CDA en D66 hebben veel overeenkomstige onderwijs speerpunten. Verschil is dat CDA het accent legt op verwerven van de lesstof en D66 het accent legt op het welzijn van de studenten en integratie van de verschillende opleidingen.

CDA wil het Delta Kenniscentrum op de drie pijlers energie, water en voedsel ontwikkelen en daarvoor middelen vrijmaken.

CDA steunt het expatcentrum als belangrijke sleutel voor het aantrekken, huisvesten en verwelkomen van werknemers van buiten Zeeland. Ook immigranten en statushouders moeten de kans krijgen op scholing en een arbeidsplaats in sectoren waar een tekort is aan personeel, waaronder techniek, horeca of zorg.

CDA pleit net als D66 voor een structurele samenwerking tussen bedrijven, onderwijs en de overheid om mensen te verleiden en begeleiden naar Zeeland. CDA wil inzetten op duurzame innovatie en wil het aanvalsplan arbeidsmarkt omzetten naar een maatschappelijke opgave, zodat vraag naar en aanbod van arbeid op elkaar worden afgestemd. CDA wil samenwerken met gemeenten om werkloze Zeeuwen aan het werk te helpen en mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt zinvol bij te laten dragen aan de maatschappij.

D66 wil multidisciplinaire samenwerking stimuleren. Daarvoor richt D66 zich op innovatiehubs, zoals DOK41 dat is voor startups. Daar komen mbo, hbo en het bedrijfsleven bij elkaar en werken ze aan praktische vraagstukken en vernieuwende projecten.

D66 wil  een provincie die zelf het goede voorbeeld geeft door zoveel mogelijk klussen uit te zetten in het onderwijs. De overheid stimuleert zo de betrokkenheid van jongeren bij de provincie en faciliteert hiermee levensechte onderwijssituaties in een beroepscontext.

D66 wil les- en bustijden beter op elkaar afstemmen, zodat studenten hun school goed kunnen bereiken met het openbaar vervoer vanuit alle delen van Zeeland en deelvervoer inzetten om het individuele autogebruik onder studenten te verminderen.

D66 wil in gesprek met onderwijsinstellingen om te kijken waar hulp nodig is om omscholingstrajecten vorm te geven, nieuwe ideeën steunen die voortijdig schoolverlaten tegengaan.

D66 wil het aanbod van hoger onderwijs verbreden afhankelijk van waar het structurele aanbod van hoogopgeleide kennis momenteel ontbreekt. D66 wil geld vrijmaken voor groene schoolpleinen en buitenleslokalen.

D66 wil werk maken van de gezonde school en gezonde schoolkantines. We willen jongeren in de verleiding brengen om gezonder te lunchen. D66 wil jongeren actief betrekken bij ontwikkeling en evaluatie van beleid voor jongeren.

CDA en D66 staan beiden voor uitvoering van het Zeeuws klimaatadaptatieplan. D66 gaat hierin verder, zij wil dat de provincie toeziet dat elke gemeente of regio een klimaatadaptatieplan opstelt. In beide programma’s staat dat het gehalte aan PFAS moet worden teruggedrongen. CDA geeft aan dat stevig moet worden opgetreden richting Vlaanderen. D66 geeft aan samen met de Vlaamse Overheid en met de Zeeuwse waterbeheerder de PFAS-problematiek aan te passen.

CDA wil buitendijkse versterking van de zeeweringen en dijken, staat voor het uitvoeren van de Zeeuwse Kustvisie wil een visie op de Deltawateren en is tegen ontpolderen. D66 wil nieuwe vormen van kustverdediging ontwikkelen voor de Zeeuwse kust, bijvoorbeeld vormen die meegroeien met de zeespiegelstijging en een beheer op een natuurlijke en dynamische manier.

