Werk maken van duurzaamheid

De afgelopen jaren hebben we de eerste effecten gemerkt van een veranderend klimaat, met extreme hitte en felle regenbuien. Met nog minder dan 100 maanden tot 2030 moeten we hard aan het werk om de gestelde klimaatdoelen te halen.

D66 Heumen kiest voor:

  • een gemeentelijke ambitie – in lijn met de Europese normen – van vermindering in 2030 van de CO2 uitstoot met 55%;
  • een energiepark langs de A73 waar duurzame energie opgewekt wordt met zon en wind;
  • een regionaal expertisecentrum energietransitie;
  • een volledige overstap van gemeentelijke verlichting naar ledverlichting;
  • Heumen bestendig maken tegen weersextremen;
  • het bevorderen van de biodiversiteit;
  • gemeentelijke beplanting die altijd het eco-label draagt;
  • dat élke politieke beslissing in de gemeente Heumen wordt getoetst aan de doelstelling om in 2050 klimaatneutraal en circulair te zijn.

Terugdringen CO2 uitstoot

Uit onderzoek blijkt dat mensen naar de overheid kijken bij het nemen van maatregelen die CO2 terugdringen. Als gemeente hebben wij een rol in het terugdringen van de CO2-uitstoot. Een combinatie van zonne- en windenergie is noodzakelijk om de CO2-uitstoot in 2050 tot nul terug te brengen. D66 Heumen wil er vol voor gaan om de klimaatdoelen te halen. Om de CO2-doelen te halen is het nodig dat woningen minder energie verbruiken en de benodigde energie klimaatneutraal wordt opgewekt.

Om het huidige elektriciteitsverbruik te kunnen compenseren moet er ongeveer 50 GWh elektriciteit worden opgewekt. D66 Heumen wil dit realiseren door de aanleg van een energiepark langs de A73 met zonnepanelen en windturbines in een omgeving om te recreëren. Met de aanleg van dit energiepark langs de A73 wordt het grootste gedeelte van de elektriciteitsbehoefte op klimaat neutrale wijze opgewekt. Bij de plannen die gerealiseerd worden zal D66 Heumen zich hard maken voor schaalbare projecten om voorbereid te zijn op de toekomstige energiebehoefte. D66 Heumen kiest hierbij nadrukkelijk voor een mix met zon en wind. Met alleen zon is het onmogelijk om aan de doelstellingen te voldoen. Met de keuze voor een energiepark langs de A73 hoeven er geen windturbines te worden geplaatst in het kommengebied tussen Over- en Nederasselt.

Met de bouw van windturbines realiseren wij ons dat het landschap zal veranderen. Windturbines zijn van grote afstand zichtbaar en de bladen kunnen voor slagschaduw zorgen. Bij slagschaduw op woningen kunnen de turbines tijdelijk uitgezet worden. Het veranderde uitzicht is echter niet te voorkomen en hoort ook bij de transitie naar een duurzame samenleving. De gevolgen van niets doen zijn daarnaast vele malen groter en mogelijk onomkeerbaar. Deze gevolgen gaan we allemaal merken. Vooral onze kinderen en toekomstige generaties zullen het voor hun kiezen krijgen. Bij de lasten horen echter ook de lusten. D66 Heumen wil dat de inwoners van Heumen meedelen in de opbrengsten van de energieparken. Daarnaast moet bij de aanleg van het energiepark natuurlijk rekening wordt gehouden met omwonenden. Dat betekent dat D66 Heumen wil dat er met alle normen met betrekking tot slagschaduw en geluidsoverlast rekening wordt gehouden.

(Gemeentelijke) gebouwen 100% energie-neutraal

Om de CO2-reductiedoelstellingen te behalen dient onze gemeente het goede voorbeeld te geven door bij elke aanbestedingsprocedure het duurzaamheidscriteria een hoofdrol te geven. D66 Heumen wil een volledige overstap naar ledverlichting voor alle openbare verlichting en in alle gemeentelijke gebouwen. Gemeentelijk vervoer moet uiterlijk 2030 CO2- emissievrij zijn.

De gemeente moet streven naar 100% energie-neutrale gemeentelijke gebouwen. Het wagenpark van de gemeente maakt alleen nog gebruik van duurzame energie. Alle gemeentelijke gebouwen hebben wat D66 Heumen betreft binnen vijf jaar het hoogst haalbare energielabel.

