Antwoorden van het college van B&W

Wat levert de Europese Unie Schouwen-Duiveland op? We stelden vragen aan het college en kregen de volgende antwoorden.

Van 6 tot en met 9 juni aanstaande vinden de Europese verkiezingen plaats. In de gemeente Schouwen-
Duiveland gaan we op 6 juni naar de stembus. Voor een veilig, vrij en welvarend Europa. Maar wat is
eigenlijk de betekenis van de Europese Unie voor onze gemeente? En wat is het beleid van onze gemeente als het gaat om Europese samenwerking en hoe wordt daar invulling aan gegeven? D66 vindt het belangrijk om inwoners en ondernemers hiervan op de hoogte kunnen zijn, zodat zij goed geïnformeerd hun stem kunnen uitbrengen.

1) Hoeveel geld en subsidies ontvangen wij als  gemeente vanuit de Europese Unie?

De gemeente ontvangt geen directe geldstromen  van de Europese Unie. In de laatste drie afgeronde  (6 jaarlijkse) programmaperiodes van de Europese  Commissie heeft de gemeente gemiddeld circa 10  miljoen per programmaperiode ontvangen aan  subsidies op grond van projectaanvragen. Deze  bedragen zijn in alle drie de perioden zo goed als  verdubbeld door de mogelijkheden te benutten voor  zogenoemde cofinanciering met nationale subsidies. Momenteel behalen we deze resultaten niet in de nu  lopende programmaperiode (6e periode Interreg van  2022 tot en met 2027). Er wordt momenteel minder  tijd besteed aan het het werven van mogelijke  Europese subsidies. Daarbij is relevant te weten dat  de aandacht van de Europese Commissie verschuift  van het ondersteunen van overheden naar  ondersteunen van instellingen, maatschappelijke  organisaties en bedrijven. Verder zijn waardevolle  Engelse partnerschappen niet meer voor Europese  subsidies te benutten vanwege Brexit. Daarnaast is  in toenemende mate sprake van de zogenoemde  tender-systematiek (het beste bod). Tot slot zijn  investeringen in infrastructuur voor de zogenoemde  rijke landen nog beperkt mogelijk.

2) Welke specifieke projecten – gesubsidieerd met  Europese subsidies – lopen er momenteel binnen  onze gemeente?

Binnen de gemeentelijke organisatie zijn er nu twee  projecten in opstartfase. Het ene is een Interreg  Vlaanderen-Nederland project ten behoeve van  zoetwaterprojecten. Het andere is een Interreg  Europe project, gericht op kennisontwikkeling en – uitwisseling, over vraaggerichte slimme mobiliteit  met een accent op toeristisch verkeer. Diverse bedrijven en maatschappelijke instellingen  opteren voor het thans openstaande Leader programma. De gemeente ondersteunt daarbij op  vraag; het complete beeld van aanvragen heeft de  gemeente op dit moment daarom nog niet. Hetzelfde geldt voor bedrijven die voor specifieke regelingen  zelfstandig of via de branche aanvragen doen,  bijvoorbeeld in het kader van Horizon, Interreg  (diverse programma’s), OP Zuid, Leader,  Gemeenschappelijk Landbouwbeleid, Europees  Sociaal Fonds of Europees Visserij Fonds.

3) Welke projecten waar de gemeente in de  afgelopen vier jaar bij betrokken is, zouden zonder  Europese subsidies niet mogelijk zijn geweest?

Deze vraag is niet eenduidig te beantwoorden omdat de gemeente in verschillende rollen bij Europese  projecten betrokken is, variërend van aanvrager/projectleider tot facilitator met kennis,  procedures en eventueel een deel cofinanciering.  Voor projecten op initiatief van de gemeente zelf  geldt het antwoord: “geen”. Het beleid is altijd  geweest dat subsidies worden aangevraagd voor  doelen en resultaten die gemeente op grond van  door de raad vastgesteld beleid en de vigerende  collegeprogramma’s toch al van plan was uit te  voeren. Daarmee was altijd voorafgaand aan de  uitvoering het benodigde budget al beschikbaar.  Subsidies werden en worden ingezet om extra  innovatie of kwaliteit aan een project toe te voegen  of meer middelen voor betrokken stakeholders  beschikbaar te maken. Daarnaast is kennis door  samenwerking een belangrijk uitgangspunt. In  tweede instantie om de eigen gemeentelijke bijdrage te verminderen en dus meer ruimte in de  gemeentelijke begroting te realiseren. Dominant  uitgangspunt was en is: “een subsidie moet een lust  zijn, geen last”. In een aantal gevallen bestond de  meerwaarde uit samenwerking en kennisuitwisseling met relevante Europese partners en was niet de  subsidie de dominante motivatie om deel te nemen  aan Europese projecten.

4) Kunt u voorbeelden geven van hoe Europese  subsidies hebben bijgedragen aan de leefbaarheid  op Schouwen-Duiveland?

