Kinderen hebben recht op passend onderwijs

De leer- en kwalificatieplicht is een belangrijk instrument voor de gemeente om bij te dragen aan het recht van kinderen op onderwijs dat hen past en hen voorziet van een schooldiploma (startkwalificatie). De vraag hoe onze gemeente dat instrument inzet, lag gisteravond op tafel tijdens de Politieke Avond. D66 vroeg om deze tafel omdat een goed beleidskader ontbreekt: wie op de website van de gemeente kijkt bij het onderwerp leerplicht treft een meer dan 10 jaar oud beleidsdocument ‘Beleidsnota leerplicht 2011-2014’ aan. 

De gemeenteraad ontving onlangs het jaarverslag Leerplicht 2021-2022; dat bestaat uit 7 halve pagina’s, waarvan 2 infographics. Het stuk staat vol met cryptische zinnen waar je niets wijzer van wordt. ,,Met de gemeente Zutphen zijn nieuwe afspraken gemaakt over het uitvoeren van de RMC-taken’ of ‘Op lokaal niveau zijn de verlof-afspraken vernieuwd.’ Er is een wettelijke plicht de gemeenteraad te informeren over leerplicht, via het jaarverslag. Als je het zo summier doet, kan geen inwoner van Lochem – daadwerkelijk begrijpen wat er speelt.

Uit het jaarverslag blijkt dat door scholieren meer wordt gespijbeld – het verzuim stijgt – al doet Lochem het vergeleken met andere gemeente nog niet zo slecht. Wat is de oorzaak van de stijging? Er worden verschillende mogelijkheden genoemd. In het schooljaar waarover we spreken waren de beperkingen van het Corona-beleid nog deels van kracht. De Lockdown, het niet naar school gaan, de avondklok, het sluiten van uitgaansgelegenheden, het heeft allemaal meer negatieve effecten gehad op onze jongeren dan wij ons tijdens de  pandemie realiseerden. Is er in onze gemeente voldoende aandacht (geweest) voor de psychische problemen van kinderen als gevolg van corona en andere zaken? 

Wethouder Wendy Goodin geeft aan dat ze ambities heeft om de leerplicht als instrument zo goed mogelijk in te zetten. Ze wil problemen voorkomen, preventie dus. Een goede zaak, maar ook op dit terrein ontbreekt actuele informatie.  D66 wil actueel informatie waardoor we meer zicht krijgen op (aantallen) dossiers (jongeren die bij de gemeente in beeld zijn), inclusief preventieve gesprekken die leerplichtambtenaren voeren. 

De betrokken ambtenaren doen goed werk, maar of het onderwerp ook genoeg prioriteit heeft in onze gemeente blijft de vraag. Hoe is vastgesteld dat er in Lochem voldoende leerplichtambtenaren actief zijn? Het antwoord is lastig te geven.  
Er wordt door de leerplichtambtenaren na de zomervakantie contact opgenomen met vmbo leerlingen die nog geen vervolgopleiding hebben gepland. Een goede zaak, want we willen dat in Nederland elke jongere de school verlaat met een startkwalificatie op tenminste MBO2 niveau. Maar wat de stand van zaken is van VMBO-leerlingen en het behalen van startkwalificatie op MBO 2 niveau, weet de gemeente niet. ,,Omdat het regionale samenwerkingsverband die informatie niet bijhoudt”. Tja, als je dat niet weet, weet je ook niet of het lukt dat elke jongere qua onderwijs een goede start maakt. 

D66 heeft nog veel meer vragen, maar daar is tijdens de informerende tafel geen tijd voor. Wethouder Goodin zegt toe om in de raadswerkgroep Zorg over dit onderwerp verder te praten met de gemeenteraad. Om uit te zoeken wat de ambitie zou moeten zijn als het om leerplicht en de kwalificatieplicht gaat. Een uitnodiging aan de gemeenteraad om mee te denken. D66 vindt dit een goed begin. Want een ding werd duidelijk gisteravond; de meeste fracties onderstreepten het belang van goed onderwijs voor onze jongeren. En ook dat de gemeente daaraan een serieuze bijdrage moet leveren.