Gedragsverandering is een zaak van lange adem maar noodzakelijk voor een duurzame toekomst

Algemene beschouwingen namens D66 Alkmaar bij de raadsvoorstellen programmabegroting 2024 en meerjaren investeringsprogramma 2024-2038 op 2 november 2024 in de gemeenteraad Alkmaar
door D66 fractievoorzitter Steven Smit

Zorgvuldige begroting

D66 ziet het als primaire taak van de politiek ziet om besluiten te nemen en keuzes uit te leggen ook als de keuzes moeilijk zijn. Besluiten die zoveel mogelijk gebaseerd zijn op eerlijke informatie en feiten, niet op de waan van de dag, niet op het individueel belang maar wel op het algemeen belang.
 
Een van de keuzes, die gemaakt is, is om de lasten van de inwoners niet te veel te laten oplopen door de belastingen nog meer te verhogen. Het college heeft een zorgvuldige begroting gepresenteerd waarbij een doorkijk wordt gegeven naar het mogelijke ‘ravijn’ na 2026. Het college geeft een duidelijk signaal aan de Rijksoverheid dat, als de bijdrage niet verhoogd wordt, de begroting uiteindelijk niet meer sluitend kan zijn. De gemeente Alkmaar kan geen oplossing bieden voor alle problemen.

Eigen kracht van inwoners

Er wordt geïnvesteerd in het stimuleren van eigen kracht van inwoners. Een gezonde levensstijl wordt gestimuleerd door sport, goede fiets- en wandelpaden en eigen initiatieven gericht op duurzaamheid worden gefaciliteerd. De sociale basis voor jeugdigen wordt versterkt, er is een educatief aanbod voor volwassenen en Zaffier wordt ingezet als het nodig is. Het is belangrijk om de balans te vinden tussen het bevorderen van de zelfredzaamheid en het bieden van ondersteuning aan degenen die het nodig hebben (een voorbeeld zijn de maatwerkarrangementen Wmo). Op deze manier wordt er gewerkt aan een inclusieve samenleving waarin men niemand laat vallen.
 
Gisteren was er een democratie dag voorjongeren. D66 heeft zich al eerder uitgesproken voor een jongerenraad. Jongeren willen betrokken worden bij de politiek, bij hun toekomst. D66 verzoekt het college om de jongerenraad weer nieuw leven in te blazen en, in overleg met de jongeren, tot een succesvolle overlegvorm te komen.

Ombudspersoon & toegankelijkheid

De komende jaren wordt 125.000 euro ingezet o.a. voor de werving van een projectleider om in beeld te brengen wat er nodig is om een gemeentelijke ombudsman te realiseren. Dit klinkt niet als een ambitie om snel een ombudspersoon aan te stellen. D66 gaat ervan uit dat het niet drie jaar kost om in beeld te brengen wat er nodig is om een ombudspersoon voor de gemeente te realiseren. D66 vraagt het college om vaart te maken met het aanstellen van een ombudspersoon.
 
Voor D66 is het van belang dat alle woningen en openbare gebouwen goed toegankelijk zijn voor iedereen dus ook voor mensen met een beperking. D66 ziet uit naar de lokale agenda voor toegankelijkheid. Voor de zorg voor mensen met verward gedrag is het belangrijk om een beschermde woonplek te hebben. Het realiseren van woonplekken voor deze doelgroep is een ambitie die, wat D66 betreft, zo snel als mogelijk uitgevoerd kan gaan worden.

Woonbeleid en duurzaamheid

In het woonbeleid ligt een focus op Het Alkmaars Kanaal. D66 vindt deze focus uitermate begrijpelijk. Focus op kansrijke projecten, die ook snel uitgevoerd kunnen worden is altijd goed, maar mag niet leiden tot oogkleppen waardoor kleine projecten, en zeker projecten in de dorpen, minder aandacht krijgen.
 
Duurzaamheid is voor D66 een belangrijk onderwerp. D66 ziet in de toekomst merendeels autovrije woongebieden in de stad, de dorpen en de wijken, goed bereikbare en schone vervoersmiddelen, slimme emissievrije stadslogistiek, algemeen gebruik van schone energie, circulaire en klimaatbestendige woningbouw, een economie gericht op duurzaamheid en voldoende groen voor leefbaarheid en het behoud van de biodiversiteit. Alles stap voor stap. Gebruik maken van innovatie, draagvlak en gedragsverandering. Voor duurzame bereikbaarheid van de gemeente is goed openbaar vervoer van het allergrootste belang. Het is al zichtbaar dat het college het serieus neemt. De wethouder heeft zich al ingezet voor een betere treinverbinding maar er is meer OV dan de trein. D66 gaat ervan uit dat ook goede busverbindingen, zeker tussen stad en dorp, de volledige aandacht krijgen.

Mobiliteit en ruimtelijke ontwikkeling

D66 wil stimuleren om meer te trappen en te stappen. De auto is echter nog steeds het meest gebruikte vervoersmiddel in Nederland. Het zal daarom onterecht zijn om helemaal geen rekening te houden met de auto waarbij tegelijkertijd rekening moet worden gehouden met de wensen van de inwoners voor een leefbare omgeving. Er is samenwerking nodig met bewoners, ondernemers, regiogemeenten en verkeersdeskundigen voor een gedragen beleid rondom bereikbaarheid. Kortom participatie. Samen met ondernemers wordt onderzocht wat de mogelijkheden zijn rondom stadslogistiek. Er wordt gedacht aan het inrichten van een centraal punt waarvan goederen emissievrij vanaf de binnenstad vervoerd kunnen worden. Een vorm van een cargo hub komt er aan.
 
Bij ruimtelijke ontwikkeling is er ook de nodige ambitie op het gebied van duurzaamheid. Er staan goede voorbeelden in de begroting. Per 1 januari 2024 wordt de Omgevingswet ingevoerd. Daarbij is wettelijk tijd tot 2032 voor een definitief omgevingsplan. Het is in het belang van het omgevingsplan en de duurzaamheid om spoedig met deelplannen te komen. Samen met de aan te stellen specialist moet het toch kunnen om tempo te maken. D66 hoort graag wat in deze de ambitie is van het college.

biodiversiteit en gedragsverandering

D66 heeft bij de Agenda Duurzaam Alkmaar (ADA) al aandacht gevraagd voor het pre-soorten managementplan om meer rekening te houden met biodiversiteit. Het is een win/win voor beschermde diersoorten als voor wel de ruimtelijke ontwikkeling. Er is veel tijd nodig voor het onderzoek om tot een definitief plan te komen. Gemeenten mogen tijdens het onderzoek gebruik maken van pre-soorten managementplan. Is het college van plan om te gaan werken met een pre-soorten managementplan (pre-SMP)?
 
Het college gaat zich, samen met de supermarken, inzetten voor gedragsverandering gericht op duurzame consumptiepatronen. Gedragsverandering is een zaak van lange adem maar wel noodzakelijk voor een duurzame toekomst. Veel mensen zijn inmiddels wel bewust van klimaatverandering maar kunnen of willen hun gedrag niet aanpassen. Daarom moet er vanuit de politiek worden gestimuleerd, geactiveerd en worden ondersteund. Dit leest D66 terug in de duurzaamheidsambities in de programma’s. Ambities mogen niet sneuvelen in de uitvoering en om die reden blijft D66 scherp op de uitvoering.