Bijdrage Coronanota – Zomernota 2020

Net als voorgaande jaren kunnen we ervoor kiezen om de steeds ingewikkelder wordende legpuzzel van de bezuinigingen te maken en net als voorgaande jaren kunnen we daarbij ons rituele beklag doen over de rol die Den Haag hierin speelt. Maar bedenk goed: de enige manier om niet nog eens jaar na jaar de discussie te voeren die we hier al jaren voeren over weer extra bezuinigingen, is om structureel te breken met wat we tot op heden aan het doen zijn. Want Den Haag gaat ons niet de benodigde middelen geven en Den Haag is niet de oorzaak van veel lokale ontwikkelingen. Wij zullen hier zelf het lef moeten tonen een trendbreuk te forceren.

Als we kijken naar de demografische ontwikkelingen, onderstrepen die de noodzaak om een trendbreuk te forceren: we houden moeilijk talent vast, de beroepsbevolking wordt kleiner en ondanks alle inspanningen lopen we de achterstanden op sociaal terrein niet in op de rest van Nederland. Kortom: bij ongewijzigd beleid worden onze problemen groter en niet kleiner de komende jaren.

Zo’n trendbreuk realiseer je door de begroting in het teken te zetten van de verdiencapaciteit van morgen. Dat is het belangrijkste kader wat D66 het college mee wil geven.

Die verdiencapaciteit is maximaal uit te nutten als:

Om met dat laatste te beginnen:
Het is een cliché, maar als overheid creëer je geen banen, dat doen bedrijven. Maar als overheid creëer je wel de randvoorwaarden voor bedrijven om zich hier te vestigen en om hier te kunnen groeien. Daarom moeten we onze inspanningen op het Kennispark en Technology Base vasthouden en waar mogelijk intensiveren. Want daar zetten we in op de sectoren waar nu en de komende decennia de grootste economische kansen liggen.

Vorig jaar sprak ik over de problematiek die van generatie op generatie wordt doorgegeven. Nou: die verdwijnt niet door alleen te bezuinigen. Daarom hebben we toen de motie ‘Trendbreuk Kansengelijkheid’ ingediend. Met als doel bij deze Zomernota en de komende begroting deze trendbreuk in te kunnen zetten.

Daarin riepen we op “Een strategie uit te werken om deze kansengelijkheid te realiseren en Hierbij maatregelen voor te stellen om die strategie te kunnen realiseren, waarbij er geen maatregel onbespreekbaar mag zijn”.

Tijdens het randprogramma over Kansengelijkheid werden een aantal te starten maatregelen genoemd: deelname Gelijke Kansen Alliantie, Zomerscholen en maatregelen rond Kansrijke Start. Wat D66 betreft zijn dit allemaal goede voorbeelden van wat we moeten doen. Maar wat ons betreft moeten we veel meer doen.

Zo kwam in datzelfde randprogramma naar voren dat het basisonderwijs relatief goed in staat was de Coronacrisis op te vangen, maar dat dat niet gold voor het MBO: het blijkt moeilijk contact te houden met de ouders, het praktijkonderwijs kon moeilijk doorgang vinden, met achterstanden tot gevolg en het vinden of vasthouden van stageplaatsen is een groot probleem.

Hier dreigt een verloren generatie te ontstaan. Net nu, terwijl we weten dat we over enkele jaren zo veel goed opgeleide MBO’ers nodig hebben, staan het onderwijs EN het perspectief op een baan op korte termijn onder grote druk. Dat mogen we niet accepteren.

Daarom wil D66 een actieplan MBO. Zoals we een LEA hebben voor het primair onderwijs, willen we dit ook voor het MBO. Uiteraard op Twentse schaal waar nodig. Maar laat Enschede dat trekken. En willen we dat het college studenten en scholen meer gaat helpen bij het vinden van stageplaatsen.

Als gevolg van onder-advisering eindigt 1 op 10 Enschedese kinderen op lager schoolniveau dan wat past bij het kind. En onder-advisering komt meer voor bij kinderen van allochtone komaf en bij kinderen van arme ouders. Dit is een typisch voorbeeld van kansenongelijkheid. Ook hier kunnen we als gemeente scholen bijstaan.

Iedereen in deze raad zou het verhaal van de VMBO-school Melanchthon Kralingen moeten kennen. Over hoe in enkele jaren deze school opklom van zeer zwakke school tot een excellente school. Gelukkig kennen we in Enschede geen zeer zwakke scholen. Maar aan de andere kant: als een zeer zwakke school kan opklimmen tot excellent, dan moeten al onze scholen dat dus ook kunnen. Om met hun motto te spreken: Geloven dat het wèl kan!

Wat in de hele reeks Kansengelijkheid nog niet aan bod is geweest, maar wat ons betreft niet mag ontbreken: aandacht voor elke individu in de ‘kaartenbakken’ van het UWV en de bijstand. Want hoewel het hier niet om kinderen gaat, laten we ook hier kansen liggen.

We zouden het college met klem op willen roepen om kansengelijkheid en de verdiencapaciteit van morgen als leidend principe voor de gehele begroting te hanteren.