Verzoek COA verlenging noodopvang

Op 26 oktober 2023 nam de gemeenteraad van de gemeente Heumen een besluit over het verzoek van het COA om de noodopvang te mogen verlengen met een periode van maximaal 5 maanden.

Hieronder licht Bernadette Smelik, fractievoorzitter, de positie van de fractie van D66 Heumen toe.

De positie van de fractie

D66 Heumen heeft de stellige overtuiging dat mensen niet zomaar vluchten. De keuze om huis en haard achter je te laten en een veilig heenkomen te zoeken in een vreemd land, is niet gemakkelijk. Daarom is opvang van vluchtelingen noodzakelijk. Een verlengingsverzoek van het COA komt in ons hart binnen, en vanuit ons gevoel zouden wij direct ja willen zeggen. Een ruime meerderheid van onze eigen achterban zou die keuze ook zo willen maken.

Maar gevoel is niet de enige overweging. De afgelopen maanden hebben we gemerkt dat het COA, al dan niet bewust, zich niet aan afspraken houdt, het onderwijs aan de kinderen niet op orde heeft en niet schroomt om emotionele druk uit te oefenen. De provincie Gelderland treedt de rechtsstaat met voeten door procedures niet te volgen en stukken zonder kennisgeving eenzijdig aan te passen. Dit zijn daarmee twee overheidsinstellingen die zich niet als een betrouwbare partner hebben opgesteld.

Er wordt in de samenleving stevig gediscussieerd over betrouwbare overheid en betrouwbare politiek. Wij vinden het belangrijk dat een overheid zich aan de afspraken houdt en door de opstellingen van genoemde overheidsorganisaties rest ons eigenlijk niets anders dan tegen verlenging te stemmen.

En er zijn nog legio andere argumenten om ons aan de eerdere afspraak te houden:

  • schade aan de natuur die nu nog hersteld kan worden maar bij verlenging tot in of na het voor de natuur belangrijkste seizoen wellicht niet meer zal herstellen;
  • de constatering dat de voorzieningen niet zo winterbestendig zijn als gesteld wordt, waarbij ik bijvoorbeeld wijs naar het losse sanitair-paviljoen waar bewoners door wind en regen naartoe moeten vanuit hun verblijfsruimtes. Winterbestendigheid was bij het geven van de oorspronkelijke toestemming een heel belangrijk argument van deze Raad om de einddatum op 1 december te zetten;
  • het vermogen van de regio om zulke grote aantallen mensen op een fatsoenlijke manier op te vangen. Onderwijs en activiteiten kunnen niet of nauwelijks georganiseerd worden. Dat is vragen om problemen, niet alleen nu, maar ook op langere termijn;
  • de overlast of het ongemak dat in Malden Noord en Nijmegen Zuid wordt ervaren is wellicht te overzien zolang de einddatum vaststaat en men de overheid daarop kan vertrouwen; zonder een duidelijke einddatum zal dat een stuk lastiger zijn.

Daarom zitten wij als D66 Heumen in een spagaat: kiezen wij voor ons ideaal om vluchtelingen een plekje te geven? Of gaan wij voor een ander uitgangspunt van onze partij en achterban, namelijk dat wij een betrouwbare overheid willen zijn? Een spagaat die wij bij velen zien, waaronder ook omwonenden die we spraken.

Na flinke discussie hebben wij besloten aan beide recht te doen: wij zullen verdeeld stemmen. Tegen de verlenging om de wens te onderstrepen dat wij een betrouwbare overheid willen zijn. Voor verlenging omdat wij willen laten zien dat medemenselijkheid en het opvangen van vluchtelingen ons aan het hart gaan.

Bernadette Smelik, fractievoorzitter D66 Heumen

Wat is er besloten?

Ter vergadering werd een amendement ingediend door PvdA en CDA met als doel wel te verlengen, maar slechts met 3 maanden, dus sluiting van de noodopvang voor 1 maart 2024. De D66 fractie heeft daarop besloten verdeeld te stemmen, dus één stem voor het amendement en één stem tegen het amendement. In lijn dus met hetgeen hierboven al werd aangegeven. Dit amendement werd met 11 tegen 6 verworpen waarna het oorspronkelijke raadsvoorstel, dus verlenging met maximaal 5 maanden, in stemming kwam. Deze werd nu alsnog met unanieme stemmen verworpen.

En nu?

De fractie van D66 Heumen gaat tijdens het vervolg op deze raadsvergadering, op maandag 30 oktober aanstaande, een motie indienen waarin het college wordt verzocht om:

  • Te zoeken naar een locatie voor een kleinschalige vluchtelingenopvang binnen de gemeente Heumen.
  • Een raadsvoorstel voor te leggen aan de gemeenteraad waarin een locatie wordt voorgesteld waarbij de omvang van een eventuele vluchtelingenopvang passend is bij de voorgestelde locatie en de omgeving van die locatie.

Wordt vervolgd!

Update 3 november

Maandag 30 oktober, tijdens het vervolg van de raadsvergadering van 26 oktober, kwam de motie van D66 op tafel die het college opdraagt te zoeken naar een locatie voor permanente vluchtelingenopvang binnen de gemeente Heumen. De motie kon op veel sympathie rekenen bij andere fracties maar na een toezegging van het college, bij monde van de burgemeester, trok D66 de motie in.

De toezegging houdt in dat na afronding van de sluiting van de noodopvang, waar de ambtenaren nu druk mee zijn, actief naar een geschikte locatie wordt gezocht. Bij die zoektocht gaat de gemeente uit van een opvangplek voor ongeveer zeventig mensen. Dat zou overeenkomen met de opgave vanuit de spreidingswet.

Uiteraard houdt de fractie van D66 scherp in de gaten of deze toezeggingen nagekomen worden. Nederland kampt met een opgave voor wat betreft de opvang van asielzoeker en wij vinden dat onze gemeente ook zijn verantwoordelijkheid moet nemen. Maar als het even kan met menswaardige permanente voorzieningen in plaats van noodopvang.