CDA wil investeren in kwalitatief goede wateren en natuurgebieden, en maakt zich sterk voor het realiseren van Geopark Schelde Delta. D66 richt integraal op verbetering van de watersystemen; kwaliteit van de Zeeuwse oppervlaktewateren, zoetwatervoorziening resp. tegengaan van verzilting, evenwichtig gebruik van grondwater, beschikbaarheid van voldoende en gezond drinkwater in samenwerking met de waterbeheerders.

D66 wil daarbij duidelijke, doelmatige en effectieve handhaving van wetten en regels die bodem, water en lucht beschermen. Overtredingen moet de provincie actief opsporen en overtreders aanpakken.

CDA wil met sectoren het stikstofvraagstuk aanpakken, gekoppeld aan andere uitdagingen zoals de kaderrichtlijn water. Draagvlak is daarbij de cruciale voorwaarde. D66 gaat daarbij verder en wil de huidige kabinetsdoelen voor stikstofvermindering in 2030 halen. Dat betekent voor Zeeland 631 ton minder stikstofuitstoot, op een manier die de natuur herstelt. Om dit te bereiken moet de provincie een integraal plan opstellen voor de stikstofreductie.

CDA wil de komende 10 jaar 20.000 woningen bouwen. D66 wil er 30.000.

D66 richt zich op energiezuinige nieuwbouw en verduurzaming van bestaande woningen en op vestigingsklimaat aantrekkelijk maken voor mensen die hier komen werken en wonen, inclusief arbeidsmigranten en internationale werknemers, spoedzoekers en studenten. Ontbreekt bij CDA in het programma.

Beide partijen maken zich sterk voor natuur-, fauna- en agrarisch (CDA) resp. platteland beheer (D66). Onderscheid is dat CDA zich meer uitspreekt voor de agrarisch sector.

D66 staat voor omvorming van de huidige landbouwsector tot kringlooplandbouw.
D66 biodiversiteit stimuleren met akkerranden, en minibossen op het platteland én in de stad en 1% van elke provinciale investering besteden aan stimulering van de biodiversiteit. 

CDA blijft vaag over versterking van natuur en biodiversiteit.

Verder onderscheidt D66 van CDA dat D66 geen bebouwing op dijken, geen nieuwe bebouwing direct tegenaan kustwerken en verder een onderzoek wil instellen naar grenzen aan toeristische groei.

D66 zet in op kwaliteitsverbetering van verouderde parken en aan de kust geen nieuwe parken.

CDA wil opvolging in het boerenfamiliebedrijf makkelijker maken en financiële regelingen treffen voor jonge agrarische ondernemers.

CDA richt zich op stimulering van de toeristische sector stimuleren in combinatie met agrotoerisme, gezondheidstoerisme, sportvisserij en streekproducten. Spreiding van recreatie gericht op het ontlasten van de kust en behoud van leefbaarheid van de natuur. CDA Zeeland wil dat de provincie zich in blijft zetten voor grote structurele dan wel incidentele evenementen, zoals festivals die aantrekkelijk zijn voor jongeren.

D66 zet zich in voor intensieve samenwerking tussen Zeeuwse musea, onderzoekt of museale stukken uit grote musea in binnen- en buitenland (tijdelijk) naar Zeeland gehaald kunnen worden. Wil een kunst-en-cultuurfonds instellen waarop alle culturele instellingen die bijdragen aan de sociale cohesie een beroep kunnen doen. Voorts de bestaande informatiefunctie van bibliotheken vernieuwen. 

Sport en bewegen in brede zin steunen, eerder dan grote, commerciële en op economische promotie gerichte sportevenementen. Voorts extra ruimte voor uitbreiding en versterking van podiumkunst, hedendaagse beeldende kunst, crossovers en festivals en een verbindende rol van de provincie tussen culturele instellingen in Zeeland. Een provincie die gemeenten stimuleert en faciliteert bij het onderhoud en herbestemming van het gebouwde erfgoed.

Voor buitenlandse bezoekers de toegang tot Zeeuwse musea aantrekkelijk maken door bemiddeling in aanschaf van de Nederlandse museumjaarkaart, de Cultuurbus invoeren in verschillende gebieden in Zeeland.

