Werk vandaag aan morgen. Houd Kaag en Braassem leefbaar.

Afgelopen jaar behandelden we een gigantische hoeveelheid plannen. Het debat erover is feitelijk-rationeel. De raad beslist op basis van beleid, regelgeving en feiten. De rechter toetst of wij voorzien in een dragende motivering.

Onze gemeente bestaat echter uit meer dan raadsvoorstellen, conceptverordeningen en bestemmingsplannen. Uit meer dan feiten. Uit mensen.

Zij zien dat onze gemeente verandert. Nieuwe woonwijken. Nieuwe schoolgebouwen. Een extra bibliotheek. Nieuwe lokale initiatieven. Het raadsakkoord in volle uitvoering.

Sommige dingen zijn als vanouds. Ondernemers vol ideeën. Verenigingen vol leden. Een varend pontje tussen Kaag en Oud Ade. Geklaag over de gemeente.

Maar er is ook gevoel van verlies. Van elkaar niet meer her-kennen. Van verdwijnend groen. Van een verstedelijkend Roelofarendsveen. Van bedreigde voorzieningen in andere kernen.

Angst voor verdwijnende leefbaarheid dus. Aan ons om het heden met de toekomst te verbinden.

De felste discussies hier gingen daarover afgelopen jaar. Schone energie versus een veranderend uitzicht. Leegte naast de deur versus op jezelf kunnen gaan wonen. Gastvrijheid versus zekerheid van wat bekend is.

Het gaat dus niet vanzelf. We zullen elkaar moet vinden in een beeld van wat Kaag en Braassem Kaag en Braassem maakt. Nu en in 2050. En daar methodisch naartoe werken.

Waar bestaat dat beeld voor D66 uit?

Dorpen waar je kan blijven wonen als je wilt. Voldoende huizen dus. Maar passend in de omgeving. Geen grijze blokken – maar woonwijken waarin je gezond kan opgroeien en oud worden. Waar een extreme regenbui je woonkamer niet onder water zet. En waar je ook als je niet auto kan rijden zelfstandig bent of blijft.
 
Dorpen waarin we er voor elkaar zijn en elkaar kennen. Met aandacht voor cultuur en recreatie dus. Waarin scholen en verenigingen banden scheppen. Voor wie hier geboren is, en wie hier later naar toekomt. Ongeacht je geloof, huidskleur, geslacht, identiteit of seksuele oriëntatie.

Dorpen waar je graag bent. Niet alleen binnen thuis, maar buiten – onder de bomen, op het speelplein. Wandelend, sportend of spelend veilig, in schone lucht met schone grond. Ook in een veranderend klimaat met drogere zomers, nattere winters extremere regenval en stormen. Dat betekent schaduw, waterberging en aanpassen van onze wijken.

Dorpen in een gemeente die luistert, maar ook duidelijk is. Rechtszekerheid met consistente regels. Maar altijd denkend vanuit de mens en maatwerk. Ongelijke gevallen behandel je ongelijk. Geen computer says no. Ruimte biedend aan initiatief.

We hebben daarvoor een goede basis. Een college met ambitie, en ambtenaren vol passie en kunde.

Laten we dus zuinig zijn op wat we al hebben. Niet gedachteloos bouwen en plannen, maar steeds wegen: wat betekent dit voor de komende 10-20-30 jaar? Het Watertakenplan en de IBOR hebben al een begin van een houdbaar toekomstperspectief. Daar is de blik op de toekomst gericht, inclusief betaalbaarheid nu.

Wij roepen het college op: doe dat bij meer grote beleidsstukken. De Omgevingsvisie en LIOR komend jaar zijn de basis voor projecten die nog tientallen jaren staan. Dan heb je een generatietoets nodig. Bevat het de keuzes die nodig zijn  voor een fijne, leefbare gemeente in 2050 en later? D66 ziet dat graag zichtbaar terug in dit soort documenten. Maar laten we ons vooral niet beperken tot ruimtelijk beleid. Subsidies, fondsen en beleid in sociale-economische zin moeten mee.

Wat voor werk willen we in 2050 in onze gemeente hebben? Welke industrie op onze bedrijventerreinen laten we groeien, en welke niet? Naast ruimte zijn ook energie, grondstoffen en mensen schaars. Dus liever geen parkeergarages voor Schiphol, wel duurzame vervoerders. Geen milieu-intensieve, wel duurzame teelt en landbouw.

En als we inzetten op gezond oud worden en preventie, moeten we dat consistent doen. Niet in andere domeinen strijdig beleid voeren. Dat betekent wat voor plannen, beleid en subsidies. Zeker als het over de openbare ruimte gaat. Dat gesprek moeten we voeren.
Is het huidige cultuur- en zorgbeleid dan ook voldoende? Of gaan we echt kijken naar zingeving en mensen helpen? Met preventie, mentale weerbaarheid en verrijking. Zodat toekomstvermogen en verdienvermogen niet verdwijnen maar groeien. Voor ieder op een eigen manier. Met unieke bijdrage aan onze samenleving. Dat lijkt ons geweldig.

De begroting en plannen voor 2025 bieden hier een goede basis voor. Met de extra middelen voor groen, en een uitgebreid proces voor de Omgevingsvisie.

Wel hebben wij nog enkele aandachtspunten. Of de omslag van denken naar doen voor de energietransitie echt plaatsvindt komend jaar. Grootschalig resultaat. En duidelijke keuzes voor het warmteprogramma. Of neem het afvalbeleid. Daar missen we nog een grondstoffenblik die breder doorwerkt dan een enkel project.

Ook de toegezegde acties op mentale weerbaarheid,  verminderen van papierdruk en zichtbare dialoog over lhtbi-inclusie moeten van papier naar praktijk gaan. In de plannen voor 2025 lezen wij  dat onvoldoende concreet terug. Mogelijk kan het college ons daarin wel geruststellen.

Dank ook voor de nieuwe financiële tabellen- die zijn zeer inzichtelijk! Een langgekoesterde D66-wens komt daarmee in vervulling. Het maakt kaders stellen en controleren veel makkelijker.

Naast deze pluspunten en aandachtspunten, zoeken wij vooral naar de overkoepelende visie voorbij het raadsakkoord, voorbij deze bestuursperiode. Het is nog te versnipperd, te wisselend.

Vrijheid om te zijn en leefbaarheid van onze dorpen is niet alleen maximale ruimte nu – het is ook de vrijheid om te blijven, de zekerheid van een leefbare toekomst straks. Wat ons betreft is dat het thema voor 2025.
 
Dus college, alle steun voor de begroting. Maar kom met die generatietoets. En laat komend jaar al zien hoe we met voorstellen van nu, bijdragen aan de toekomst. Die begint vandaag.