Mijn idee – Zuivere debatten

Lees hier het pdf van dit artikel. Laat ik maar met de deur in huis vallen. Een zuiver debat over medisch ethiek is in de Nederlandse politiek een zeldzaamheid. Het is maar de vraag hoeveel van de heldere argumenten in deze Idee het politieke debat zullen bereiken. Al tijdens de kabinetsformatie loopt dat debat averij op. Zoek in het Gedoogakkoord dat VVD, CDA en PVV sloten naar een antwoord op actuele medisch ethische kwesties en je komt bedrogen uit. De liberalen zitten in de tang van de conservatieve CDA en PVV. Voor een partij die vrijheid hoog in het vaandel heeft staan laat het abortusstandpunt van de gedoogpartner wel heel weinig ruimte aan de vrouw. Terug naar veertien weken! Verwacht het kabinet die antwoorden dan van de fracties in de Tweede Kamer? Nee, want de verkiezingen hebben de SGP een interessante positie opgeleverd. Daar is op papier niets van terug te vinden, maar in de praktijk lijkt het er steeds meer op dat een christelijke minderheid van 28 zetels het medisch ethische debat gijzelt. En zo kunnen we plots een liberale premier bij Knevel & Van den Brink horen praten over het inperken van de abortustermijn. Een volgende horde is die van de fractiediscipline. Niets is zo persoonlijk als een visie op leven en dood. De Nederlandse politiek eist echter wel dat partijen eensgezind naar buiten treden. Twijfel is zwakte. Zo moest het partijcongres eraan te pas komen om de PvdA-fractie op het pad van een actief donorregistratiesysteem te zetten. De VVD-fractie is verdeeld, maar minister Schippers is tegen. Voor liberale argumenten is dus ook daar geen ruimte. Tenslotte stuit een goed debat op de wetten van de politieke communicatie. Kort, bondig en zonder moeilijke woorden is het credo. Dat is helemaal niet slecht. Het dwingt politici de kern van hun betoog bloot te leggen. Tegelijkertijd ligt het gevaar van verschraling van het debat over medische ethiek op de loer. Zo krijgt een pleidooi voor een nieuw donorregistratiesysteem al snel het stempel ‘keuzeplicht’ en heeft de ‘pro-life’ beweging in de Verenigde Staten iedere abortuskliniek vogelvrij verklaard. Is het dan wel mogelijk politiek en ethiek te combineren? Dat is het zeker! Het vraagt van de politici echter wel eigen initiatief en een beetje handig plannen. Ten minste iedere vier jaar leven wij in een demissionaire status als na de verkiezingen een nieuw kabinet moet worden geformeerd. In die periode kan ieder Kamerlid vrij van coalitiebindingen stemmen. Initiatiefwetsvoorstellen van partijen die klaar zijn voor stemming kunnen dan rekenen op het progressief-liberale blok in de Tweede Kamer. Dat betekent voor de verwijsplicht in de euthanasiewet en de orgaandonatie dus doorwerken en wachten op de val van weer een kabinet.   Robbert Smet is clustercoördinator SZW, OCW en VWS bij de Tweede Kamerfractie van D66.   Heeft dit artikel uw interesse gewekt? Klik hier voor meer info en abonnementen. -- Dit artikel verscheen in idee nr. 2: Medische ethiek en is te vinden bij het onderwerp Nederlandse politiek.