Dit betreft projecten als Van Krot naar Kans en van  Knoop naar Knop via het programma Europe for  Citizens waarin de gemeente samen met  stakeholders uit het maatschappelijk middenveld  heeft samengewerkt in het kader van het  voorzieningenniveau in kernen. Daarnaast de vele,  wat kleinschaliger, Leaderprojecten die vooral door  instellingen en ondernemers zijn uitgevoerd om  voorzieningen op inhoud en duurzaamheid te  versterken en robuust te maken, zoals Groen  Verbindt en Zilte teelten. Via de  subsidieprogramma’s OP Zuid en Interreg Twee Zeeën en North Sea Region zijn projecten als Oude  Haven Bruinisse, parkeerterreinen, Nieuwe Haven  en Havenplein Zierikzee en investeringen in stads en dorpsvisies uitgevoerd ten behoeve van meer  duurzaam en op beleving gerichte openbare ruimte.

5) Welke projecten waar de gemeente in de  afgelopen vier jaar bij betrokken is, zouden zonder  Europese subsidies niet mogelijk zijn geweest ?

Dit betreft projecten als Van Krot naar Kans en van  Knoop naar Knop via het programma Europe for  Citizens waarin de gemeente samen met  stakeholders uit het maatschappelijk middenveld heeft samengewerkt in het kader van het  voorzieningenniveau in kernen. Daarnaast de vele,  wat kleinschaliger, Leaderprojecten die vooral door  instellingen en ondernemers zijn uitgevoerd om  voorzieningen op inhoud en duurzaamheid te  versterken en robuust te maken, zoals Groen  Verbindt en Zilte teelten. Via de subsidieprogramma’s OP Zuid en Interreg Twee  Zeeën en North Sea Region zijn projecten als Oude  Haven Bruinisse, parkeerterreinen, Nieuwe Haven  en Havenplein Zierikzee en investeringen in stads en dorpsvisies uitgevoerd ten behoeve van meer  duurzaam en op beleving gerichte openbare ruimte.

6) Hoe verhoudt de hoeveelheid ontvangen EU subsidies zich tot de financiële bijdrage die onze  gemeente levert aan de Europese Unie?

Onze gemeente levert geen financiële bijdrage aan  de Europese Unie. De bijdragen aan de Europese  Unie verlopen via de lidstaten. Cofinanciering is aan  de orde als projectpartner in projecten op grond van  Europese subsidieprogramma’s. Hoe het college  omgaat met cofinanciering is aangegeven in het  antwoord bij vraag 3.

7) Wat is het beleid van de gemeente m.b.t. Europese samenwerking?

Er is geen formele beleidsnota met betrekking tot  Europese samenwerking. Verschillende beleidsuitgangspunten waren en zijn opgenomen in  de achtereenvolgende collegeprogramma’s en  coalitieakkoorden. Kort samengevat komen die er op neer dat de gemeente de kansen benut die  Europese samenwerking biedt. Die kansen bestaan  enerzijds uit uit extra financiële ondersteuning voor  projecten en programma’s en anderzijds uit  kennisuitwisseling en ervaringen delen c.q.  partnerschappen onderhouden.

8) Hoe wordt door de gemeente invulling gegeven aan Europese samenwerking?

Met de tussentijdse peilstok collegeprogramma  2018-2022 en het opleverdocument voor de  laatstgehouden gemeentelijke verkiezingen  (Overdrachtsdocument 2021‘Tij van de Toekomst –  Verkiezingstij(d)’) is een aanzet een aanzet gemaakt  om uitvoering geven aan de SDG’s die de Europese  Commissie onderschrijft en via samenwerking door  onder andere lagere overheden uit de lidstaten  verder worden uitgewerkt. Dit staat met woorden van gelijke strekking en bedoeling in het huidige  coalitieakkoord. Verder is onze gemeente een  gekend zeer actief samenwerkend lid in het kader  van het Europese Rural Pact, dat ziet op de  belangen van het platteland in Europees perspectief  en de verhouding stad en ommeland die daarbij een  rol speelt. Hierbij trekken we samen op met VNG en  P10. Voor P10 is een Europastrategie in  
ontwikkeling, in VNG-verband is er een Europastrategie en levert de gemeente een actieve  bijdrage via werkgroepen, waaronder de werkgroep  cohesiebeleid. Daarnaast is er vanuit OZO aandacht  voor intensivering van de Zeeuwse inbreng in  Europese samenwerking. De gemeente participeert  in activiteiten voor de Europese Week van de  Regio’s. Daarnaast is de gemeente actief lid van het  Straits-committee dat ziet op het vasthouden van de  samenwerkingsverbanden uit Interreg Twee Zeeën  (ook met de voormalige Engelse partners).  Daarnaast levert de gemeente bijdragen in andere  transnationale samenwerkingsverbanden als KIMO  Nederland-België en in het verlengde daarvan KIMO  International (vereniging van internationale  kustgemeenten).

9) Is het college bereid om de jaarlijkse dag van  Europa (9 mei) en de dag van de Europese  verkiezingen op te nemen in het vlaggenprotocol en  op die dagen de Europese vlag bij het gemeentehuis te hijsen? En wat is hiervoor eventueel nog nodig?

Het college is bereid tot het hijsen van de Europese  vlag tijdens de dag van Europa en tijdens de dag van de Europese verkiezingen. Het college kan hier op  grond van de eigen bevoegdheden uitvoering aan  geven. Aanvullende acties van de gemeenteraad zijn hiervoor niet nodig.