D66 mist ambitie bij algemene beschouwingen

Algemene Beschouwingen D66
26-06-2024

(video is via de knop boven te bekijken)

Voorzitter,

Zelfs als je op het goede spoor bent gezet, word je overreden als je zelf niet voor voortgang zorgt. 

In 2023 en ook nu nog in 2024 worden vooral programma’s en beleid uit eerdere periode(s) voortgezet en/of afgerond. 

En die stilstand, voorzitter, is wat D66 betreft helaas het best denkbare scenario in de huidige politieke context. We zien wel steeds meer dat het momentum uit eerder periodes begint af te nemen met stilstand of ‘voortzetten wat er al is’ tot gevolg. 

Wat D66 betreft is “het beste denkbare scenario”  niet goed genoeg.

Want ondertussen voelen we de hete stoom van de maatschappelijke uitdagingen in onze nek. 

Het niet afbreken van huidig beleid is niet voldoende.  De échte keuzes die Flevoland klaar maken voor de toekomstige generaties worden niet echt gemaakt.

Ook zien we de eerste tekenen van nieuwe afwegingen die gemaakt moeten worden. Keuzes waarbij twee verschillende belangen tegen elkaar afgewogen moeten worden.

Kiezen we op die momenten voor algemeen belang of voor een deelbelang? 

Kiezen we dan in Flevoland hier voor voedselzekerheid of gezondheidszekerheid? 

Kiezen we voor korte termijn winst voor onszelf of kiezen we voor lange termijn successen voor deze en toekomstige generaties? 

Ik hoor graag hoe het college tegen deze dilemma’s aankijkt, de perspectiefnota geeft hier geen antwoord op.

Waar we tot 2023 in sneltreinvaart richting een groen, duurzaam en toekomstbestendig Flevoland bewogen, gaan we in 2024 nog steeds (maar wel  langzamer) die richting op. 

De vraag is wat er in de toekomst gaat gebeuren en of de koers in deze coalitieperiode daadwerkelijk verandert. 

Op basis van deze perspectiefnota maakt D66 zich ook voor 2025 niet veel zorgen over een grote koerswijziging, maar wij houden niet zo van voortkabbelen. 

Daarom willen wij op een aantal onderwerpen een zetje geven, zodat we niet ingehaald worden door de voortdenderende maatschappelijke opgaven. 

Initiatieven van anderen die stilstand voorkomen zullen wij ook graag steunen tijdens de behandeling van deze perspectiefnota.

Met uw welnemen voorzitter, wil ik nu vanuit deze abstracte beschouwing graag afdalen naar de concrete voorstellen van D66 voor de begroting van 2025 en verder. Dat wil ik graag doen op drie onderwerpen; het voorkomen van drinkwatercongestie, het terugdringen van netcongestie op het elektriciteitsnet en (het zal u niet verbazen) cultuur.

Ik begin met die laatste voorzitter, want die behoeft mogelijk enige uitleg. Want gelijktijdig zijn we ook begonnen met de behandeling van de cultuurnota, voor die cultuurnota wordt in deze perspectiefnota geld gereserveerd. 

Wij zien echter een aantal onderwerpen binnen het cultuurdomein die extra geld nodig hebben. 

De moties die wij indienen zijn dan ook niet bedoeld om inhoudelijk te discussiëren over cultuur (buiten een kleine onderbouwing die ik uiteraard zal geven voor de wenselijkheid van deze moties), maar wel om geld beschikbaar te maken voor die initiatieven zodat deze betrokken kunnen worden bij de verdere uitwerking van het cultuurbeleid. 

Dit is het moment voor de integrale financiële afweging, dus wat ons betreft is dit hét moment om deze moties in te dienen.

De eerste motie, voorzitter, vraagt om 100.000 structureel per jaar beschikbaar te stellen voor het uitbreiden van het aantal Cultuurplus scholen. 

In de concept cultuurnota staat reeds de ambitie om cultuureducatie binnen de provincie te laten groeien, om meer leerlingen te bereiken met cultuureducatie, maar dat kan niet zonder extra structurele middelen. 

Ik zal het dictum voordragen:

verzoeken het college:
het budget voor cultuureducatie voor primair onderwijs, geoormerkt voor Cultuurplus structureel te verhogen met 100.000 per jaar
Deze extra inzet op cultuureducatie te betrekken bij de verdere uitwerking van het cultuurbeleid
De financiële effecten te dekken uit de stelpost nieuw beleid en te verwerken in de programmabegroting 2025 en de daarin opgenomen meerjarenraming.

Deze motie heeft de interesse gewekt van PvdA en Groenlinks, zij hebben zich gemeld als mede-indiener.

De tweede motie op het gebied van cultuur gaat over een doorgaande leerlijn vanaf kinderopvang en voorschoolse educatie tot aan MBO, HBO en zelfs WO waar het gaat om culturele ontwikkeling. 

Cultuureducatie op (zeer) jonge leeftijd draagt bij aan de brede ontwikkeling van kinderen en draagt bij aan het tegengaan van taalachterstanden en stimuleert de sociaal emotionele ontwikkeling. 
Daarmee speelt cultuur een belangrijke rol in het realiseren van een samenleving die voor iedereen gelijke kansen biedt.

