Vrijheid is een heel kwetsbaar begrip. Toen ik omstreeks 1950 voor
het eerst mocht stemmen, heb ik VVD gestemd. Waarom? Omdat
die partij streed voor vrijheid. Omdat ze streden voor vrijheid van
crematie, van professioneel voetballen, voor vrijheid van een verkrachte
vrouw om te kiezen voor abortus. Vrijheden die de vrijheid
van andere mensen niet beperkten.
Maar later ben ik me ervan bewust geworden dat vrijheid vooral
gaat om vrijheid die ook andere mensen betreft. Die de vrijheid van
andere mensen niet aantast. Vrijheid hoort gepaard te gaan met
gelijkheid en broederschap en dat is vaak heel lastig, zeker als het om
de toekomst gaat. Geen neoliberalisme, maar sociaal-liberalisme
dus.
Deze vorm van vrijheid vond ik bij D66. Ook toen al spraken we
over de vrijheid van toekomstige generaties. Het grondslagendocument
van D66 uit 1978 verwijst hier expliciet naar: ‘Democratie eist
niet in de laatste plaats, dat ook aan toekomstige generaties de ruimte
en vrijheid wordt gelaten om aan hun toekomst vorm te geven – zoals
wij die verkregen als nalatenschap van vorige generaties.’
Dus, gunnen we het onze nakomelingen om hun eigen beslissingen
te nemen? Om daar vrij in te zijn? Hoe handelen we op een manier
die de vrijheid van onze nakomelingen niet meer dan op een verantwoorde
manier beperkt, maar wel garandeert?
In 2016 heb ik een roman geschreven, Het Hebzuchtgas, waarin
ondernemers gaan nadenken over de invloed van hun handelen.
Aan het eind van het boek besluiten ze onder andere dat bij iedere
vergadering waarin belangrijke beslissingen worden genomen, een
lege stoel staat. De Toekomststoel.
Op die stoel zitten de nog ongeborenen. Met hun belangen wordt
rekening gehouden. Een poging die past bij wat de auteurs van dit
boek beogen, waar niemand blind voor mag blijven: hoe word ik een
verantwoordelijke voorouder?
19 augustus 2024
LET OP: auteursrechten ontbreken. S.v.p. de auteursrechten invullen voor deze afbeelding before using it.