Hoe belangrijk is de Europese Unie voor Noord-Holland?

Op 6 juni zijn de verkiezingen voor het Europees Parlement. Dat lijkt ver weg maar de Europese Unie is dichterbij dan je denkt. Want hoe belangrijk is Europa bijvoorbeeld voor Noord-Holland? Er zijn zoveel projecten en programma’s dat je snel door de bomen het bos niet meer ziet. Dit verhaal doet een poging om te laten zien hoe dichtbij Europa is voor de mensen in Noord-Holland. Het verhaal is zeker niet volledig.

Insteek van de provinciale overheid

Noord-Holland is een bloeiende provincie en zoekt om zo te blijven de samenwerking op in Europa. Europese besluiten, subsidies en ontwikkelingen hebben namelijk gevolgen voor Noord-Holland. De provincies werken met elkaar samen, en ook met andere regio’s en internationale partners. De provincie Noord-Holland houdt in de gaten welke kansen de Europese Unie biedt en brengt daar de Noord-Hollandse belangen onder de aandacht. Ook helpt de provincie lokale overheden en ondernemers om deze kansen te benutten. Het is bijna te veel om op te noemen, maar een startpunt naar al die informatie voor ondernemers, maatschappelijke organisaties en lokale overheden is de website: Noord-Holland in Europa – Provincie Noord-Holland

Beeld: D66

Kansen voor West (KW)

Veel Europese fondsen worden beschikbaar gemaakt voor West-Nederland (de Randstadprovincies) via het programma Kansen voor West. Dit programma loopt al jaren.
Op de website van het programma staat uitvoerige informatie hoe organisaties financiële ondersteuning kunnen aanvragen voor projecten die de grote transities van deze tijd betreffen.
De doelen van KW3 zijn innovatie, energie-efficiëntie, hernieuwbare energie, energiesystemen, circulaire economie en duurzame stedelijke ontwikkeling.
 
Eén van de projecten in KW2 is bijvoorbeeld Digital Farming waarin telers, technische en adviesbedrijven en kennisinstellingen met Europese steun werken aan de doorontwikkeling van systemen voor precisieverspuiting van basis- en overbemesting. Het doel is om met plantgericht spuiten minder kunstmest en schadelijke middelen te gebruiken.
 
Het Just Transition Fund (JTF) valt onder Kansen voor West III (KW3).  De IJmondregio heeft 58,5 miljoen subsidie uit het JTF-fonds voor een rechtvaardige transitie gekregen. Hier kunnen bedrijven op een versnelde manier de noodzakelijke transitie naar duurzaamheid maken. Een voorbeeld is Blue2Green dat zich erop toelegt medisch afval op innovatieve wijze duurzaam te recyclen.
 
Naast de Kansen voor West zijn er ook vele andere programma’s waar ondernemers, gemeenten, maatschappelijke organisaties in kunnen stappen door gewoon een aanvraag te doen.

Smart cities Wist je dat Alkmaar een “smart-city” is met een digitale tweeling dankzij het Europese smart-city programma? Met de digitale tweeling kan de ontwikkeling van de stad gepland worden en iedereen kan meekijken en meedoen. Bij de ontwikkeling van een stad moet je met heel veel dingen rekening houden om de leefomgeving zo goed mogelijk te maken. Met de digitale tweeling wordt dat inzichtelijk gemaakt voor iedereen die zich daarmee bezig houdt.
Pocityf Het Europese programma Pocityf wil historische steden groener, slimmer en leefbaarder maken. Alkmaar is 1 van de 2 voorbeeldsteden in Europa, een zgn. Lighthouse city. Daardoor kwam er veel geld beschikbaar en zijn er veel woningbouwprojecten met zonne-energie, in Bloemwijk fijne, energiezuinige en betaalbare nieuwe woningen, het energieleverende geluidsscherm bij de ring, innovatieve combi-laadpaal-straatlantaarns voor licht en opladen auto’s en boten, scholenprojecten en nog veel meer.
Opmerkelijk is IJsbaan De Meent is van een stevige energiegebruiker omgevormd tot een energieleverancier met zonnepanelen, een intelligent elektriciteitsnet, een hypermoderne warmte-koudeopslaginstallatie.  Met grote inzet van de Alkmaarse samenleving ondersteund door Europese subsidie van Pocityf is deze verduurzaming gerealiseerd. Lees hier meer over Pocityf in Alkmaar.
Groene projecten Je realiseert je het vaak niet, maar het Tiny Forest in Vroonermeer-Noord, het Upfest festival in de grote kerk, het project met wasbare luiers, gratis compost, alles in het kader van Alkmaar Groen komt voor uit een Europees stimuleringsprogramma, én natuurlijk de duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties.

