Het akkoord biedt geen antwoord op de problemen van veel mensen. Niet voor het onderwijs, het klimaat, de zorg en de woningbouw. Het is een akkoord dat Nederland terug achter de dijken plaatst en met minder samenwerking in de EU. Terwijl Nederland van oudsher een land met open vizier is, een land met sterke banden met Europa en de wereld om ons heen. Omdat we daar handel mee kunnen drijven, en er sterker en veiliger van worden. Nederland is het land van verdraagzaamheid, van het samen rooien. Deze coalitie kiest een tegenovergestelde koers.
Echte keuzes blijven uit. Nadat deze partijen een half jaar met elkaar gepraat hebben, is dat teleurstellend. De vier formerende partijen deden in de campagne grote beloftes aan de kiezer. Beloftes die zij nu niet nakomen. Grote problemen worden vooruitgeschoven.
D66 zal zich vanuit de oppositie inzetten voor eerlijke echte keuzes, ook als die soms pijn doen. D66 komt deze kabinetsperiode met voorstellen die het onderwijs, klimaat, de zorg, en de woningbouw verbeteren. Vanuit het progressieve midden, omdat er een alternatief is voor de politiek van extremen.
Deze coalitie kiest ervoor om 1,5 miljard te bezuinigen op het onderwijs en de wetenschap. Dat is de grootste bezuiniging op onderwijs van de afgelopen eeuw en een kapitale fout. Dat betekent ook een directe bezuiniging op mensen en op hun kansen om mee te doen in de samenleving. Het lees- en rekenniveau van veel leerlingen is onder de maat en nog te vaak worden schoolklassen naar huis gestuurd, door een tekort aan leraren. Goed onderwijs is belangrijk voor de economie, voor integratie en voor gelijke kansen voor ieder kind.
Daarnaast wordt er stevig bezuinigd op de aanpak klimaatverandering. Op het klimaatfonds wordt 1,2 miljard bezuinigd en er komt minder geld voor duurzame energieprojecten. Ook hier blijven echte keuzes uit. Dat is niet alleen slecht voor de planeet, maar ook voor de portemonnee van mensen en bedrijven. Elke dag zien we de gevolgen van klimaatverandering. Het wordt warmer, droger en tegelijkertijd vinden er steeds meer overstromingen plaats. Veel bedrijven hebben de afgelopen tijd flink geïnvesteerd in vergroening. Zij rekenen op betrouwbaar en degelijk financieel beleid van de overheid en worden door deze partijen teleurgesteld.
Van concrete keuzes om de goede zorg voor mensen te garanderen, ontbreekt ieder spoor. De wachtlijsten voor verpleeghuizen en in de GGZ worden niet teruggebracht, voor het probleem van de oplopende zorgkosten is geen stevige aanpak en ook de steeds slechter wordende gezondheid van Nederlanders krijgt geen aandacht. Er wordt zelfs bezuinigd op publieke gezondheid: dat gaat ten koste van vaccinaties en preventie. Met dit akkoord zullen de wachtlijsten alleen maar verder oplopen en zal de kwaliteit van de zorg niet verbeteren, eerder achteruitgaan. Keuzes worden vooruitgeschoven. Dat kost ons elke dag geld en gezonde jaren.
Deze coalitie komt met grote ambities voor de woningbouw, maar maakt daarbij tegenstrijdige keuzes. Terwijl de woningnood groot is, huizenprijzen stijgen en nieuwbouw onvoldoende van de grond komt. Ze kiezen voor minder natuur en meer mest. Door de maximumsnelheid op de snelweg te verhogen en het stikstofbeleid van tafel te halen, gaat de natuur verder achteruit en wordt vergunningverlening voor woningbouw praktisch onmogelijk. Het verbeteren van de natuur en snel veel woningen bouwen, is voor D66 van groot belang. Dat kan alleen met het flink terugdringen van de uitstoot, door de veestapel te laten krimpen.
Jetten: Wankele coalitie doet loze beloftes, daadkracht nu nodig
Vandaag presenteerden PVV, VVD, NSC en BBB hun ‘hoofdlijnenakkoord’. Daarmee stevent Nederland af op kabinet Wilders-1. Er komt voor de eerste keer in de geschiedenis van Nederland een extreemrechtse partij in het kabinet.
D66-leider Rob Jetten: “Dit akkoord staat vol met luchtkastelen op financieel drijfzand, terwijl juist nu daadkracht nodig is om de problemen waar Nederland voor staat op te lossen. Deze wankele coalitie maakt een grote fout door te bezuinigen op het onderwijs en het klimaat. Belangrijke keuzes voor de zorg blijven uit. Deze partijen kiezen voor meer mest en minder natuur, met als gevolg dat nieuwe woningen bouwen moeilijker wordt. Grote verkiezingsbeloftes blijken zo loze beloftes.”