CDA heeft geen specifieke speerpunten voor jongeren. Onder het speerpunt bestuur vernoemt CDA dat jongeren nog meer wil betrekken bij de Zeeuwse politiek via JouwZeeland en evenementen als het Zeeuws jongerenparlement.  

D66 wil jongeren actief betrekken bij ontwikkeling en evaluatie van beleid voor jongeren. Door de jeugd te betrekken voorkomen we dat we plannen maken óver jongeren zonder jongeren.

D66 wil een kortingspas voor cultuur en sport voor alle Zeeuwse jongeren.

D66 wil  menstruatieproducten op scholen gratis verstrekken om het taboe op menstruatie te doorbreken, verlies van onderwijstijd te voorkomen en menstruatiearmoede te bestrijden.

D66 wil een praktijkondersteuner bij de huisarts voor de jeugd, op meerdere plekken in Zeeland. De mentale problemen bij jongeren zijn groter dan ooit. Een praktijkondersteuner kan voorkomen dat jongeren doorstromen naar de zwaardere jeugdzorg. Voorts wil D6 een kortingspas voor cultuur en sport voor alle Zeeuwse jongeren.

D66 en jongeren meer interesseren in de politiek en het jongerenparlement verder uit te bouwen.

CDA wil nieuwe hoofdlijnen voor bussen en hubs in steden waar mensen met taxi en fiets naar toe komen. CDA wil een regeling voor Zeeuwen om voordelig elektrische fietsen aan te schaffen en een regeling tegemoetkoming kosten als inwoners samen ergens heen rijden.
CDA wil investeren in de A58, met name het oplossen van het knelpunt Zoomland bij Bergen op Zoom. Daarnaast moet een tunnel als vervanging van de Zeelandbrug gaan fungeren. CDA wil de Midden-Zeeland route veiliger maken en maatoplossingen voor de gevaren van landbouwvoertuigen op de openbare weg. CDA wil een tolvrije Westerscheldetunnel en een tijdelijk nachttarief voor transporteurs. De Westerschelde Ferry blijft behouden.

D66 wil blijven investeren in fietsroutes en schoon (openbaar) vervoer. In 2025 zijn alle vormen van openbaar vervoer binnen Zeeland emissievrij.

D66 wil ruimte bieden aan experimenten met nieuwe vervoersformules.

D66 wil het openbaar vervoer beter laten aansluiten op de behoefte van de inwoners. Dat betekent meer kleinschalig vervoer, meer ruimte voor de fiets en dat we in meerdere gemeenten busstations omvormen tot moderne transferiums, waar reizigers eenvoudig en comfortabel overstappen van de ene vervoersvorm op de andere. 

D66 wil transport via binnenwateren bevorderen en zet in op gebruik van elektrische boten en een fijnmazig net van oplaadpunten voor elektrische auto’s en de aanleg van laadstations stimuleren.

D66 wil de Westerscheldetunnel zo snel mogelijk tolvrij maken (evenals het CDA).

D66 wil de busverbinding tussen Hulst en Breda behouden en een nieuwe busverbinding tussen Hulst en Bergen op Zoom.

D66 wil Zeeland op de kaart zetten als fietsprovincie.

Net als PvdA/GL wil D66 onderwijs bereikbaar houden en zo dichtbij inwoners als mogelijk. We hebben beide aandacht voor kansenongelijkheid in het onderwijs en vinden dat schoolpleinen veel groener moeten in onze provincie.

Ook ondersteunt PvdA/GL initiatieven om samenwerking in het onderwijs, zoals in het Delta Climate Center en het Joint Research Center Zeeland.

D66 gaat nog verder en wil ook in onze provincie meer aandacht voor het mbo. Een erg belangrijke pijler in onze samenleving. D66 wil kleine mbo-opleidingen openhouden en zo dichtbij inwoners mogelijk aanbieden, op innovatieve manieren. Voor de samenwerking in het onderwijs, met overheid en bedrijfsleven wil D66 innovatiehubs opzetten, zoals DOK41 dat is voor startups.