In Heumen wonen en (ver-)bouwen

D66 Heumen wil dat er alleen nog duurzaam en energieneutraal ver- of gebouwd wordt. Dat betekent dat, wanneer een omgevingsvergunning wordt aangevraagd, deze moet voldoen aan strenge milieueisen. Uiterlijk in 2030 moet elke ver- of bebouwing klimaatneutraal worden uitgevoerd. Daar moet geld voor worden vrijgemaakt. D66 Heumen is voorstander van een korting op bouwleges, afhankelijk van hoe duurzaam er wordt gebouwd. Daarmee worden projectontwikkelaars en particuliere woningeigenaren gestimuleerd om energieneutraal te bouwen. Met woningcorporatie Oosterpoort worden stevige duurzaamheidsafspraken gemaakt om hun kernvoorraad snel te renoveren, zo veel mogelijk richting ‘Nul op de Meter’ te gaan en met een zo hoog mogelijk energielabel.

Daarnaast wil D66 meer steun en aandacht voor initiatieven en bedrijven die zich richten op de circulaire economie, zoals repaircafés, hergebruikers van restmaterialen en duurzame telers/kwekers.
Daar, waar juridisch mogelijk, moet de gemeente meer dwingend optreden bij het inzetten van duurzaamheidsmaatregelen voor bedrijven. Langer wachten totdat bedrijven vrijwillig meewerken kan niet meer. Bedrijven zijn al wettelijk verplicht maatregelen te nemen voor energiebesparing die binnen vijf jaar kunnen worden terugverdiend. Handhaving hierop wordt uitgebreid. Verder worden winkels grenzend aan de buitenlucht, dringend verzocht hun deuren gesloten te houden in verband met klimaatbeheersing.

Alle bestaande woningen moeten voorts worden omgevormd in 2030 naar een in ieder geval C-label. Openbare ruimten worden zoveel als mogelijk vergroend c.q. ontsteend. Voor woningbezitters geldt dat zij worden gestimuleerd om hun stenen oprit te vervangen door waterdoorlatend bestratingsmateriaal in combinatie met het gebruik van regentonnen en tuinwadi’s.

Op wijkniveau dient een concreet wijktransitieplan opgesteld te worden voor een fossielvrije wijk in samenspraak met wijkbewoners gebaseerd op realistische doelstellingen.

De gemeente moet haar inwoners stimuleren hun woningen te verduurzamen. Om de kosten van het isoleren van vloeren, muren en daken en het loskoppelen van de hemelwaterafvoer, het aanleggen van sedumdaken en het vervangen van glas en kozijnen te financieren wil D66 Heumen dat de gemeente een 0% lening introduceert.

Daarnaast wil D66 Heumen dat wie volledig ontkoppeld is van de regenwaterafvoer hiervoor wordt beloond in de vorm van korting op de rioolheffing.

Regionaal expertisecentrum Energietransitie

De gemeente moet haar inwoners stimuleren om hun woningen te verduurzamen. Ook moet de gemeente inwoners meer ondersteunen bij hun ambities om woningen te verduurzamen. D66 Heumen beseft dat dit expertise vergt die maar beperkt binnen de gemeente zelf aanwezig is. Daarom pleit D66 Heumen voor een regionaal expertisecentrum of expertiseteam voor de energietransitie waar kennis en diensten gebundeld kunnen worden. Dat expertisecentrum kan deelnemende gemeentes en inwoners van deelnemende gemeentes ondersteunen bij het realiseren van de klimaatdoelstellingen en begeleiding bieden bij het aanvragen van subsidies. Het expertisecentrum zou bijvoorbeeld energiescans van woningen kunnen faciliteren om snel te bekijken welke verduurzamingsmaatregelen haalbaar zijn.

Schoner en veiliger verkeer

De Rijksweg in Malden is al jaren een grote veroorzaker van de uitstoot van fijnstof en CO2. Het is dan ook noodzakelijk dat de Rijksweg, binnen de bebouwde kom, wordt omgevormd tot een 30 km-zone.

Naast 30 km-zones wil D66 Heumen ook schoner verkeer en vervoer door meer elektrisch rijden. Elektrisch rijden betekent minder roet en fijnstof en minder verkeerslawaai. Schoner verkeer en vervoer leveren een belangrijke bijdrage aan de volksgezondheid. Voldoende elektrische laadpalen in het openbaar gebied zijn dan ook essentieel. Met name in het centrum van Malden moeten meer parkeerplaatsen komen voor elektrisch opladen.

