Hoe moeilijk kun je het maken?

Lees hier het pdf van dit artikel. Door Pieter Derks Ik ben voor simpel. En ik niet alleen. Al sinds ik in de E’tjes begon met voetballen staat er elke week een trainer langs de kant om me eraan te herinneren dat ik niet te moeilijk moet voetballen. Bij elke briljante lob, slimme steekpass of onbegrepen één-twee (waarbij de bal meestal in de voeten van de tegen­stander eindigt) roept steevast iemand ‘simpel!’ over het veld. Ik weet dan: de volgende keer gewoon inleveren bij die teamgenoot naast me. Geen gekke dingen doen. Cruijff was zo briljant omdat hij zo eenvoudig dacht. Hetgeen mij er niet van weerhoudt om de keer erop tóch weer te denken dat ik vaardig genoeg ben om de bal met de buitenkant van mijn voet in een mooie curve via de cornervlag op het voorhoofd van onze spits te laten zwiepen en achter de verbouwereerde keeper in het net te doen belan­den. Ik kan het nou eenmaal niet helpen. We doen graag moeilijk. Hoe vaak probeer je bij Rummikub niet een rode zeven kwijt te raken door het hele speelveld overhoop te halen, om uiteindelijk die rode zes te zien liggen waar hij achter had gekund? We hebben de moeilijkste namen bedacht voor de simpelste beroepen. Dan ben je senior consultant account engineer chief executive manager – terwijl iedereen je gewoon ‘baas’ noemt. Of je studeert internationale paramedische toegepaste bedrijfs­psychologische vrijetijdswetenschappen – terwijl je gewoon vier jaar in de kroeg zit. Ik vind eigenlijk dat iedereen, wat hij of zij ook doet voor de kost, aan het eind van de week gewoon één simpele vraag moet kunnen beantwoorden: wat heb je gemaakt? En ‘geld’ is géén goed antwoord. Verder mag alles: poffertjes, plannen, een liedje, taxiritjes, mensen blij, beleid, de straat schoon, vrienden. Maar simpel denken werkt niet altijd. Soms doen we onszelf ermee tekort. Je hoort soms politici over ons ‘gezonde verstand’ – wantrouw die types. Als we altijd op ons gezonde verstand waren afgegaan, had­den we ook nooit geloofd dat de aarde rond was. Dan hadden mensen er toch aan de onderkant af moeten vallen? Nou dan. En als het de bedoeling was geweest dat mensen zouden vliegen, dan hadden we toch wel vleugels gehad? Precies. En als Europa écht zo goed voor ons is, dan zouden we er toch geld aan moeten óverhouden? Ik bedoel maar. De mens is een wonderlijk wezen. We maken sim­pele dingen graag moeilijk (in mijn auto zit een sensor om de bandenspanning te controleren, maar de sensor is stuk, waardoor ik nu een melding krijg om langs de garage te gaan, om de sensor te maken, om op het schermpje te zien of mijn band wel of niet lek is – terwijl ik bij mijn vorige auto altijd gewoon naar de band keek en nooit langs de garage hoefde). En we maken moeilijke dingen graag simpel (als je iemand op televisie met een pingpongbal en een trampoline ziet, zit je waarschijnlijk naar een college over de oerknal te kijken). Mocht er een op­perwezen bestaan, dan zal hij of zij schaterlachend op ons neerzien. Ik heb veel gekke dingen gemaakt, zal de schepper denken – maar complexer dan de mens ga ik het niet meer voor elkaar krijgen.   Pieter Derks is stand-up comedian and gastcolumnist voor Idee. www.pieterderks.nl   Heeft dit artikel uw interesse gewekt? Klik hier voor meer info en abonnementen. – – Dit artikel verscheen in idee nr. 1 2013: De complexe samenleving.