D66 wil nieuwe ideeën steunen om voortijdig schoolverlaten tegen te gaan. Ook willen we het aanbod van hoger onderwijs verbreden afhankelijk van waar het structurele aanbod van hoogopgeleide kennis momenteel ontbreekt.

D66 wil gezondere schoolkantines om onze jongeren te stimuleren gezonder te eten en

..menstruatieproducten op scholen gratis verstrekken om het taboe op menstruatie te doorbreken, verlies van onderwijstijd te voorkomen en menstruatiearmoede te bestrijden.

PvdA/GL noemt stikfstof een aantal keer in hun plannen, maar nergens harde getallen. D66 wil de huidige kabinetsdoelen voor stikstofvermindering in 2030 halen. Dat betekent voor Zeeland 631 ton minder stikstofuitstoot, op een manier die de natuur herstelt. Om dit te bereiken moet de provincie een integraal plan opstellen voor de stikstofreductie.

Beide partijen adresseren de watersystemen en de problematiek met zout- en zoetwater.
Ook willen beide partijen anders kijken naar de kustverdediging zoals nieuwe vormen ontwikkelen voor de Zeeuwse kust, bijvoorbeeld vormen die meegroeien met de zeespiegelstijging en een beheer op een natuurlijke en dynamische manier “Building with Nature”.

In de energietransitie is PvdA/GL fel tegen kernenergie als een van de manieren om energie op te wekken. D66 is niet tegen. We houden ons aan de afspraak in het regeerakkoord voor 2 kerncentrales en kijken vooral naar de betaalbaarheid, de inpasbaarheid in het landschap en of er voldoende draagvlak is onder de inwoners.

Zonne-energie op daken van bedrijven, woningen en instellingen krijgt de prioriteit. Zonne-energie op water moet worden onderzocht, daar zijn PvdA/GL en D66 het over eens.

PvdA/GL zijn tegen grootschalige opwek van energie op landbouwgrond. D66 kijkt ook eerst naar zon-op-dak, maar als de opwek gecombineerd kan worden met andere gebruiksfuncties van het land willen we het toestaan met strenge criteria om de impact op het landschap te beperken.

D66 wil dat Zeeland een belangrijke speler wordt in de productie van groene waterstof. We moeten gebruik maken van de karakteristieken van onze provincie en energie halen uit getijden, uit zoet-zoutconfrontatie en uit oppervlaktewater.

Samen met de PvdA/GL wil D66 meer samenwerken met de provincie en gemeentes om zo het woonaanbod in heel Zeeland uitbreiden. Beide willen we zoveel mogelijk binnen de bebouwde kom woningen realiseren.

D66 wil verder met een fonds alle Zeeuwen meenemen in de verduurzaming van hun huizen.

We willen voldoende en goede huisvesting voor iedereen die in Zeeland wil komen wonen en/of werken, inclusief arbeidsmigranten. Deels hier wonen of tijdelijk hier werkzaam zijn, moet ook aantrekkelijk zijn en het huisvestingsbeleid moet daarop inspelen.

Flexwoningen kunnen een rol spelen om goede, betaalbare en veilige woonvoorzieningen te realiseren / vinden voor internationale werknemers, spoedzoekers en studenten.

D66 en PvdA/GL willen naar een biologische (kringloop)landbouw. Geen chemische landbouw meer, alles inzetten op biologisch. Om gezonde voeding te garanderen en om de bodem beter te beschermen. Biologische landbouw kan alleen door in regionaal verband dierlijke en plantaardige systemen aan elkaar te koppelen. En grootschalige biologische landbouw kan al, kijk maar naar http://meulwaeter.nl/wordpress/

Biodiversiteit is voor beide partijen belangrijk met veel openbaar groen. Wat D66 betreft moet biodiversiteit onderdeel uitmaken van ieder provinciaal project. En moet biodiversiteit gestimuleerd worden met akkerranden en minibossen op het platteland én in de stad. 1 procent van iedere provinciale investering moet gebruikt worden om biodiversiteit te stimuleren.

