Algemene beschouwingen

Voorzitter,

Eigenlijk had ik bij deze algemene beschouwingen stil moeten staan bij de wereld om ons heen. Een wereld de in brand staat. Een wereld waarin een burgemeester uit Oekraïne er het beste van probeert te maken, ondanks de gedeeltelijke bezetting van zijn gemeente. Een wereld waarin je je veilig waande op een festival in de woestijn. Een wereld waarin je niet veilig bent, als je uit Doorn op familiebezoek gaat.

In zo’n wereld voelt het bijna ongepast om te praten over dialoog: over “een intellectuele uitwisseling om conflicten en onenigheden op te lossen” zoals de oude Perzische arts en filosoof Avicenna al 1.000 jaar geleden bepleitte. Voelt het bijna ongepast om het te moeten hebben over klagende buurmannen die last hebben van kampvuurtjes of wandelaars en hun recht opeisen.

En daarom, voorzitter, daarom ga ik over tot de orde van de dag.
Vandaag kijken we vooruit. We bespreken de begroting voor 2024. De eerste echte beleidsrijke begroting van het college. Vorig jaar moest een beleidsarme begroting worden bijgesteld in de richting van de wensen van ons raadsbrede programma. Doen was een belangrijk werkwoord geworden. En zo deden we -in de ogen van een meerderheid- recht aan ons programma.

Inmiddels zijn we als raad en als college ingedraaid. Er ligt een begroting. Er zijn verschillende scenario’s doorgerekend. Precies waarom is gevraagd:
– de septembercirculaire kwam; de stemming daalde.
– de inkt van de Tweede Burap is nog nat en het potverteren begint.
Zo spelen we een gezelschapsspel. Dan is het toch niet raar dat we verse raadsleden verwonderen? … En inwoners in verwarring achterlaten?

Want wat zijn nu echte keuzes?
Ook wij als D66 fractie worstelen. We zien de belangrijkste prioriteiten terug in de begroting.
Die zijn helder: goed onderwijs, betaalbaar wonen, klimaat en duurzaamheid.
En toch, er knaagt iets. Doen we de dingen goed? Of doen we de goede dingen?

Laten we daarom stilstaan bij een idee dat ons kan helpen deze doelstellingen te verwezenlijken: “rechtvaardigheid doen”. Daarbij geïnspireerd door de denker en verbinder Jonathan Sacks.
“Rechtvaardigheid doen” gaat verder dan het naleven van de wet. Het gaat dieper dan dat. Het betekent dat we handelen in overeenstemming met ethische en morele waarden; … in een samenleving waarin gelijkheid, eerlijkheid en mededogen centraal staan. Het is het besef dat rechtvaardigheid geen abstract begrip is, maar een concrete maatstaf voor ons dagelijks handelen.
Wat betekent ”rechtvaardigheid doen” dan voor onze begroting en de prioriteiten?

Goed onderwijs is essentieel voor de ontwikkeling van onze jeugd. En dus investeren we in goede schoolgebouwen. Het is een investering in jonge mensen en in de toekomst van onze samenleving. Daarom moet ieder kind, ongeacht achtergrond, toegang hebben tot goed onderwijs in goede scholen.

Dat is “rechtvaardigheid doen.”

Betaalbaar wonen is een andere topprioriteit. Wij willen een thuis bieden aan onze inwoners. Ongeacht de dikte van hun portemonnee. Daarom zetten we vol in op meer betaalbare sociale woningen waar het kan. En samen met woningen in het middensegment. Zo bieden we senioren uitzicht op levensbestendige woningen. Zo brengen we doorstroming op gang. Zo wonen starters eindelijk zelfstandig, wordt niemand buitengesloten en heeft iedereen een dak boven het hoofd.

Dat is “rechtvaardigheid doen.”

Klimaat en verduurzaming zijn van cruciaal belang. We nemen verantwoordelijkheid voor de planeet. We streven naar duurzame oplossingen. Dat doen we ook als het niet voor de hand ligt. Dit is niet altijd makkelijk, maar het is onze plicht om een leefbare wereld achter te laten. Daarom komen we bij de Tweede Burap met een initiatief voor de Gemeentelijke Verduurzamingsregeling voor corporatiewoningen.

Ook dat is “rechtvaardigheid doen”.

VOORZITTER ik rond af:

Met “rechtvaardigheid doen” is het net zoals met de hoopvolle woorden die John F. Kennedy aan het begin van een nieuw tijdperk sprak:

“We choose to go to the moon in this decade and do the other things, not because they are easy, but because they are hard.”

We kiezen ervoor om rechtvaardigheid na te streven, niet omdat het makkelijk is, maar omdat het lastig is. Het vergt moed, beleid en trouw. Het vergt soms ook het doorbreken van (traditionele) denk- en werkwijzen.

Rechtvaardigheid doen en samen leven …
Het zijn werkwoorden, want het gaat niet vanzelf.
Dus aan de slag!

Dank u wel.

Wim Cassée – D66