Het grote nut van het nietsdoen

Lees hier het pdf van dit artikel. Door Pieter Derks   Als we echt hadden gewild zou ons hele leven alleen nog maar bestaan uit niksdoen. Daar zijn we slim genoeg voor. We zijn honderden jaren bezig geweest om ons werk sneller, makkelijker en efficiënter te doen – op maandagmorgen om een uur of tien heb ik tegenwoordig al gedaan waar ze vroeger de hele week mee bezig waren. Man, wat moeten die mensen druk zijn geweest. Als ik alleen al mijn e-mails handgeschreven naar de brievenbus had moeten lopen had mijn week stampvol gezeten – al is het nog maar de vraag of ik die moeite wel gedaan had voor berichten als “oké, gr.”. Waarschijnlijk had ik dan ook iets langer nagedacht over de inhoud van mijn mededelingen. Nee, dan hebben wij het beter voor elkaar. Maar op maandagmorgen om vijf over tien in een hangmat gaan liggen, ho maar. We hebben er gewoon weer voor een hele week nieuwe werkzaamheden bij verzonnen. Wat is dat toch, die drang om dingen te dóen? Geef een mens drie weken vakantie, en hij verzint voor drie jaar nieuwe klusjes. Zodra we stil gaan zitten, gaan we plannen maken – dat mag dan het grote nut van het nietsdoen zijn, het betekent ook dat we er eigenlijk nooit toe zullen komen écht niets te doen. Blijkbaar zijn we er niet voor gemaakt. Bovendien heeft niks doen een slechte reputatie. Wie niks doet is een luiwammes, of een slapjanus. Terwijl er soms ook moed voor nodig is. Ik denk dat bijvoorbeeld het onderwijs best wel eens toe zou kunnen zijn aan een politicus die niks durft te doen. Niet zoals elk nieuw kabinet de boel op de schop gooien, omdat het nou eenmaal altijd helemaal anders moet. Niet met wéér een nieuwe methode komen die het Studiehuis of de Tweede Fase of het Nieuwe Leren heet. Gewoon een leraar voor de klas zetten, de leerlingen een boek geven, en dan eens kijken wat er gebeurt. Ik denk dat een heleboel scholen er stevig van zouden opknappen. Maar ja. We kunnen het niet laten. We vinden het toch wel lekker om overal ons stempel op te drukken. Bovendien: we moeten toch op de een of andere manier onze tijd zien te vullen. Dat is het grote misverstand van mensen die alles efficiënter willen doen: het leven bestaat niet uit een aantal klusjes dat we gewoon zo snel mogelijk moeten klaren. Het leven bestaat uit tijd die we moeten zien door te komen. En wat doen wij? We hebben er tijd bij gemaakt. We doen alles sneller, we leven langer, en bovendien zijn we meesters in multitasken. Als je drie dingen tegelijk doet, telt elke minuut voor drie – dus eigenlijk heeft ieder mens tegenwoordig een goede 200 jaar te vullen. Wat een sukkels zijn we toch. Gelukkig zijn we er goed in om elkaar bezig te houden. Kijk naar de politiek: in plaats van een paar slimme mensen het land te laten besturen, laten wij er 150 mensen over vergaderen waarvan we zeker weten dat ze het nooit helemaal eens zullen worden. En daar mag de rest van het land zich dan weer mee bemoeien. Misschien is het niet de efficiëntste manier, maar we hoeven in elk geval niet bang te zijn dat we ons snel gaan vervelen.   Pieter Derks is cabaretier en gastcolumnist van Idee. www.pieterderks.nl   Heeft dit artikel uw interesse gewekt? Klik hier voor meer info en abonnementen. – – Dit artikel verscheen in idee nr. 4 2012: Druk, druk, druk.