekomstbestendige economie, voor ons erg belangrijk, hierbij gewoon
overgeslagen. Omwille van de tijd bewaren we onze overige op- en aanmerkingen voor het Zaanstad
Beraad.

Voorzitter, dit college wil slagen maken, maar het beeld blijft van een coalitie die onderling aan het
touwtrekken is, terwijl het schip Zaanstad met alle winden meedobbert. Sturing is geboden om te
voorkomen dat we aan lager wal raken.