Rob Jetten: Er is een alternatief

Beste partijgenoten, vrienden, en campaigners!
 
Wat een eer om hier vandaag, om de hoek van de Coolsingel, te mogen spreken. Als D66’er én als Feyenoorder weet ik één ding zeker: wij zijn meesters in het incasseren van harde klappen. Telkens staan we weer op, hervatten we de strijd, en komen we sterker bovendrijven. Geen woorden, maar daden! Dat is ook de opdracht die voor ons ligt bij deze Europese verkiezingen.
 
Democraten, ik wil jullie meenemen naar 15 mei 1940. Naar de dag waarop Nederland capituleerde, vlak na het bombardement op deze stad. Ons land viel ten prooi aan de donkere dagen van de bezetting. Een angstaanjagende tijd, waarin ons continent gebukt ging onder oorlog. Maar ook een periode die het verlangen naar een nieuw en hoopvol begin onafwendbaar deed groeien. Een verlangen dat dankzij dappere politici resulteerde in het meest succesvolle vredesproject ooit. Gebouwd, door dappere pioniers, op de puinhopen van twee wereldoorlogen, werd onze Europese Unie hét symbool van vrede en vrijheid. Dankzij de kracht van Europese samenwerking.
 
Samenwerking is dé sleutel tot vooruitgang. Als we samen optrekken, zijn we in staat om een sterker en veiliger Europa te bouwen. Om de grote uitdagingen van onze tijd het hoofd bieden. De opwarming van de aarde gaat verder dan onze landsgrens. De bescherming van ons grondgebied kunnen we niet alleen. En onze economie is uiterst kwetsbaar als we onszelf buiten de EU plaatsen.  Wij D66’ers geloven in een eensgezind en daadkrachtig Europa. Wie kiest voor het Nederlandse belang, kiest voor een sterk Europa!
 
Als je onze veiligheid op één zet, zet je een sterk Europa op één. En juist die veiligheid staat nu onder druk. Niet alleen in het Midden-Oosten, maar ook in Oekraïne, waar mensen nog steeds elke dag met dezelfde vastberadenheid vechten tegen de agressie van Poetin. Niet alleen voor hun eigen vrijheid, maar ook voor die van Europa en van Nederland. We mogen niet wennen aan het beeld van loopgraven op ons continent. We moeten Oekraïne blijven steunen. Om de overwinning voor de krachten van de democratie zeker te stellen. Laten wij de baanbrekers zijn die – in de traditie van deze partij – onze kop boven het maaiveld uitsteken. Laten wij staan voor waar dit moment in onze geschiedenis écht om vraagt. 
 
De noodzaak voor een sterke Europese defensie was nooit eerder zo duidelijk. Voor een Europees leger, waarin we samen munitie inkopen en onze militairen het allerbeste materiaal te geven. Voor een Europees luchtschild, om onze inwoners te beschermen tegen vijandige aanvallen. Voor één Europees front, waarmee we zelfstandig ons grondgebied kunnen verdedigen, en niet langer afhankelijk zijn van Amerika. Laten we nu die stevige Europese vuist maken tegen wereldmachten als Rusland en China en onze EU terugbrengen naar waar ze voor is opgericht. Een vredesproject met een missie, om onze vrijheden te beschermen en Nederland en Europa veiliger te maken!

Democraten, als je het klimaat op één zet, zet je een sterk Europa op één. Klimaatverandering is niet langer een abstracte, verre dreiging. Het is hier en het raakt ons allemaal. Iedereen voelt de gevolgen van het extreme weer. Recorddroge zomers die mensen dwingen om de kraan dicht te houden, tropische temperaturen die elk jaar meer onschuldige levens eisen, overstromingen die Nederlanders uit hun huizen jagen, en mislukte oogsten, waardoor mensen niet minder, maar méér geld moeten neerleggen voor groente en fruit.
 
