Inbreng Algemene Beschouwingen 2025

Als D66 zijn we blij met onze stevige woningbouwambitie, want als één groep nu echt aandacht verdient, dan zijn het woningzoekenden. Het leven van teveel starters, ouderen en spoedzoekers staat stil. Een hele generatie jongeren dreigt op enorme achterstand te raken, omdat ze geen kamer of woning kunnen vinden. Jongeren stellen levensplannen uit en jonge gezinnen zitten klem in een woning die niet past. Ouderen zitten vast in te grote woningen en spoedzoekers, zoals gescheiden ouders en statushouders, pendelen van woonruimte naar woonruimte.

Daarom zetten wij als D66 nu en de komende jaren de woningzoekenden op plek één, twee en drie. Er zijn doorbraken nodig om onze ambitie te realiseren en echt voor de woningzoekende te kiezen.

Concreet betekent dit voor ons als D66 het volgende:
1. We doen de investeringen die nodig zijn om onze grote
woningbouwopgave te realiseren. We doen wat nu nodig is, met ons
vizier gericht op de toekomst. Dit heeft impact op onze financiële positie en daarom doen we dit verstandig.

2. Ons uitgangspunt bij woningbouwplannen is: het kan wel! Er moeten wel heel sterke argumenten zijn willen wij nog tegen een
woningbouwplan stemmen of plannen afschalen. Helemaal wanneer de Omgevingscommissie akkoord is. De tijd van veilige keuzes ligt achter ons en de urgentie is te groot.

3. We durven gevestigde belangen ter discussie te stellen en kiezen voor noodzakelijke verandering en vernieuwing. Of het nou gaat om
gereguleerd parkeren of het transformeren van Ringbaan West. Als D66 kiezen we ervoor om letterlijk ruimte te maken voor vooruitgang en nieuwe woningen. Iedereen draagt z’n steentje bij om woningzoekenden Tilburg als geheel verder te brengen.

4. We geven woningzoekenden een stem en een gezicht – zowel aan de voorkant bij de planvorming als wanneer woningbouwplannen worden behandeld hier in de raad. We hebben hier in 2023 een motie voor ingediend en zijn blij met de voorgestelde uitwerking door het college. We blijven het college aanmoedigen en kritisch volgen. De urgentie van woningzoekenden is te groot om alleen de belangen van omwonenden en tegenstanders te horen.

Vanuit deze uitgangspunten staan wij pal voor woningzoekenden. Maar natuurlijk doen we dit samen – en met oog voor onze huidige inwoners. Vanuit de volle overtuiging dat het Tilburg van morgen een fijn thuis is voor iedereen. Door de inzet op grote gebiedsontwikkelingen en bouwen met kwaliteit, profiteren zowel huidige als nieuwe inwoners van fijne, groene en levendige buurten en wijken. We investeren in het landschap en onze stadsregionale parken. En we zetten in op een nieuwe innovatieve economie. Zo geven we vanuit brede welvaart vorm aan de groei van Tilburg.

Vanuit brede welvaart willen we ook werken aan een wenselijke en
noodzakelijke transitie in het sociaal domein. Met oog voor mensen en het belang van positieve gezondheid voorop. Daarom staan we achter de beweging naar preventie, nabijheid en gebiedsgericht werken. We geloven dat dit de weg vooruit is. Voor een Tilburg waar we omkijken naar elkaar, waar iedereen kan meedoen en elk talent zich kan ontwikkelen. Op een manier waarbij we ook in de toekomst zorg en ondersteuning uitvoerbaar en betaalbaar houden.

Ook op het thema klimaat en energie willen we als D66 met ambitie vooruit. We zien in de begroting een langjarige financiële strategie voor de stedelijke ontwikkeling en het sociaal domein, maar voor de energietransitie ontbreekt deze. Dit terwijl ook de energietransitie een urgente en langjarige opgave is en we achterlopen op onze doelstellingen. Wat D66 betreft is daarom ook voor de energietransitie een langjarige financiële strategie nodig. “Hoe kijkt het college hiernaar? En is zij bereid een aanzet hiertoe te maken richting de nieuwe bestuursperiode?”’