Zoals aangegeven is de Rijksweg in Malden een belangrijke veroorzaker van uitstoot van roet en fijnstof en CO2. De Rijksweg wordt voornamelijk gebruikt voor doorgaand (goederen)verkeer richting Nijmegen en terug. D66 Heumen wil dat de gemeente samen met de regio onderzoekt of een vervoershub nabij de afrit A73 mogelijk is waarmee personen en goederen via elektrisch vervoer en fiets doorgang krijgen naar Nijmegen. Dit moet resulteren in minder doorgaand vervuilend verkeer.

Opslag in accu’s

Energie wordt komende jaren fors duurder. Met de grillige gas- en brandstofprijzen merken we dat nu al. Ook wordt vanaf 2023 de landelijke salderingsregeling waarschijnlijk aangepast. Dat kan grote gevolgen hebben voor de woonlasten van de bewoners van Heumen en van mensen die hebben geïnvesteerd in zonnepanelen. Experimenten met buurtaccu’s voor de opslag van lokaal opgewekte energie worden dan ook gefaciliteerd, evenals accu’s voor thuisgebruik. D66 Heumen wil dat in ieder geval de lokale bevolking profiteert van lokaal opgewekte energie. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het ‘gratis’ opladen van elektrische voertuigen en aanleggen van de buurtaccu’s.

Van Milieustraat naar Grondstoffenbank

D66 Heumen is een voorstander van het principe dat degene die vervuilt, daarvoor betaalt. Het zou dan gratis moeten zijn om afval dat volledig kan worden gerecycled in te leveren. D66 Heumen wil dat de milieustraat in Malden behouden blijft en geplande bezuinigingen hierop worden stopgezet. De noodzakelijke investeringen, om aan de geldende wetgeving te voldoen, kunnen bekostigd worden met de invoering van betaalde plastic+ zakken.

Biodiversiteit

Het behouden en verbeteren van de biodiversiteit is in landelijke en groene gemeentes als Heumen letterlijk van levensbelang. Plannen die biodiversiteit negatief beïnvloeden kunnen dan ook alleen doorgaan als de schadelijke effecten aantoonbaar en blijvend worden gecompenseerd.

D66 Heumen streeft naar meer biodiversiteit binnen de bebouwde kom en in de buitengebieden. Daarbij moet vooral aandacht gegeven worden aan dieren en plantensoorten die oorspronkelijk voorkomen in onze gemeente. D66 Heumen wil dat de gemeente de samenwerking tussen diverse organisatie op dit gebied bevordert om zo tot meer biodiversiteit te komen in de buitengebieden. Verder willen wij dat de verspreiding van invasieve exoten, planten en dieren, tegengegaan wordt.

Wij maken ons ernstig zorgen over de afname van insecten, waaronder vlinders en bijen. Deze dieren zijn een essentieel deel van ons ecosysteem. D66 Heumen wil daarom dat gemeentelijke beplanting altijd voorzien is van een eco-label, zowel voor nieuwe aanplant als voor onderhoud van het openbaar groen in onze gemeente.

Natuur-inclusieve landbouw

Landbouw en natuur beslaan een groot deel van onze gemeente. Voor D66 Heumen sluiten zij elkaar niet uit maar versterken zij elkaar. Wij willen deze versterking stimuleren. Dit kan o.a. door meer aandacht voor natuur-inclusieve landbouw, waarbij als vanzelfsprekend rekening wordt gehouden met natuurwaarden. D66 Heumen staat erop dat onze gemeente haar landelijke uitstraling behoudt. Daarbij dient de gemeente in overleg te gaan met eigenaren van landbouwgrond voor het plaatsen van heggen of aanleg van bloemborders (met wilde biologisch geteelde bloemen) om de biodiversiteit te vergroten. D66 Heumen wil ruimte maken voor functievermenging van natuur-inclusieve boerderijen (bijv. kleinschalige horeca, detailhandel of natuurcamping). Verder wil D66 Heumen stimuleren dat er in de kernen biologische streekmarkten komen, waar natuur- inclusief werkende en biologische bedrijven uit de gemeente hun waren kunnen verkopen. Hierbij ziet D66 Heumen een duidelijke link met het stimuleren van (groen) toerisme.

D66 Heumen wil dat de gemeente de initiatieven van haar inwoners op het gebied van natuur-inclusieve landbouw (op bestaande landbouwgrond), zoals de initiatieven met betrekking tot stadslandbouw in de Kop van Malden en het oprichten van een Herenboerderij in het buitengebied, omarmt en ondersteunt.

Werk maken van duurzaamheid

Beeld: D66 Heumen