D66 wil investeren in cultuur en we streven ernaar het culturele aanbod te verbreden en te verdiepen. Bovendien moet het culturele aanbod voor iedereen gemakkelijk bereikbaar zijn.

PvdA/GL ondersteunen vooral allerlei bestaande initiatieven en vinden ook dat Cultuur is als zuurstof voor de samenleving. Het verbindt, inspireert en maakt gelukkig. Cultuur is niet statisch. Het is een aspect van onze Zeeuwse samenleving dat mee verandert waar Zeeland en haar inwoners veranderen.

D66 wil een kunst- en cultuurfonds instellen waarop alle culturele instellingen die bijdragen aan de samenleving een beroep kunnen doen.

D66 wil dat onze Zeeuwse musea intensief gaan samenwerken onder andere om interesse te wekken bij onze jeugd en daar een Cultuurbus voor in te voeren om musea in verschillende gebieden bereikbaar te houden.

In Zeeland wil D66 een kunstenaarsverzamelgebouw creëren met ateliers, ontwikkelingsplekken en expositieruimtes. Zeeland hoort ook een kunstopleiding te hebben voor jonge kunstenaars.

Net als de PvdA/GL wil D66 dat het jongerenparlement blijft bestaan en uitgebreid, zodat jongeren mee kunnen blijven praten over de toekomst van de provincie.

Beide willen we het openbaar vervoer bereikbaar houden voor jongeren.

D66 wil daarin verder en ook kijken naar andere (nieuwe) vervoersvormen zoals elektrisch (deel)vervoer om onrendabele buslijnen te kunnen vervangen.

D66 wil les- en bustijden beter op elkaar laten afstemmen, zodat studenten hun school goed op tijd kunnen bereiken.

D66 wil ook een kortingspas voor cultuur en sport voor alle Zeeuwse jongeren. Ook moet er een praktijkondersteuner bij de huisarts komen speciaal voor de jeugd, op meerder plekken in Zeeland. De mentale problemen bij jongeren zijn groter dan ooit. Een praktijkondersteuner kan voorkomen dat jongeren doorstromen naar de zwaardere jeugdzorg.

In het algemeen willen we zorgen voor betere voorzieningen in Zeeland voor jongeren, om verdere vergrijzing van de provincie te voorkomen.

PvdA/GL wil het openbaar vervoer gratis maken met goede en duurzame lijndiensten. Goed en duurzaam is natuurlijk goed, maar gratis gaat ons wel veel geld kosten. Door veel gratis te maken of heel goedkoop, moeten die kosten ergens anders vandaan komen en gaan belastingen omhoog.

Bij niet-rendabele buslijnen wil D66 gaan werken met kleinschalig flexibel vervoer en in meerdere gemeentes de busstations omvormen tot moderne transferiums waar reizigers eenvoudig kunnen overstappen van de ene (deel)vervoersvorm naar de andere. Van elektrische fiets of deelauto op bus of trein en andersom. Met meer aandacht voor fietsers in onze provincie en nieuwe (deel)vervoersvormen houden we ook de minder dichtbevolkte gebieden bereikbaar.

D66 en PvdA/GL willen beide het openbaar vervoer duurzaam en fossielvrij. Waar PvdA/GL het alleen wil bevorderen, wil D66 dat al in 2025 voor elkaar hebben. Zo snel als mogelijk. We hebben daarin geen tijd te verliezen.

D66 wil een goed netwerk van oplaadpunten voor elektrische auto’s en geven prioriteit aan veilige verbindingen met voldoende doorstroming. Ook PvdA/GL heeft dit in het programma staan, alleen ondersteunen zij alleen de gemeentes bij de aanleg hiervan.

Net als PvdA/GL wil D66 provinciale wegen (zoals N256) niet verdubbelen, dat levert misschien op korte termijn ruimte maar op langere termijn trekt dit weer meer verkeer aan. De wegen moeten veiliger ingericht worden en inhalen moet worden ontmoedigd. Kruispunten die zorgen voor files moeten als dat mogelijk is ongelijkvloers worden, zoals het kruispunt bij Wilhelminadorp / Roode Wijk.