Nu is het zaak om vast te houden aan onze klimaataanpak. Om vast te houden aan de kentering die is ingezet. Want onthoud: we hebben al bergen werk verzet, dankzij het grootste klimaatpakket ooit. Van een recordopwek aan groene stroom, tot een historische daling van de CO2-uitstoot. We maakten Nederland wereldkampioen zonnepanelen, en in mum van tijd onafhankelijk van Russisch gas. 
 
En D66’ers, wij willen daarmee door, want wij zijn het land van de Deltawerken. Wij kunnen vooroplopen in de strijd tegen klimaatverandering, zodat we geld verdienen aan Hollandse innovaties en tienduizenden groene banen creëren. Dat is de beste keuze voor onze portemonnee en voor de toekomst van onze kinderen, in een schoon en fijn land. Dus laten we nu onze Europese krachten bundelen. Laten we nu de klimaatklus klaren. Geen woorden, maar daden!
 
Als je een sterke economie op één zet, dan zet je Europa op één. In tegenstelling tot wat populistische spookverhalen beweren, is de Europese Unie een bastion van welvaart en voorspoed. Van dichtbij zagen we hoe rampzalig de Brexit-beloftes uitpakten voor de portemonnee van gewone Britten. De prijzen van boodschappen schoten omhoog, mensen werden bijna €1000 per jaar armer, en de moeizame internationale handel is voor Britse bedrijven als zout in een open wond. Een zwak Europa is funest voor de bankrekening van mensen en bedrijven.
 
Want D66’ers, ook Nederland verdient z’n geld in Europa. Een sterk Europa is de wind in onze rug waarmee wij vandaag kunnen bouwen aan de economie en de oplossingen van morgen. De kansen daarvoor liggen voor het oprapen. De tijd is rijp om die te verzilveren! En er is maar één manier om dat te bereiken: en dat is door Europa op één te zetten!
 
En toch, en toch staat onze Europese eenheid nu onder druk. Over slechts 2,5 week gaan inwoners van heel Europa naar de stembus. Wat dreigt, is een golf van extreemrechtse partijen, die onze Europese Unie niet langer slechts willen verlaten, maar nu van binnenuit kapot willen maken. Net zolang tot het instort en er niks meer van overblijft. Wilders en consorten als Le Pen en Orbán zijn erop uit om onze vrijheden, waar decennialang voor gestreden is, af te breken. Zo worden in het Hongarije van Orbán anti-homowetten doorgedrukt en kritische journalisten ontslagen. En als dat al niet bizar genoeg is, wordt ook de vrijheid van meningsuiting ingeperkt en abortuswetgeving aangescherpt. Laat Hongarije niet ons voorland zijn!
 
Het is een zorgwekkende trend dat steeds meer normale conservatieve partijen bereid zijn om extreme politici in het zadel te helpen. De geschiedenis leert ons: wie samenwerkt met extreemrechts, wordt uiteindelijk door hen opgegeten. En als we onze Europese kracht laten ondermijnen, is dat funest voor onze economie, funest voor het klimaat en speelt het Poetin in de kaart. Dat mogen we niet laten gebeuren. Onze verworvenheden zijn ons veel te dierbaar. Wij zullen altijd opkomen voor onze vrije Nederlandse waarden. En voor de kracht van Europese samenwerking, die ons vrede brengt, die ons beschermt en die ons verenigt. Het is nu aan ons, aan iedereen in deze zaal, om deze kracht en onze vrije waarden te verdedigen, met elke vezel in ons lijf. Dát is waar de verkiezingen van 6 juni over gaan. Dat is waar wij voor zijn opgericht. Dat is onze missie voor de komende weken. Het is aan ons allemaal om die te volbrengen!

Democraten, afgelopen woensdag was een kantelpunt in onze politieke geschiedenis. Voor het eerst in Nederland leidt een extreemrechtse partij de coalitie.
 
Nederland is van oudsher een vrij en open land. Wij zijn het land van pioniers. Het land van over grenzen heen kijken, van samenwerken, het land van internationale handel. En nu zien we een coalitie die onder leiding van Geert Wilders een tegengestelde koers inzet. Die zich wil terugtrekken achter de dijken. Dat is niet ons land. Nederland verdient beter!
 
