Rob Jetten: De wederopstanding van Europa is aan ons

Een jaar geleden organiseerden we in Brussel de eerste Rally for Europe. Als startsein van onze campagne voor de belangrijkste Europese verkiezingen in decennia. Dat merkte ik in de Achterhoek, in gesprek met ondernemers die hun geld verdienen in Duitsland. In de Rotterdamse haven, waar bedrijven dankzij de Green Deal en vrijhandel investeren in groene waterstof. Of in Amsterdam, waar mensen me vertelden te gaan stemmen voor een sterker Europa in een steeds onrustiger wereld.
 
Na een intensieve campagne met een positieve boodschap, boekten we mooie zetelwinst. Het toont aan dat de pro-Europese idealen springlevend zijn!
 
Onze Europarlementariërs Gerben-Jan, Raquel en Brigitte, laten elke dag luid en duidelijk ons geluid horen. In het parlement en in iedere uithoek van Europa. Of gewoon in Beverwijk en Leeuwarden. En jullie zijn meteen goed uit de startblokken gekomen. Voor de natuur, voor schone staalindustrie, voor gelijke rechten voor vrouwen en meisjes. Ga zo door!
 
Een jaar later staan we opnieuw in een uitverkochte zaal. Het bewijst dat Europa urgenter is dan ooit.
 
En terecht. Elke dag vechten dappere Oekraïners in de ijzingwekkende kou van de loopgraven. Zij dromen over een vrije toekomst in de Europese Unie in de NAVO. Maar die droom betalen zij al bijna drie jaar met bombardementen en onbeschrijflijk veel leed.
 
In Georgië worden idealen van moedige Europeanen monddood gemaakt, met celstraffen en wapenstokken.
 
Soms vergeten we het hier in Nederland. Maar dat is de prijs die mensen willen betalen voor onze Europese vrijheid.

Het is geen toeval dat we vandaag onze tweede Rally for Europe houden. Twee dagen vóór de inauguratie van Trump.
 
Toen hij de verkiezingen won, knalde de champagne van Moskou tot Mar-a-Lago. De vraag is of we nog kunnen rekenen op de betrouwbaarheid van onze belangrijkste bondgenoot. Met de terugkeer van president Trump horen we een andere boodschap: “Russia can do whatever the hell they want.”
 
Nog voordat Trump’s verhuisdozen in het Witte Huis staan, komen de dreigingen al op ons af. Zijn schaduwpresident Elon Musk richt zijn pijlen op onze buurlanden.
 
Zoals Duitsland, waar hij het extreemrechtse AfD een duw in de rug geeft. Of het Verenigd Koninkrijk, waar hij de premier aanvalt met een ordinaire lastercampagne. En waar Macron, Scholz en Starmer het voor de Europese democratie opnemen, blijft het Nederlandse kabinet muisstil.
 
Laten wij, Europese liberalen, heel helder zijn. De belangen van de buitenlandse populistische elite, gaan nóóit boven die van Nederlanders en Europeanen!

Poetin, Xi en Trump willen ons aanpraten dat onze Unie in verval is. Dat onze beste jaren achter ons liggen. Dat Europa op haar retour is, weerloos en machteloos.
 
Maar dat laten wij ons niet wijsmaken. Die Mythe van verval* is het bekende recept van autocraten die angst aanwakkeren en verdeling zaaien voor hun eigen politiek gewin. Ze willen je doen geloven dat je in de minderheid bent. Om met overweldigend lawaai alle andere meningen weg te drukken. Om de wens van de meerderheid te verwaarlozen.
 
Wees waakzaam: populisten die alsmaar angst inboezemen geven niets om uw veiligheid, maar zijn uit op uw vrijheid.
 
Pessimisme is onze grootste vijand. Optimisme is ons grootste wapen. Het verhaal van en voor Europa kan tíen keer ambitieuzer.
 
Want veruit de meeste Nederlanders wíllen in een sterk en vrij Europa leven. Vandaag zijn we bijeen om dat van de daken te schreeuwen. Omdat wij beseffen, dat Europa het waard is om voor te strijden!

Ons verhaal begon bij dappere mannen en vrouwen die over grenzen en voorbij verschillen durfden kijken. Het Europa van Simone Veil, van Louise Weiss, van Robert Schuman, van Winston Churchill. Zij volgden niet de menigte, maar wezen de weg. Als ware leiders van Europese eenheid en samenwerking.
 