Wij willen dat ieder kind een eerlijke kans krijgt op een mooie toekomst. Daarom moet de kwaliteit van het onderwijs omhoog. Scholen en leraren die het moeilijk hebben, krijgen extra geld.

D66 investeert structureel het meeste van alle partijen in onderwijs, terwijl de VVD per saldo geen euro extra uittrekt voor het onderwijs.

D66 is een groene partij. Als we de klimaat- en natuurcrisis echt aanpakken, maken we een betere wereld en kunnen we er ook nog aan verdienen.

De VVD is van nature geen klimaatpartij. Klimaatbeleid moest vooral ‘haalbaar en betaalbaar’ zijn. Ook de VVD ziet nu in dat we de klimaatcrisis moeten aanpakken. De VVD zegt wel dat ze er zijn voor het klimaat, maar als het er echt op aan komt en moeilijke beslissingen moeten worden gemaakt geven zij niet thuis.

Dit zien we vooral als het gaat om ‘de vervuiler betaalt’, waarbij D66 niet alleen wil dat duurzaamheid gestimuleerd wordt maar ook dat vervuilen ontmoedigt of zelfs bestraft wordt. Hierbij past een ambitieus industriebeleid, maar ook concrete maatregelen zoals rekeningrijden.

De VVD is het met ons eens dat er meer woningen gebouwd moeten worden. Wij willen hier meteen de energietransitie bij betrekken door alle nieuwe woningen zonder gasaansluiting te bouwen.

D66 wil dat woningcorporaties meer geld krijgen om huurwoningen te bouwen. En we leggen hoge huurstijgingen aan banden. Daarmee maken we de woningmarkt weer bereikbaar voor iedereen.

De VVD vindt net als D66 natuurherstel en verbetering van de biodiversiteit nodig. Verder is de VVD kort van stof omtrent natuur en platteland.

D66 is van mening dat het platteland, zeker in Zeeland, vooral het domein van akkerbouw, fruitteelt en visserij en de moeite waard om te behouden. Maar dan wél met een toekomstbril op.

D66 kiest voor duurzamer, meer ruimtelijke kwaliteit, bescherming van cultuurhistorisch waardevol gebied, grenzen aan andere functies dan agrarisch gebruik, met veel oog voor natuur.

D66 is een echte cultuurpartij. Kunst en cultuur verrijkt ons leven en stimuleert de eigen ontwikkeling en onderlinge saamhorigheid. Bovendien versterkt het de leefbaarheid en de economische aantrekkelijkheid van onze gemeente.

Ook de VVD heeft iets over kunst en cultuur opgenomen. D66 en de VVD vinden elkaar als het gaat om het stimuleren van cultureel ondernemerschap. Ook willen we allebei meer ruimte voor festivals en evenementen.

D66 vindt daarnaast dat het makkelijker moet worden voor onze inwoners om meer te organiseren.

De VVD heeft over jongeren niks opgenomen in hun verkiezingsprogramma. D66 wilt jongeren actief betrekken bij ontwikkeling en evaluatie van beleid voor jongeren. Door de jeugd te betrekken voorkomen we dat we plannen maken óver jongeren zonder jongeren. Ook willen wij een kortingspas voor cultuur en sport voor alle Zeeuwse jongeren.

D66 wil voorsorteren op de gevolgen van klimaatveranderingen en van voortdurende technologische ontwikkelingen die onze wereld snel veranderen. Duurzaam handelen wordt gewoon. Nieuwe technologieën gebruiken we als ze een meerwaarde geven aan ons allemaal.

Wij willen blijven investeren in fietsroutes en schoon (openbaar) vervoer. Dat vergt ook
laadpalen en waterstofvulstations. In 2025 zijn alle vormen van openbaar vervoer
binnen Zeeland emissievrij.