Vandaag de dag is het sociaal-liberalisme een brede politieke stroming met veel maatschappelijke invloed. Niet alleen D66 noemt zich sociaal-liberaal, maar ook Femke Halsema en Mark Rutte hebben opzichtig geflirt met het etiket.
Van het algemeen kiesrecht tot de moderne verzorgingsstaat: sociaal-liberalen stonden aan de basis van vele revoluties in de Nederlandse politiek. Altijd met het doel om vrijheid mogelijk te maken voor zo veel mogelijk mensen. Zo wilde Samuel Sarphati met het Paleis voor Volksvlijt – afgebeeld op het omslag van dit boek – de vooruitgang van de industrialisatie toegankelijk maken voor rijk en arm.
De canon van het sociaal-liberalisme vertelt voor het eerst de rijke geschiedenis van deze stroming. Aan bod komen inspirerende toespraken, spannende Kamerdebatten en politieke verworvenheden die het werk zijn van sociaal-liberalen: van het befaamde Kinderwetje van Sam van Houten tot de strijd van Aletta Jacobs voor het vrouwenkiesrecht, en van de roep om referenda van Henri Marchant tot het eerste paarse kabinet.
Bestel de publicatie hier.
Robotisering heeft grote invloed op ons leven. Het biedt nieuwe kansen, maar het is niet zeker dat deze kansen gelijkmatig terecht komen. Heeft straks iedereen nog werk? Welke eisen stelt de nieuwe arbeidsmarkt? En bij wie komen de opbrengsten terecht van deze nieuwe technologie?
In dit onderzoek analyseert de Mr. Hans van Mierlo Stichting de veranderingen op de arbeidsmarkt door robottechnologie. Deze transitie maakt ons bewust van nieuwe ongelijkheidsvraagstukken. Zonder ingrijpen van de overheid, lijken de opbrengsten van robottechnologie vooral ten goede te komen aan het vermogende en hoogopgeleide deel van Nederland.
Het streven naar kansengelijkheid, zo beargumenteert Susanne Dallinga, noopt daarom tot een politieke keuze om robotisering in goede banen te leiden. Dit essay biedt oplossingsrichtingen voor arbeidsmarkt, onderwijs inkomens- en vermogensverdeling en innovatiebeleid.
Contactpersoon: Susanne Dallinga
Het essay Robotisering in goede banen is hier te bestellen voor €9,95. De publicatie is ook hier als PDF te downloaden.
Eerdere publicaties over dit thema:
Podcast Appèl: ‘Robotisering: een kansrijke toekomst voor iedereen?’ (met o.a Gu van Rijn en Bennie Mols)
Onze samenleving verandert, op allerlei vlakken worden beslissingen niet langer door mensen gemaakt, maar door algoritmes. Deze beslissingen worden gemaakt op basis van een digitale weergave van informatie, op basis van data worden mensen geprofileerd en beoordeeld. Maar is deze data wel een juiste weergave van de werkelijkheid? En welke gevolgen heeft het als deze data geen of juist wél een juiste weergave is van de werkelijkheid?
Wat betekent deze verschuiving naar een data-gestuurde beoordeling voor ‘het individu’ en de positie van de mens in de maatschappij? Deze discussie blijft regelmatig hangen in de technische sfeer, maar deze veranderingen beïnvloeden steeds meer aspecten van ons leven. Wie is er verantwoordelijk bij ongewenste effecten van profiling en hoe gaan we om met beslissingen van een algoritme dat we niet begrijpen? En in hoeverre is er nog sprake van keuzevrijheid als algoritmes ons gedrag voorspellen en sturen op manieren die we niet begrijpen? Dit zijn expliciet politieke vragen, maar tegelijkertijd zijn er weinig politici op de hoogte van de ontwikkelingen.
Door het gesprek aan te gaan met verschillende filosofen, experts en ervaringsdeskundigen zoeken we naar antwoorden. Hoe kunnen we politici helpen om te begrijpen hoe deze technologieën werken en deze hen kan helpen hun idealen te verwezenlijken. We werken aan een publicatie, een handreiking voor lokale politici en een podcast. Naar aanleiding hiervan zullen we aansluitend het land in gaan om onze bevindingen te presenteren en hierover met politici in gesprek te gaan.
