Spreektekst Joey Koops
“Op de dag af een jaar geleden hebben wij ook gesproken over het gebiedsproces Schoonebeek. De voorgenomen reactie van het college was toen, net als nu, te vrijblijvend. Bovendien verschuilden we ons toen, net als nu, ook te veel achter de omstandigheid dat het uiteindelijke besluit aan de Staatssecretaris is. Dat was en is een foute aanname. Hoe kunnen wij van Den Haag verwachten dat zij kritisch zijn, als wij dat zelf niet zijn? Er ligt nu een conceptbrief voor die volstaat met teksten als “we waarderen, het lijkt ons wenselijk, wij verzoeken” etc., maar wat verwachten we daar nou echt van? De enige kritische noot die wordt gekraakt gaat over het bijdragenspoor, maar zelfs daarin komen we niet verder dan “wij hadden andere verwachtingen” en “het is voor ons nogal oncomfortabel”. Dat kan en moet echt beter.
Wij hebben ons als raad verder nog nooit principieel uitgesproken over de plannen voor afvalwaterinjectie in Schoonebeek. Wij zijn het onze inwoners echter wel verplicht om daar nu duidelijk over te zijn. D66 is in ieder geval geen voorstander van de plannen. Zoals we vorig jaar al hebben aangegeven heeft het ontzorgspoor ons verre van ontzorgd. Daarnaast missen wij draagvlak, maken wij ons ernstige zorgen om het extreme waterverbruik, de aardbevingen, de bodemdaling, de giftige gassen, de oude lekkende putten en het enorme energieverbruik. En ja, wij kunnen ons ook niet vinden in de lokale compensatie. Wij verzoeken het college ons standpunt duidelijk kenbaar te maken in de nieuwe brief.
Aanvullend daarop hebben wij nog enkele andere aanbevelingen, die ik gelet op de tijd kort zal benoemen:
1. De enquête dient nadrukkelijker terug te komen. Zoals Dorpsbelangen Schoonebeek gisteravond ook heeft aangegeven doet de huidige tekst geen recht aan de lokale democratie en de rol van erkende overlegpartners. Afgezien van de algehele uitslag, waarin een meerderheid van Schoonebeek zich heeft uitgesproken tegen afvalwaterinjectie, heeft een ruime meerderheid van inwoners zich ook uitgesproken voor een waarborgfonds en omgekeerde bewijslast.
2. Er moeten betere waarborgen komen voor het watergebruik in onze regio. Water werd gisteren het nieuwe olie genoemd, wat een sprekende metafoor is voor dit onderwerp. Nog niet zo heel lang geleden praatten we in deze raad bijvoorbeeld over de toekomst van het Bargerveen, waarbij het college aangaf dat de plannen van de NAM daarin nog niet waren meegenomen. Dat baart ons ernstige zorgen.
3. Alle adviezen van het Staatstoezicht en TNO moeten worden opgevolgd, waarbij wij het belang van het nog uit te voeren bodemonderzoek willen benadrukken. Onze ondergrond is namelijk verre van zandig, maar dat is nu wel een belangrijk onderdeel van bijvoorbeeld het onderzoek naar de impact van aardbevingen.
4. Bij alle oude en nieuwe putten moet meetapparatuur komen dat zich richt op de mogelijke lekkage van giftige gassen. Bij enige normoverschrijding moet het gehele proces meteen stop kunnen worden gezet.
5. Indien de NAM toch besluit om haar belangen in deze regio te verkopen, moet de eventuele vergunning meteen opgeschort kunnen worden en moet het gehele gebiedsproces opnieuw worden opgestart.
6. De grenswaarde op de schaal van Richter voor aardbevingen dient naar beneden bij te worden gesteld, van 3.0 naar 2.5. De zwaarste aardbeving hier ooit gemeten, in 2015, had een kracht van 2.3 op de schaal van Richter en dat leverde maar liefst 118 schademeldingen op. Daarom trekken wij een lagere grens.
Aanvullend op deze punten willen wij ook nogmaals aandacht vragen voor de bodemdalingsproblematiek in onze gemeente. Dat is een onderwerp dat breder is dan de brief die nu voorligt, maar wij hebben er alle begrip voor dat de zorgen die deze groep inwoners al had, door de plannen van de NAM alleen maar versterkt worden. Wij verwachten daarom dat dit onderwerp binnenkort weer hoog op de politieke agenda wordt gezet.
Tot zover ons gevoel. En om dan nog terug te komen op de vraag die ik eerder wilde stellen. In zijn introductie gaf de wethouder aan dat hij tot 22 maart heeft om een reactie aan EZK te sturen. Kan de wethouder nog schetsen hoe hij van plan is om alle input, ook die van gisteravond, in deze korte periode te verwerken?
Bedankt voor uw aandacht.”