Werkbezoek ZB

Onlangs bracht onze fractie van D66 Zeeland een bezoek aan de ZB in Middelburg. Dit bezoek bood ons een nieuwe inzichten in de cruciale rol die deze instelling speelt op het gebied van wetenschap en onderwijs in onze provincie. Tegelijkertijd werden we geconfronteerd met de dreigende bezuinigingen die deze functies ernstig kunnen aantasten.
De Zeeuwse Bibliotheek is extra belangrijk omdat Zeeland geen grote steden heeft met eigen wetenschappelijke bibliotheken. Waar andere provincies meerdere kennisinstellingen hebben, bundelt de ZB deze functies voor de hele regio. Dit vraagt om een actieve rol van de provincie, want gemeenten kunnen deze taak niet alleen dragen.

De ZB is niet zomaar een plek waar boeken worden geleend; het is het kloppende hart van kennis, informatie en cultuur in Zeeland. Als openbare bibliotheek voor Middelburg en Vlissingen, en als provinciale ondersteuningsinstelling, biedt de ZB een scala aan diensten voor onderwijsinstellingen, bedrijven, andere bibliotheken en particulieren. De wetenschappelijke steunfunctie van de ZB is van onschatbare waarde voor studenten, onderzoekers en academici. De uitgebreide collectie wetenschappelijke literatuur en de gespecialiseerde informatievoorziening ondersteunen hoger onderwijs en onderzoek in de regio. Instellingen zoals de HZ University of Applied Sciences en University College Roosevelt maken regelmatig gebruik van deze faciliteiten.

Tijdens ons bezoek werden we geïnformeerd over de intensieve samenwerking tussen de ZB en diverse onderwijsinstellingen. Enkele voorbeelden hiervan zijn de samenwerking met Scalda, de UCR en de HZ. Samen streven zij ernaar de leesmotivatie onder studenten te vergroten en een leescultuur te bevorderen. Dit partnerschap, dat onderdeel is van het landelijke programma ‘De Bibliotheek op school’, richt zich op het verbeteren van taalvaardigheden en het voorkomen van laaggeletterdheid.

Ondanks de onmiskenbare waarde van de ZB, heeft de Provincie Zeeland aangekondigd de subsidie voor de ZB vanaf 2026 structureel te willen verminderen. Dit zou resulteren in een jaarlijkse bezuiniging van één miljoen euro tussen 2026 en 2029. Daarnaast overweegt de Provincie de subsidierelatie voor activiteiten zoals ‘Popaanzee’ en ‘Kunstbende’ te beëindigen, deze taken zullen overgenomen worden door een andere organisatie, Cultuurkwadraat. Deze voorgestelde bezuinigingen maken deel uit van een bredere herschikking binnen de provinciale cultuur- en erfgoedbegroting, met als doel nieuwe ambities te realiseren.

De impact van deze bezuinigingen zou verstrekkend zijn. De wetenschappelijke collectie, die al jaren zorgvuldig is opgebouwd en onderhouden, komt onder druk te staan. Dit zou niet alleen studenten en onderzoekers treffen, maar ook het bredere publiek dat afhankelijk is van deze bronnen voor betrouwbare en actuele informatie. Bovendien zouden educatieve programma’s en samenwerkingsverbanden met scholen en andere instellingen in gevaar kunnen komen, wat negatieve gevolgen zou hebben voor de leesvaardigheid en educatieve ontwikkeling in de regio.

Als fractie van D66 Zeeland maken wij ons grote zorgen over deze voorgenomen bezuinigingen. De ZB vervult een essentiële rol in het bevorderen van kennis, cultuur en educatie in onze provincie. Het ondermijnen van deze functies door middel van grote financiële kortingen is kortzichtig en kan leiden tot onherstelbare schade aan het intellectuele en culturele weefsel van Zeeland.
Wij roepen de GS op om in samenwerking met de ZB te kijken naar mogelijkheden en de voorgestelde bezuinigingen te vertragen zodat er geen onherstelbare schade wordt aangericht. Het ondersteunen van kennisinstellingen zoals de ZB is geen luxe, maar een noodzakelijke investering in de toekomst van onze regio. Laten we samenwerken om ervoor te zorgen dat de ZB haar onmisbare rol kan blijven vervullen voor alle inwoners van Zeeland.