Contactpersoon: Laura de Vries
Eerdere publicaties over dit thema:
- Podcast Appèl: ‘Robotisering: een kansrijke toekomst voor iedereen?’ (met o.a Gu van Rijn en Bennie Mols)
- Recensie: Weapons of Math Destruction door Cathy O’Neil (Penguin Books Ltd) door Jurre Honkoop
Op 23 en 24 november vindt weer het Van Mierlo Academieweekend plaats. Vorig jaar was het weekend een groot succes, toen was dit het programma. Meer informatie volgt!
‘Burgerschap’ is hot. ‘Meer’, ‘beter’ of ‘ander’ burgerschap zou de sociale cohesie in Nederland herstellen, migranten laten integreren, radicalisering stoppen, en jonge mensen kennis van de democratie bijbrengen. Maar is die belofte gerechtvaardigd? Met het essay Burgerschap. Een sociaal-liberale visie heeft de Mr. Hans van Mierlo Stichting tegen de achtergrond van het huidige debat nader invulling gegeven aan een sociaal-liberale opvatting van burgerschap. Centraal staat een prangend actuele vraag: wat burgers bindt en wat hen tot een gemeenschap maakt.
Auteurs Daniël Boomsma, Teun Dekker, Abele Kamminga en Anne-Lotte Masson beargumenteren dat burgerschap voor sociaal-liberalen begint bij het besef dat vrijheid vraagt om wederkerigheid: burgers stellen elkaar in staat om vrij te leven. Dat vraagt om een gezamenlijke inzet van mensen. In een samenleving met verschillende culturen en leefwijzen is er meer en meer behoefte aan burgers, die zich inzetten voor een samenleving waarin mensen ondanks al hun verschillen kunnen samenleven. Zónder aan de essentiële vrijheid en gelijkwaardigheid van mensen af te doen. In een samenleving die te maken heeft met bureaucratie en vermarkting, kan meer ruimte voor burgers om publieke problemen gezamenlijk op te lossen mensen bij elkaar te brengen. En in een samenleving waarin deelname aan de democratie beperkt blijft tot een té kleine (hoogopgeleide) groep, is het van groot belang dat burgers meer in staat worden gesteld zich de democratie weer eigen te maken.
Burgerschap. Een sociaal-liberale visie kunt u hier bestellen. Prijs: € 12,95 (exclusief verzendkosten).
De publicatie is ook hier als PDF te downloaden.
Een podcast over dit thema en de projectpagina zijn hier en hier te vinden.
De toekomst van Europa
Vijf denkers over de EU van morgen
De Europarlementariërs die afgelopen Europese verkiezingen zijn verkozen, staan voor grote vragen over economische macht, migratie, veiligheid en klimaat. Deze vraagstukken dienen echter niet de fundamentele vragen over de toekomst van Europa te overschaduwen. Daarom publiceerde de Mr. Hans van Mierlo Stichting mei 2019 deze interviewbundel als gratis e-book. Vijf toonaangevende denkers, Luuk van Middelaar, Ulrike Guerot, Bruno Maçães, Mujtaba Rahman en Caroline de Gruyter, delen hun visie op de toekomst van Europa.
