Wintercolumn #2 – februari 2023 – Saloua Chaara

Een inclusieve samenleving begint bij inclusief onderwijs. Want op school wordt de basis gelegd voor samenleven, samenwerken en een toekomst waarin iedereen kan meedoen. Sinds ik in 2018 raadslid werd, is inclusiever onderwijs één van mijn belangrijkste speerpunten.
Ik heb hier de afgelopen tijd dan ook veel met ouders, leraren, directeuren en andere onderwijsprofessionals over gesproken. Om te begrijpen hoe het werkt, te horen wat er goed gaat, en zeker ook om op te halen waar verbetering nodig is.

Omdat het nu de week van het inclusief onderwijs is, deel ik graag welke ontwikkelingen ik zie en welke concrete plannen D66 heeft om het onderwijs in Amstelveen inclusiever te maken.

Wat mij zo opvalt, is dat inclusief onderwijs in Amstelveen echt twee kanten kent.
Aan de ene kant zie ik met hoeveel gedrevenheid en passie onze fantastische schooldirecteuren, leraren en andere professionals zich dag in dag uit inzetten voor hun leerlingen. Hoe ontzettend hard ze werken om het zo goed als mogelijk voor hun leerlingen te regelen, zodat zij de kans krijgen om de beste versie van zichzelf te zijn.

Aan de andere kant is er nog een lange weg te gaan. Want naast de positieve initiatieven, zie ik ook de uitdagingen waar ouders, leraren en directeuren mee te maken hebben. Zoals het vinden van een goede balans tussen extra ondersteuning aan een enkele leerling die dit nodig heeft en het verzekeren van uitdagend onderwijs voor álle andere leerlingen in de klas.
Of het tekort aan leraren, het groeiend aantal kinderen met een extra zorgbehoefte in de klas én soms het gebrek aan een bestendige zorgstructuur rondom scholen.

Inclusief onderwijs vraagt dus veel van onze schooldirecteuren en leraren. Maar moeilijkheden geven mogelijkheden. Daarom wil D66 met de volgende acht actiepunten inclusief onderwijs verder stimuleren.

In en rondom onze scholen moet de zorgstructuur op orde zijn. Scholen hebben behoefte aan één vast contactpersoon bij wie zij terecht kunnen als in een gezin op andere domeinen dan jeugdhulp problemen zijn (denk aan armoede, verslaving, vechtscheidingen, GGZ-problemen). Nu zijn schooldirecteuren nog te veel zelf veel tijd kwijt aan het overdragen van casussen en het organiseren van zorg.

Door jeugdhulp op schoolniveau te organiseren, krijgen kinderen sneller hulp en wordt de begeleiding minder bij leraren neergelegd. Daarom wil D66 dat scholen die hier behoefte aan hebben een vast zorgteam ter beschikking krijgen.

D66 accepteert niet dat leerlingen (met ontheffing van leerplicht) thuis komen te zitten, omdat ze als ‘niet schoolgeschikt’ worden geacht en/of niet terechtkunnen in het onderwijs. Terwijl zij zich wél kunnen ontwikkelen en kunnen leren.
Wat D66 betreft is de gemeente en zijn scholen áltijd hoofdverantwoordelijk om ervoor te zorgen dat leerlingen naar school kunnen blijven gaan. Hier moeten bindende afspraken over komen, waar de gemeente strak op stuurt.

Veel ouders en leerlingen weten niet goed wat hun rechten en plichten zijn en op welke ondersteuning zij wel of niet kunnen rekenen. Daarom wil D66 dat de informatievoorziening aan ouders en leerlingen aanzienlijk wordt verbeterd.
Daarnaast moeten ouders altijd een beroep kunnen doen op onafhankelijke informatie, advies en bemiddeling, als zij daar behoefte aan hebben. Over-all moeten ouders en leerlingen meer zeggenschap krijgen en betrokken zijn.

Op landelijk niveau wordt momenteel uitgewerkt aan welke eisen schoolgebouwen minimaal moeten voldoen, zodat zij geschikt zijn voor inclusief onderwijs.
D66 wil dit beleid verwerkt zien in het nieuw te ontwikkelen ‘Integraal Huisvestingsplan’ van Amstelveen. Hierdoor wordt de onderwijshuisvesting (bij nieuwbouw en renovatie) steeds inclusiever.

Elke onderwijsambitie valt of staat met genoeg goede leraren voor de klas. Ook van inclusief onderwijs. D66 heeft in juli van vorig jaar aan het college van burgemeester en wethouders gevraagd om samen met het onderwijs en de kinderopvang tot een ambitieus actieplan te komen met daarin oplossingen die het lerarentekort op de korte termijn op zijn minst verzachten.

D66 wil dat er een lokale routekaart komt voor inclusief onderwijs. Dit moet een concreet plan zijn van de gemeente en het onderwijs, waarin de gezamenlijke ambities staan geformuleerd en waarin duidelijk omschreven staat wie wanneer welke bijdrage levert aan inclusiever onderwijs in Amstelveen.
Zo wordt op basis van een gedeelde visie en ambitie gerichter samengewerkt en bijgedragen aan inclusiever onderwijs in Amstelveen.

Met de veranderde samenleving en de toenemende druk op het onderwijs, ontkomen we er niet aan om het onderwijs anders te organiseren. Bijvoorbeeld met nieuwe concepten en andere organisatievormen. D66 wil het onderwijs hierin bijstaan en ondersteunen.