Duidingsdebat 21 maart 2022

De lokale verkiezingen waren dit keer echt lokale verkiezingen. Vaak worden de gemeenteraadsverkiezingen vertroebeld door landelijke thema’s en campagnes. Dit was dit keer duidelijk niet het geval. De situatie in Oekraïne was hier ws deels debet aan. Een geluk bij een groot ongeluk kunnen we zeggen. Tegelijkertijd was de opkomst van de kiezer vooral in de stedelijke gebieden historisch laag. Heel zorgelijk, gebruik maken van je democratische recht om te stemmen is essentieel wat ons betreft. 

In Westerveld was de opkomst gelukkig vergelijkbaar met de vorige keer. Qua uitslag zijn er geen heel grote veranderingen. Er is een zetel verschoven van de ene naar de andere lokale partij. Verder hebben wij als ‘nieuwe’ partij onze zetel weten te behouden. 

Vanzelfsprekend zijn wij hier erg tevreden mee. We zien dit als een basis, die we hopelijk de komende vier jaar kunnen uitbouwen. Natuurlijk hadden we gehoopt op een zetel erbij, maar de eerlijkheid gebiedt ook dat de zetel die we gehaald hebben, een volle zetel is, maar op dit moment ook niet meer dan dat. 

Niettemin heeft de Westerveldse kiezer zich uitgesproken voor ons sociaal-liberale gedachtengoed. We zullen in de komende periode dit zo goed mogelijk proberen uit te dragen in deze raad.

In de vorige periode zijn er in verschillende gemeenten raadsbrede akkoorden of programma’s afgesloten. Ook nu is de verwachting dat dit gaat gebeuren. Een reden hiervoor is dat collegevorming in sommige gemeenten lastig wordt vanwege de versnippering. Dit is in Westerveld niet direct aan de hand. 

Een argument om ook hier wel te kijken naar een raadsbreed akkoord is het feit dat er de komende periode veel grote opgaven zijn. Op de meeste hiervan zijn de inhoudelijke verschillen tussen de partijen niet heel groot. Denk aan het dossier woningbouw en de energietransitie. Ook in het Sociaal Domein lijken de ideologische verschillen niet al te groot. Het debat wordt dan vaak gevoerd op kleine verschillen. 
Een ander belangrijk punt is dat deze opgaven betrokkenheid en participatie vanuit de samenleving vragen. Dit is de afgelopen periode soms wel, maar vaak ook niet goed gegaan. Met raadsbrede inhoudelijke afspraken kunnen we gezamenlijk de participatie met de samenleving: bedrijven, maatschappelijke organisatie en inwoners, opzoeken en verbeteren.

Een raadsakkoord is een containerbegrip. Er zijn in de praktijk verschillende varianten: van een traditioneel coalitieakkoord tot een raadsbreed programma waar de collegevorming vanuit de raad als geheel komt.

In elke variant is het belangrijk dat het proces gezamenlijk wordt ingezet en dat er geen politiek eigenaarschap van een partij. Ook moet het traject goed begeleid worden, wellicht in het begin door een extern procesbegeleider. Nodig  is ook draagvlak en ondersteuning door griffie, gemeensecretaris en burgemeester, het is immers niet alleen een verandering van werkwijze in de raad, maar ook voor de organisatie. Ook is evaluatie gaandeweg de periode belangrijk. 
Wij hopen dat alle fracties een raadsbreed akkoord in hun overwegingen willen meenemen en we zijn ook benieuwd naar de reacties op onze suggestie. 

Aan andere kant zien we ook dat helder uit de verkiezingsuitslag naar voren komt dat de huidige coalitie een meerderheid houdt in de nieuwe raad. Doorgaan in de huidige coalitie kan voor de hand liggen. Maar ook met andere combinaties is een meerderheid te halen. 
Als wordt gekozen om de richting in te gaan van een traditioneel meerderheidscollege valt hier waarschijnlijk wel uit te komen. D66 kan hier alleen in meedoen als vierde partij en is dan niet nodig om een meerderheid in de raad te realiseren. Dit is vanzelfsprekend niet een heel begerenswaardige positie en is er de afweging in welke positie we dan het meest zichtbaar zouden kunnen zijn.

Wij verwachten dat DSW als grootste partij het initiatief gaat nemen in de collegevorming. We hebben inmiddels een uitnodiging ontvangen voor een verkennend gesprek. Wij waarderen het dat we als kleinste partij hier ook in worden betrokken. 

Tot slot, voorzitter, feliciteren wij DSW met hun zetelwinst en wensen we hen succes in het proces van collegevorming!