Zo denk ik aan de beloftes van deze partijen over allerlei uitzonderingen in Europa. Zie je het al voor je? Ministers die naar Brussel afreizen om daar te gaan smeken, tegen alle afspraken met andere landen in, om het migratie- en natuurbeleid onderuit te halen, terwijl ze hun handje ophouden voor meer geld. Terwijl deze vier partijen dondersgoed weten dat het zelfs in Disney-films niet zo werkt. Maar het is wel een makkelijke manier, om zo achteraf Europa als schuldige aan te wijzen. ‘Zie je wel, het mag niet van Brussel’. Een schijnbeweging, om hun eigen gebrek aan daadkracht mee goed te praten. Want het onvermijdelijke gevolg is: nóg harder ingrijpen en nóg hogere drempels voor boeren om te verduurzamen. Een politieke schwalbe van jewelste.
 
Dus zeg ik tegen de nieuwe coalitie. Neem Europa, neem de Nederlanders serieus. Nederland is een land van afspraak is afspraak, van staan voor je woord, van het samen rooien. Als je Nederland op één zet, zeg ik tegen Wilders, Yesilgöz en Omtzigt, dan zet je Europa op één.
 
Ik had dus afgelopen donderdag heel vroeg de wekker gezet om het nieuwe akkoord te bekijken. En toen ik het las dacht ik: er komt straks vast nog wel een bijlage waar dan de échte keuzes in staan. De échte harde keuzes om de uitdagingen van ons land voortvarend te lijf te gaan. Maar jullie hebben net als ik die bijlage niet gevonden. Wat las ik dan wel in dit akkoord? Halve maatregelen, en ook nog eens rommelig onderbouwd. Echte keuzes, voor de zorg, voor het klimaat, voor meer woningen, zijn in de ijskast gezet. Nederland verdient beter.

D66’ers, wij weten hoe belangrijk het onderwijs is. Zoveel kinderen hebben moeite met lezen, schrijven en rekenen. Volle schoolklassen worden naar huis gestuurd omdat er geen leraar is. Werkgevers worden geteisterd door een tekort aan deskundig personeel. En dan kiest deze coalitie voor de allergrootse onderwijsbezuiniging van deze eeuw. Een frontale aanval op de kansen van kinderen en studenten, op leraren, op de wetenschap en op onze economie.
 
Ga maar na. Er zijn niet genoeg installateurs om zonnepanelen te leggen. Geen verpleegkundigen om mensen van wachtlijsten te helpen. Honderden vacatures bij de politie, terwijl we onze straten veilig willen houden. Iedereen staat te springen om goed-geschoold personeel. 
 
Dus ik roep Wilders, Yesilgöz en Omtzigt op: doe het niet. Maak deze bezuinigingsblunder niet. Onze kinderen en studenten verdienen het allerbeste onderwijs. Draai de bezuiniging op het onderwijs daarom vandaag nog terug!
 
Democraten, wij staan vandaag aan de vooravond van de strijd om Europa. Die strijd ligt helemaal open. En vandaag, hier in Rotterdam, proef ik dat het kan. Dat wij die progressieve vuist gaan maken. Tégen de extreme krachten die ons willen verdelen. En vóór onze vrijheden, onze veiligheid, een sterke economie en het klimaat. Laat de PVV bij de Europese verkiezingen niet opnieuw de grootste worden. Laten wij daar gezamenlijk tegen opstaan. Want als wij het niet doen, doet niemand het!
 
Daarom vraag ik jullie: doe met mij mee. Praat met je collega’s, je vrienden, je familie. Ga samen de straat op. Laat onze stem horen. Laat zien dat wij als geen ander staan voor dat hoopvolle en unieke Europese project van vrede, vrijheid en welvaart. Iedereen die hier vandaag is kan daaraan bijdragen. Gaat daaraan bijdragen! Met onze fantastische lijsttrekker Gerben-Jan en met zijn fantastische team aan kandidaten, gaat het ons lukken. Het is nu aan ons. Wij zijn er klaar voor. Wij gaan voor een sterk Europa voor Nederland.