Een eerste generatie Europeanen rekende na eindeloos oorlog en geweld af met nazisme en fascisme.
 
Een tweede generatie Europeanen verloste ons continent van de dictatuur en onderdrukking van het Sovjet-communisme.
 
En nu is het aan ons, een nieuwe generatie, om de Europese vlag met trots verder te dragen. Om Europa te vormen naar wat ze in huis heeft. Om een baken te zijn van vrijheid en menselijke waardigheid. Omdat wij héél goed weten: Europa is de mooiste plek op aarde.

*zoals Ties Dams het noemt in zijn essay

Vandaag hebben we veel inspirerende sprekers gehoord over wat nodig is, voor een veilig en welvarend Europa.
 
En als ik als minister voor Klimaat & Energie íets heb onthouden van al die nachten onderhandelen in Brusselse zaaltjes met TL-licht en vieze koffie.. Dan is het dat de voordelen van een gezamenlijke energie-unie voor het oprapen liggen. Door samen te werken gaan de prijzen voor mensen en bedrijven omlaag. Daar hoef ik jullie niet meer van te overtuigen. Maar er is nog veel meer mogelijk.
 
Daarom is het tijd om de boel eens flink op te schudden. Door naar mensen te luisteren, door mensen mee te nemen. Want onze opdracht is ook om te vertellen hoe het anders kan, hoe het beter kan.
 
Laat mensen die een betere toekomst willen voor hun kinderen zien dat wij dé aanjager van de groene wereldeconomie kunnen zijn. Dat we onze eigen energie kunnen opwekken. Om onafhankelijk te zijn van gas van de Russen en olie van de Saudi’s.
 
Het is aan ons om talentvolle ondernemers te laten zien dat wij de beste plek kunnen worden voor starts-ups en scale-ups. Dat vraagt om innovatie en slimme industriepolitiek. En om eerlijke spelregels en serieuze Europese alternatieven, die ons bevrijden van de techreuzen uit China en Amerika.
 
En toon elke Europeaan, dat we veiliger worden, als we met een Europees leger zélf kunnen verdedigen wat bij ons hoort. En als leider van dé partij van de internationale rechtsorde, mag u verwachten dat wij daarin vooroplopen. Daarom stellen wij voor, als eerste partij in Nederland, om de NAVO-norm op te hogen, van 2% naar minstens 3%. Om als serieuze wereldmacht onze eigen broek op te houden en te beschermen wat ons lief is.
 
Ja, zelfs Mark Rutte vindt tegenwoordig dat we dat als Europa eensgezind kunnen doen.

Dat is hard nodig, want de wereld staat in brand. Van de woonwijken in Los Angeles tot de straten in het Midden-Oosten en de loopgraven in Oekraïne. Tegelijkertijd worstelen mensen in Nederland met de stijgende prijs van hun huur, zorgpremie of boodschappen. De toekomst lijkt onzekerder.
 
Soms vraag je je dan af, is er in Nederland wel een kabinet? Er struinen soms ministers rond, we zien fractievoorzitters van de coalitie ruziemaken op tv. Maar wie de deur naar de cockpit opent, ziet alleen een lege stoel.
 
Er zit niemand aan de knoppen. Er is niemand die regeert, behalve de chaos.
 
Ondertussen verstopt Wilders zich achter de dijken. Afgelopen week nog, zei hij dat het klimaat en Oekraïne als het aan hem ligt, niet op extra steun hoeven te rekenen. Geen extra cent. Dat is niet alleen laf, maar ook gevaarlijk naïef.
 
Zo speelt de PVV Russisch roulette met de toekomst van Nederland en Europa. VVD en NSC, hoelang blijven jullie dit zwijgzaam tolereren? Ik vraag jullie: toon leiderschap, spreek je uit en zet onze veiligheid op de eerste plaats!

Precies een jaar na onze eerste Rally for Europe wordt Trump over twee dagen opnieuw president.
 
Laat die dag óók de geschiedenis ingaan als de dag waarop Europa opstond. Als de dag waarop we besloten dat het beter kan. Als het moment waarop Europa weer één werd en daadkracht hervond.
 
Europeanen. Dit is het startsein voor een nieuw, eensgezind Europa. De wederopstanding van Europa is aan ons.