“Ik denk dat de discussie over kopgroepen aan kracht zal winnen de komende jaren.” Luuk van Middelaar
“We moeten streven naar een transnationale Europese staat.” Ulrike Guérot
“De scheiding tussen Europa en het Oosten bestaat niet meer.” Bruno Maçães
“Liberale overheden moeten zich verenigen rond oplossingen die betekenisvol zijn voor burgers in heel Europa.” Mujtaba Rah man
“Nationale politici nemen hun Europese verantwoordelijkheid niet.” Caroline de Gruyter
- Bert van den Brink, decaan van de University College Roosevelt en professor politieke en sociale filosofie aan de Universiteit Utrecht
- Victor Gijsbers, Universitair Docent aan de Universiteit Leiden
- Dirk-Jan van Vliet, medewerker van de Mr. Hans van Mierlo Stichting
Interviewer:
- Coen Brummer, directeur Mr. Hans van Mierlo Stichting
‘De menschheid wordt voortgezweept. De vragen van oorlog of vrede, van baatzucht of algemeen belang, van werkloosheid of nieuwen opbloei, van wanorde of rechtsvorming, nationaal en internationaal, zij blijven de geesten vervullen en zij dringen om antwoord. Zij dwingen tot een keuze: onthouding, of de leiding nemen tot ordening.’
Hendrik Marchant, hier aan het woord, zat meer dan dertig jaar in de Tweede Kamer voor de Vrijzinnig-Democratische Bond. Zijn politieke felheid bezorgde hem de bijnaam ‘de Nederlandse Tijger’. Vóór het vrouwenkiesrecht! Tégen het verbod op Godslastering! Vóór referenda! Het ministerschap van onderwijs leek een eervolle afsluiting te worden van zijn loopbaan, maar hij moest het veld ruimen omdat hij zich heimelijk had bekeerd tot het rooms-katholicisme. In dit boek worden drie van zijn toespraken uitgegeven, met uitvoerige annotatie, een inleiding door Coen Brummer en Daniël Boomsma en een nawoord over bekeringen door Joost Röselaers.
De Nederlandse Tijger is hier te bestellen voor €10,-
In welke traditie staan hedendaagse sociaal-liberalen? In dit essay beschrijft Coen Brummer, directeur van de Mr. Hans van Mierlo Stichting, het sociaal-liberalisme in de Nederlandse politieke geschiedenis. Ook schetst hij een agenda voor de toekomst. Rob Jetten, Fractievoorzitter voor D66 in de Tweede Kamer, schreef het voorwoord.
‘Blijven we pleiten voor maatschappelijke verandering, met hetzelfde vuur als in de afgelopen honderdvijftig jaar? Of worden we – zoals het jonge Kamerlid Van Houten de grote Thorbecke ooit verweet – tevreden liberalen?’ – Coen Brummer
‘Verandering komt niet vanzelf. Je hebt voorlopers nodig. Dat is onze rol. Niet behouden, maar agenderen.’ – Rob Jetten
Het essay is te koop in onze webshop voor €9.95. Klik hier. De publicatie is ook hier als PDF te downloaden.Hoe kan Europa migratie in betere banen leiden? In de publicatie New in Europe: A vision on migration onderzoekt Marthe Hesselmans een duurzaam perspectief op EU asielbeleid en de integratie van nieuwkomers in verschillende Europese landen. Met bijdragen van o.a. Sigrid Kaag en Bart Somers.
New in Europe is een Engelstalige publicatie van het European Liberal Forum gebaseerd op Van nieuwkomer naar Nederlander: Een sociaal-liberale visie op migratie, asiel en integratie. (Marthe Hesselmans, Van Mierlo Stichting: 2018).
English New in Europe offers a progressive liberal vision on migration. It analyses two urgent challenges facing European countries at the moment: managing asylum and facilitating the integration of newcomers. Proposals are made about how to deal with these challenges today and in the future. Human dignity, equal opportunities and durable international collaboration are the foundations that guide these proposals. Migration is a shared European reality. Our vision on migration is one of shared responsibility, freedom and solidarity.
“Translating liberal values to actual policy solutions makes this publication an important contribution to current migration debates in Europe. It shows how European countries could act on something that touches everyone.”
Sigrid Kaag, Dutch Minister for Foreign Trade and Development Cooperation
“As liberals, we do not use politics of fear to win elections. We use politics of hope and optimism, without ever losing sight of reality.”
Bart Somers, mayor of Mechelen, Belgium
Deze publicatie is voor alleen de verzendkosten te bestellen via onze webshop, of te downloaden als PDF:
Published by the European Liberal Forum’ with the support of Mr Hans van Mierlo Stichting.