Dan ga ik over naar het financieel beeld. Voor de stedelijke ontwikkeling zijn tot 2040 grote investeringen nodig. Noodzakelijke investeringen in de bouw van tienduizenden woningen, infrastructurele maatregelen en maatschappelijke voorzieningen. Als D66 zijn we daarom blij met de verdere uitwerking van de slimme financiële strategie, zoals eerder de parkeerstrategie. Hiermee zetten we belangrijke stappen om Tilburg financieel in positie te brengen voor de groei van onze stad en dorpen.

Tegelijkertijd zien we dat door deze noodzakelijke investeringen een aantal financiële kengetallen van de lage naar de gemiddelde risicocategorie verschuiven. Het college schrijft daarom in de begroting en ik citeer: “De ontwikkeling van de kengetallen vraagt om een zorgvuldige afweging bij toekomstige (grote) investeringskeuzes, waarbij het effect op de lange termijn financiële positie betrokken moet worden.”
Daarom een drietal vragen aan hetcollege:
1. Wat betekent deze constatering voor toekomstige noodzakelijke investeringen in de woningbouwopgave en de stedelijke ontwikkeling?

2. Hoe ziet het college de genoemde ‘zorgvuldige afweging’? Wat wordt in het licht van de grote fysieke opgaven als een acceptabele financiële positie gezien en wat niet?

3. Welke langjarige strategie hanteert het college om de grote
investeringsopgave en de financiële positie in balans te houden? Wat is bijvoorbeeld de strategie ten aanzien van de schuldenopbouw en aflossingen?

Twee weken geleden hebben alle provincies alarm geslagen, omdat de helft van alle woningbouwplannen tot 2030 in Nederland dreigt te sneuvelen. Dit raakt een half miljoen woningen. Veel plannen hebben publieke onrendabele toppen en het Rijk stelt veel te weinig structurele financiële middelen ter beschikking aan gemeenten. Er gaat zo’n 1 miljard euro per jaar naar woningbouw, terwijl 4 tot 5 miljard euro per jaar nodig is. “Hoe ziet het college deze oproep in relatie tot onze investeringsopgave en hoe schat zij de kansen
in voor Tilburg om aanvullende rijksmiddelen te ontvangen?”

Als D66 vragen we al langer aandacht voor de balans tussen onze
grootstedelijke opgaven en onze financiële huishouding. Daarom zien we de financiële strategie voor de stedelijke ontwikkeling als zo’n belangrijke stap. Toch missen we als D66 een essentieel element, namelijk een toekomstvisie op de OZB. Op dit moment krijg je veel Tilburg, voor weinig geld. In onze visie is het echter op termijn onhoudbaar om veruit de laagste woonlasten van de grote gemeenten te hebben en tegelijkertijd een enorme stedelijke
schaalsprong te doorlopen. Hiervoor zijn namelijk structurele investeringen in maatschappelijke voorzieningen nodig, zoals onderwijs, sport, cultuur, evenementen, welzijn en veiligheid. Kortom, investeringen die horen bij een groeiende stad en Tilburg tot een fijne woonplek maken. “Hoe ziet het college dit? Is het college bereid om in beeld te brengen hoe onze woonlasten zich verhouden tot de structurele lasten die horen bij de toekomstige groei van
onze stad en dorpen?”’

Deze raadsperiode nadert zijn einde. Ik hoop dat wij als raad de komende vijf maanden ambitieus en daadkrachtig blijven samenwerken in het belang van Tilburg en haar inwoners. Het leven van onze woningzoekenden, ondernemers en maatschappelijke organisaties gaat gewoon door. Stilstand is achteruitgang. Laten wij in Tilburg het goede voorbeeld blijven geven. Op D66 kunt u rekenen.