Afspraken nakomen en goed bestuur

Inleiding

Sinds 8 januari 2024 worden er 250 asielzoekers opgevangen op de crisis noodopvanglocatie in Ubachsberg. Als D66 Voerendaal waren wij destijds graag via de gemeenteraad in de besluitvorming of voorafgaande zoektocht naar een locatie betrokken. Helaas is dit niet gebeurd. Logischerwijs heeft dit besluit van het college veel reacties losgemaakt bij onze inwoners. Sinds deze moeilijke start van de asielzoekersopvang op 8 januari 2024 zijn gaandeweg de ervaringen met de asielzoekers wonend op de locatie overwegend positief. Vele vrijwilligers uit Voerendaal en omgeving zijn op de been gebracht en een aantal  bewoners van de CNO zijn actief bij verenigingen en de kookclub. Ook zijn enkele bewoners werkzaam in Voerendaal of de directe omgeving hiervan.

Verzoek van provincie Limburg

Op 20 maart 2025 hebben wij als gemeenteraad van Voerendaal het verzoek ontvangen van de gouverneur om te overwegen of het gebruik van de CNO-locatie met minimaal één jaar verlengd kan worden. Van tevoren heeft de burgemeester ons van dit verzoek aan de raad op de hoogte gebracht met de vraag om dit op maandag 24 maart samen te bespreken. Dit is met de beschikbare  aanvullende informatie gebeurd in een extra ingelast overleg tussen de fractievoorzitters. De raadsfracties is toen verzocht om voor de beantwoording van de gevraagde heroverweging van de sluiting van de CNO-locatie hun politieke standpunt kenbaar te maken. Er zijn wat betreft de politieke standpunten op dit moment ‘twee smaken’, namelijk:
– Nee, de fractie wil dat de CNO locatie op 8 juni 2025 gesloten wordt voor bewoning door asielzoekers
– Ja, de fractie wil overwegen of verlenging van bewoning mogelijk is, waarbij de gemeente zelf voorwaarden mag stellen. Hier moet vervolgens aan worden voldaan.

Democraten Voerendaal heeft vooruitlopend op het raadsoverleg van 24 maart al een standpunt ingenomen. Men geeft aan zich te willen houden aan de eerder gemaakte afspraken over sluiting van de CNO locatie en dus niet te willen verlengen. Met andere woorden voor Democraten Voerendaal geldt alleen ‘afspraak is afspraak’.
 
D66 Voerendaal vindt dit te kort door de bocht. Wij leggen dit graag uit: wij zijn van mening dat dit geen recht doet aan de situatie waarin de asielzoekers zich bevinden. Mensen, die al in de jaren vóór hun asielaanvraag veel ellende hebben meegemaakt. Mensen, die vanaf de start dat zij op CNO-locatie wonen niet voor overlast zorgen buiten de CNO-locatie. Mensen, die op basis van het politieke standpunt ‘afspraak is afspraak’ niet eens ‘recht’ hebben op een eerlijke heroverweging van een anderhalf jaar geleden gemaakte afspraak tussen burgers en gemeente. Ondanks de gebleken bereidheid van in ieder geval een deel van de CNO-bewoners om deel uit te maken van de samenleving in Ubachsberg en  dat er zich buiten het terrein vrijwel geen incidenten hebben voorgedaan. Vanwege deze reden vinden wij het van belang om het besluit te heroverwegen waarbij wij de mening van de inwoners van Ubachsberg nadrukkelijk willen meenemen in de besluitvorming.

Als andere maatschappelijke omstandigheden dat vragen is rigide vasthouden aan gemaakte afspraken niet de politieke insteek waar D66 voor kiest. Ons antwoord op de door de provincie gevraagde heroverweging van de sluiting van de CNO-locatie is ‘ja, als aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan’. Wij dienen daarom op 27 maart, samen met PVDA en CDA een motie in vóór overweging van verlenging van de CNO. Dit betekent niet dat de verlenging zonder meer tot stand komt. Hier stellen wij duidelijke voorwaarden aan. Die voorwaarden zijn in de motie te lezen. Hierin staat onder meer dat:
– Er gedegen onderzoek gedaan moet worden naar het draagvlak onder de bewoners van Ubachsberg,
– Toekomstige ontwikkelingen op deze locatie moeten niet belemmerd worden door de verlenging,
– Eventuele inkomsten ten goede komen aan de ontwikkelingen in de kern van Ubachsberg.

zie bijgaand een link naar de motie die is opgesteld:
Motie CNO Ubachsberg

Terugkomend op het ‘afspraak is afspraak’ principe, zijn wij zeker ook van mening dat de overheid haar afspraken na moet komen. Maar vanuit dat principe blijkt helaas toch ook dat meerdere beloften uit het coalitieprogramma niet na worden gekomen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de nieuwe school in Ransdaal die nu mogelijk pas in 2034 gerealiseerd wordt in plaats van in het eerder toegezegde jaartal 2028 (conform begroting 2024), of de Open Club Klimmen, waarvan de openstelling meerdere malen (in totaal een half jaar) is uitgesteld. Voor Voerendaal Oost loopt het ontwerptraject in samenwerking met onze inwoners al een hele tijd, maar de schop gaat voorlopig nog niet in de grond, iets wat wel is toegezegd door het college. De bescherming van de landschapselementen zou al vanaf 2022 worden opgepakt, maar staat nog steeds niet op de raadsagenda. Er zijn dus voldoende afspraken die niet nagekomen worden. Wij zeggen niet dat dit niet kan, maar willen wel benoemen dat er veel ruimte is voor verbetering op dit aspect en het nakomen van afspraken niet alleen gebruikt moet worden, als dit toevallig in het straatje past.

Goed bestuur

Behalve het nakomen van hiervoor genoemde afspraken vindt D66 het van groot belang dat onze gemeente goed bestuurd wordt. Sinds september vorig jaar is wethouder Braun wegens ziekte uitgevallen. De enige fulltime wethouder binnen onze gemeente met belangrijke onderwerpen in zijn portefeuille als financiën en wonen. Sinds begin februari is hij weer een klein gedeelte van de week werkzaam en nemen de andere parttime wethouders zijn taken over. Met het opstappen van wethouder Coenen, ontstaat er volgens ons dan ook een hachelijke bestuur situatie in de gemeente Voerendaal. D66 heeft er geen vertrouwen in dat de gemeente met de resterende 1,2 fte aan wethouderformatie alle onderwerpen met de juiste aandacht kan oppakken. Kijken wij tenslotte ook vooruit naar het zogenoemd financiële ravijnjaar 2026, waardoor wij als gemeente Voerendaal door landelijke bezuinigingen 1,5 miljoen tekort komen voor onze begroting dan maken wij ons grote zorgen over de komende periode.  
 
Kortom, afspraken nakomen is van groot belang. Hier staat D66 Voerendaal voor. Maar goed bestuur en anticiperen op een nieuwe situatie zijn evenzeer van belang. Neem onze inwoners hier vooral goed in mee.

Wat is er belangrijker? Star vasthouden aan afspraken vanuit populisme en over de rug van asielzoekers? Of heroverwegen vanuit humanitaire en praktische overwegingen als de omstandigheden dat mogelijk maken, om zodoende een goede samenwerking met de provincie en omliggende gemeenten te bevorderen en een win-win situatie te creëren.