D66 stemt voor ambitieuze Europese Commissie

De nieuwe Commissievoorzitter Ursula von der Leyen met Parlementsvoorzitter Metsola

De nieuwe Commissievoorzitter Ursula von der Leyen met Parlementsvoorzitter Metsola - Beeld: European Union 2024 – Bron: EP

Vandaag stemt D66 voor een nieuwe Europese Commissie. Bijna vier maanden na de Europese Verkiezingen kan het dagelijks bestuur van de Europese Unie aan de slag, onder leiding van Ursula von der Leyen. Met de installatie van Trump aan de horizon begon de tijd te dringen. Het wachten is nu voorbij.

Ambiteuze doorbraak

De doorbraak kwam toen onze fractie Renew Europe, de sociaaldemocraten en de christendemocraten vorige week tot een akkoord kwamen om het nieuwe college van Commissarissen te kunnen steunen. Een akkoord tussen de drie grote pro-Europese groepen waarin wij ons heel goed kunnen vinden. Reeds bestaande prioriteiten zoals de Green Deal blijven overeind.

Nieuwe prioriteiten zoals een Europese Defensie-Unie en de hernieuwing van onze economie op een groene leest staan prominent in het stuk. Niet enkel het verdedigen van democratie en rechtsstaat, maar ook het herstel daarvan zijn onderdeel geworden van de agenda. Echte hervormingen, waaronder Europese belastingen en verdragswijziging, hoekstenen van onze verkiezingsprogramma’s, staan uitdrukkelijk op de agenda.

Tot slot heeft deze Europese Commissie vijf Renew Europe-Commissarissen. Dat betekent korte lijntjes met een flink deel van de inkomende Europese Commissie. Belangrijker nog: ze komen allemaal van de progressieve vleugel van onze brede liberale familie. Een progressief, liberaal blok binnen het college dat gezamenlijk besluiten neemt over de toekomst van Europa. 

Uitdagingen

Zoals gezegd, het heeft opmerkelijk lang geduurd voor de Commissie van start kon. Dat heeft alles te maken met het nieuwe politieke klimaat in Europa. De pro-Europese meerderheid heeft terrein verloren aan extreemrechtse partijen die de EU willen uithollen of afschaffen. Ons Europees Parlement heeft kortom een ruk naar rechts gemaakt en dat maakt een groot verschil. Verkiezingen hebben nu eenmaal gevolgen.
 
Hiermee ontstond onze eerste uitdaging. Voor D66 is verrechtsing geen reden om mee te buigen. Integendeel. Onze christendemocratische collega’s daarentegen, waaronder CDA, BBB en NSC, staan wél open voor samenwerking met extreemrechts. Sinds de verkiezingen vormen deze partijen gelegenheidscoalities met extreme partijen en dat is een tendens die we niet passief gadeslaan. Wij hebben ons binnen Renew Europe hardgemaakt om de huid duur te verkopen. Dat doen we vanuit een positie van kracht, want de pro-Europese meerderheid is er gewoon. Een akkoord met de genoemde prioriteiten was voor ons een harde voorwaarde om voor deze Commissie te kunnen stemmen. Met de positie van Gerben-Jan in het fractiebestuur waren we goed gepositioneerd om die lijn mee te geven aan onze hoofdonderhandelaar en Renew Europe-fractievoorzitter Valérie Hayer. Zij is thuisgekomen met een overtuigend resultaat.
 
Uitdaging twee is de personele bezetting van de Europese Commissie. De Italiaanse en Hongaarse regeringen hebben kandidaten afgevaardigd die nog niet hebben bewezen te kunnen handelen naar de geopolitieke en rechtsstatelijke ambities van de coalitie. Raquel García Hermida-van der Walle heeft de Italiaanse kandidaat Raffaele Fitto het vuur na aan de schenen gelegd, maar dat heeft zijn benoeming niet kunnen tegenhouden. Een beter resultaat is bereikt met de Hongaarse kandidaat Varhelyi, wiens portefeuille is uitgekleed. De taken die raakten aan het welzijn van vrouwen zijn afgepakt en bij de liberale Hadja Lahbib geplaatst. Beide voorbeelden sterken ons geloof in een grondige hervorming van de Europese democratie. Het kan niet langer zoals het nu gaat. We willen een Europese regering die een echte afspiegeling is van de coalitie-meerderheid in het Europees parlement.

De toekomst

Europa gaat een cruciale fase in. De redenen om aan een sterk Europa te bouwen zijn talrijk en dat is niet per se goed nieuws. Allereerst moeten we als Europa zelf de kar gaan trekken om de opwarming van de aarde tegen te gaan. Trumps Amerika haakt straks af. Trump heeft ook gevolgen voor onze veiligheid, want die moeten we nu echt zelf gaan organiseren. Daar hangt een prijskaartje aan. Net zoals er een prijskaartje hangt aan de vergrijzing en dus klimaatverandering, van bosbranden tot overstromingen. De vraag hoe we dat gaan betalen, zonder een sterke economie is er een die we zo snel mogelijk moeten beantwoorden.

Gelet op al deze problemen in de nabije toekomst of zelfs het heden, zijn de afspraken in het coalitieakkoord geen suggesties, maar noodzaak. Ons werk als Europarlementariërs in het hart van de pro-Europese meerderheid in het Parlement begint nu écht.


Gerben-Jan Gerbrandy (Delegatieleider)
Raquel Garcia Hermida-van der Walle
Brigitte van den Berg