Duurzame woningen in Bloemwijk

Bloemwijk, Alkmaar - Beeld: ConnyvS

Flagship Renewable Energy Valley Alkmaar De regio Alkmaar wordt de eerste hernieuwbare energieregio in Europa. Ondernemers uit de Boekelermeer en Heiloo ontwikkelen met Europees geld uit het innovatieprogramma Reformers/Horizon een van energieknooppunt waar hernieuwbare energie lokaal wordt geproduceerd en verbruikt door burgers, lichte industrie en bedrijven. Dit versterkt de energiezekerheid voor de regio en versnelt de groene transitie in Europa. En zo verdien je ook geld aan de energietransitie.
Energievoorziening voor industrieterreinen Ook wordt industrieterrein de Boekelermeer voorzien van twee grote accu’s voor de stroomvoorziening bij de haven met Europees geld: Lees hier NH Nieuws.
Kennis om te innoveren Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord gebruikt ook regionale ontwikkelingsfondsen voor toekomstgerichte kennisevenementen met grote en kleine ondernemers. Samen met Data Science Alkmaar, Ondernemers Sociëteit Regio Alkmaar (OSRA) en de European Digital Innovation HUB-Noordwest organiseren ze bijvoorbeeld een college over datagedreven innovatie, zoals AI en ChatGPT! Het EDIH programma wordt gefinancierd door de Europese Unie.
Duurzame moleculen Dit project is in 2021 opgezet door Investa (Alkmaar) met diverse partners en geld uit het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling (EFRO) en cofinanciering van de provincie Noord-Holland. Duurzame moleculen (gassen) zijn in de industrie essentieel om te kunnen verduurzamen. Er zijn meerdere projecten gestart om energie-innovaties te kunnen versnellen zoals Biolake (biobrandstof), Zeewier (TNO), biogas uit agrarische reststromen (Sustenso), biomassa naar waterstof & biochar (HYNOCA GP Groot). Er zijn inmiddels projecten afgerond en nieuwe gestart.

Energiepositief sportcomplex De Meent

De Meent, Alkmaar - Beeld: ConnyvS

De Europese school

Er is maar 1 officiële Europese school van de Europese Commissie in Nederland en die staat in Noord-Holland. Nu is het nog Bergen NH, maar een nieuwe school wordt gebouwd in Alkmaar. De school en de bouw van het nieuwe gebouw wordt geheel gefinancierd door de Europese Unie. Dit trekt veel hooggeschoold personeel naar onze regio. Die mensen zijn echt nodig voor de hightech bedrijven in Noord-Holland Noord zoals in het energy innovation park in de Boekelermeer, Bejo zaden in Warmenhuizen, TNO, het Europese JRC, NRG en Curium in Petten en nog vele andere innovatieve ondernemingen.

Kavelruil werkt!

De dijk rond de Starnmeer begon enkele jaren geleden te schuiven en daarom moest het waterschap in actie komen. Voor dijkversterking met een steunberm is 30 meter extra breedte nodig, dus veel grondoppervlakte. Het waterschap en de provincie gingen samenwerken met de stichting voor agrarische structuurverbetering (Stivas) die grotendeels gefinancierd wordt door de Europese Unie.