Ook van deze motie zal ik het dictum voorlezen voorzitter:

Een onderzoek te doen naar de huidige stand van zaken met betrekking tot cultuureducatie in de kinderopvang en voorschoolse educatie in Flevoland;
Een pilot uitvoeren met het aanbieden van cultuureducatie op een kinderdagverblijf.
Hieraan maximaal €50.000,- te besteden
Deze in de begroting 2025 te dekken uit het niet-geoormerkte deel van de brede bestemmingsreserve.

Deze motie wordt mede ingediend door de fractie van Forum voor Democratie.

Tot slot nog een laatste motie op het gebied van cultuur voorzitter. 

In het hoofdlijnenakkoord is aangekondigd dat de btw op diverse culturele activiteiten wordt verhoogd. Deze BTW verhoging heeft een mogelijk negatief effect op de toegankelijkheid van culturele activiteiten in Flevoland, voor inwoners, maar ook voor maatschappelijke organisaties en instellingen, zoals scholen en ouderenzorginstellingen. 

D66 vindt het belangrijk dat de impact van deze BTW-verhoging  voor Flevoland, onze inwoners en onze instellingen en organisaties inzichtelijk wordt en indien daar aanleiding voor is deze waar nodig te mitigeren.

Daarom dient D66 de motie met als titel behoud toegang tot cultuur in met het volgende dictum:

Om een onderzoek te laten uitvoeren naar specifieke effecten van de aangekondigde btw-verhoging op de culturele sector in Flevoland en de impact daarvan op onze inwoners en instellingen.
Om, indien het onderzoek daartoe aanleiding geeft, te komen met een voorstel voor een compensatiefonds om de negatieve gevolgen voor culturele instellingen, evenementen en maatschappelijke organisaties en instellingen te beperken.

Deze motie wordt mede ingediend door dhr Minnema van GroenLinks, mevrouw den Os van de PvdA en mevrouw Boer van de SP

Ik ga door met het volgende onderwerp voorzitter, het voorkomen van drinkwatercongestie. 

In Flevoland ontstaan de eerste signalen van drinkwatercongestie. Deze ochtend kopte de Telegraaf nog met de waarschuwing dat we tegen onze grenzen aanlopen met watergebruik. 

Laten we voorkomen dat we straks achter de feiten aanlopen. Een belangrijke maatregel om congestie te voorkomen, zoals ook in de commissie besproken met de gedeputeerde, is het terugdringen van het verbruik. 

Besparing is ook doel nummer 1 van ons drinkwaterbeleid. Met het oog op de congestie die zich op het gebied van drinkwater voordoet is hier extra aandacht voor nodig. 

Daarom voorzitter de motie met als titel programma drinkwaterbesparing met het volgende dictum:

Een programma uit te werken gericht op waterbesparing en bewustwording met bijzondere aandacht voor grootverbruikers;
Dit voorstel voor de behandeling van de begroting 2025 voor te leggen aan Provinciale Staten
Hiervoor dekking te zoeken binnen het niet-geoormerkte deel van de brede bestemmingsreserve.

Deze motie wordt mede ingediend door de SP.

En tot slot nog een laatste onderwerp voorzitter, Het is namelijk tijd voor de volgende stap in de energietransitie. 

De stimuleringsmaatregelen van de overheid op het gebied van de opwek en het gebruik van duurzame energie zijn zeer succesvol gebleken. 

Zo succesvol dat we tegen het probleem van netcongestie aanlopen. D66 ziet als onderdeel van de oplossing de opslag van energie in batterijen. Gedeeltelijk is daarvoor het experimentenkader grootschalige batterijopslag beschikbaar, waarbij we grote bedrijven in staat stellen batterijopslag te realiseren binnen Flevoland. 
Wij denken dat de inzet van thuis- en buurtbatterijen een verdere bijdrage kan leveren aan het terugdringen van de netcongestie, meer eigen verbruik zorgt voor minder transport over het elektriciteitsnet en kan bijdragen de transportvraag op piekmomenten te beperken.

Daarom voorzitter onze laatste motie, hiervan luidt de titel; netcongestie verminderen met thuis- en buurtbatterijen. het dictum zal ik voorlezen:

Een voorstel uit te werken om vanaf 1 januari 2025 een subsidieregeling voor thuis- en buurtbatterijen te realiseren;
Voor dit doel 5 miljoen te oormerken in de brede bestemmingsreserve
Dit voorstel voor of bij de behandeling van de begroting 2025 aan de Staten voor te leggen voor besluitvoming.

Deze motie wordt mede-ingediend door dhr Ruyssenaars van de fractie Sterk Lokaal Flevoland, dhr Nessar van de PvdA en dhr Minnema van GroenLinks en mevrouw Boer van de SP.

En ik hoor de geluiden al aankomen, dat 5 miljoen zo ontzettend veel geld is en voorzitter dat is het ook! Maar als ik daarbij heel eerlijk ben voorzitter is 5 miljoen bij lange na niet genoeg om dit goed te regelen. 

Maar we moeten ergens beginnen. Er is ruim voldoende financiële ruimte beschikbaar om dit te doen en bovendien komt op deze manier een deel van het voordeel van het hebben van batterijopslag ook neer bij onze inwoners.

Tot zover onze ‘zetjes’ in de goede richting. 

We hopen hiermee, om een collega statenlid te quoten,  “de volledige inertie van dit college” te voorkomen. Want als je alleen op het spoor gaat zitten komt de volgende trein er nog steeds aan en wordt het nog steeds een zooitje.