Financieel terugkijken en vooruitkijken

De jaarrekening 2022 van de provincie Noord-Holland is een degelijke verantwoording waar D66 mee instemt.
Het is een bijzonder jaar geworden. Er is een omslagpunt bereikt.
Er moest voor het eerst geld geleend worden om de lopende rekeningen te betalen.  De oorzaak is volgens Sijmen Mülder, woordvoerder financiën en lid van de rekeningencommissie, dat er jarenlang te weinig geld is binnengekomen vanuit de opcenten om een solide financieel toekomstbeleid te voeren. Het rijk kort Noord-Holland daarbovenop al decennia vanwege het niet benutten van de belastingcapaciteit. 

Het is fijn dat de VVD bij de coalitieonderhandelingen nu eindelijk ook tot het inzicht is gekomen dat het anders moet. Na 20 jaar geblokkeerd te hebben om de opcenten te verhogen, gaat dit nu wel gebeuren, maar hier blijft nog steeds heel laagste tarief van Nederland gelden voor de autorijders.

De zogenaamd beleidsarme kaderbrief die naar de toekomst kijkt, is voor D66 toch niet zo beleidsarm. De kaderbrief blijkt een voorspelling voor het aanstaande coalitieakkoord, want we lezen daar precies dezelfde 4 keuzes om tot een sluitende begroting te komen. Er wordt gekeken naar de stelpost economische tegenvallers (de risico’s), verhoging van de opcenten, bezuinigingen en het inboeken van een autonome groei van het wagenpark.
Fractievoorzitter Emre Kanik is van mening dat die opties echt niet de goede richting geven aan de toekomst van de provincie. Ook de impact van financiële keuzes is niet duidelijk in de kaderbrief, noch in het aangekondigde coalitieakkoord. Daar gaat het debat de volgende week over, maar ondertussen moet deze kaderbrief nu wel vastgesteld worden. De coalitieonderhandelingen hebben deze keer een maand tot 2 maanden langer geduurd dan vorige jaren. 

De oppositie heeft geheel geen nadere financiële informatie over de beleidskeuzes in de kaderbrief en het coalitieakkoord. Dat is een voorbeeld van achterkamertjespolitiek vanuit de coalitiepartijen en geen voorbeeld van een open democratisch debat. Een lang debat op 10 juli met meerdere schorsingen en goed overleg tussen de oppositiepartijen was nodig om toegezegd te krijgen dat de financiële informatie toch boven tafel komt – zoals gebruikelijk bij een coalitieakkoord. De gang van zaken geeft niet de indruk dat er bij de nieuwe coalitie al sprake is van groot vertrouwen in elkaar.

D66 wilde wel meteen op 10 juli een belangrijke denkfout schrappen uit de kaderbrief: het inboeken van een autonome groei van het wagenpark als structurele inkomsten. Dit is een handige truc. 
Resultaten in het verleden geven echter geen garantie voor de toekomst. Ook zijn rijk en provincies aan het onderhandelen over een andere methodiek van belastingheffing en inkomstenverdeling. Heffing op auto’s kan gaan veranderen. De provincie heeft beleid om duurzame en gezondere manieren van mobiliteit te stimuleren. Woningen bouwen willen we vooral bij OV-knooppunten om het klimaatbeleid te ondersteunen. Voor Kanik zijn dit genoeg redenen waarom het inboeken van autonome groei geen verstandig financieel beleid is. Een voorstel daarvoor werd mede ingediend door PvdD en Volt. Helaas kreeg het voorstel geen meerderheid in Provinciale Staten. Volgende week wordt de discussie hierover zeker vervolgd als het coalitieakkoord aan Provinciale Staten gepresenteerd wordt op 17 juli.