Stivas heeft ervoor gezorgd dat er geen onteigening nodig was maar dat er door het ruilen van gronden niet alleen dijkversterking plaats kon vinden. Een aantal boeren kregen hierdoor betere huiskavels en er kon ook nog vermindering van stikstofdruk op het natuurgebied Wormer-en Jisperveld gerealiseerd worden. Het heeft even tijd nodig, maar samenwerken is dan echt win-win.  Stivas legt de “grond” op de goede plek met behulp van subsidie van Europa en van de provincie. Een voorbeeld van wat Europa in het landelijk gebied voor ons doet. Deze dijk kan straks weer jaren mee. Stivas doet veel kavelruilprojecten in de provincie, recent op Texel en in de gemeenten Schagen, Hollands Kroon, Koggenland, Opmeer en Medemblik.

Beeld: ConnyvS

Een stevige sociale samenleving

De zgn. cohesie-fondsen zijn beschikbaar voor het sociaal domein. In Noord-Holland werden meer dan 100 projecten op deze manier mede gefinancierd.
Bijvoorbeeld: Veranderingen in de zorg waren voor de ouderenzorgkliniek Sint Jacob in Haarlem om onderzoek te laten doen naar de duurzame inzetbaarheid van medewerkers. Dit onderzoek werd mede mogelijk gemaakt door steun uit het Europees Sociaal Fonds.

Landbouwtransitie

Zo zie je maar weer dat Europa niet alleen de landbouw subsidieert, maar ook op andere terreinen onze samenleving versterkt. Naast de inkomenssteun voor agrariërs op basis van bedrijfsomvang, zijn er nu nieuwe Europese subsidieregelingen die de transitie naar duurzame agrarische bedrijfsvoering mogelijk maken. Dat levert voor de boeren en de omwonenden gezondere bodem, gezondere producten en een toekomstperspectief.  Via de provincie Noord-Holland is er bijvoorbeeld nu weer 3 miljoen euro beschikbaar voor innovatieve samenwerkingsprojecten in de landbouw uit het programma Europees Innovatie Partnerschap (EIP), een vervolg op het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (NSP-GLB).

Beeld: ConnyvS

Europese regeltjes zijn best goed voor ons

De Nederlandse sociaal-economische raad (SER) is er heel duidelijk over: De Europese Unie is opgericht om al haar lidstaten en hun inwoners vooruit te helpen. Het EU-lidmaatschap kost Nederland een fors bedrag aan afdrachten, maar levert nog veel meer op in de vorm van handel en economische groei. Voor het vergroten van de brede welvaart is een gelijk speelveld voor ondernemers, handhaving van regels, bescherming van publieke waarden nodig (en een krachtige aanpak van de geopolitieke en transitieopgaven waar Nederland en Europa voor staan). Die regels zorgen ervoor dat onze ondernemers handel kunnen drijven en dat onze inwoners producten kunnen kopen die ze kunnen vertrouwen en waar garantie op zit.  Handelsverdragen zorgen ervoor dat dat ook voor handelsrelaties buiten Europa geldt en dat de duurzaamheidseisen ook buiten Europa gesteld worden. Iedereen is gebaat bij gezond voedsel in de winkels, veilig kinderspeelgoed, bescherming van je digitale gegevens en nog veel meer.
En wat is het toch heerlijk om vrij te kunnen reizen in de Europese Unie.

Hoe kom je aan die subsidie?

Er zijn heel veel Europese fondsen en regelingen om het leven voor Europeanen beter te maken. Er is een Kenniscentrum Europa Decentraal om lokale overheden te helpen hun weg te vinden in de regels en de programma’s. Het kan heel veel opleveren voor je inwoners als je je er in verdiept als volksvertegenwoordiger, bestuurder of ambtenaar. De rijksdienst voor ondernemend Nederland (RVO) helpt ondernemers op weg om met subsidie mee te bewegen met de doelen van de samenleving.

Put Europe First!

Rally for Europe in Brussels - Beeld: ConnyvS