Betoog programma evaluatie 2023

Beeld: D66

Voorzitter dankuwel,

Alles wat je aandacht geeft groeit, daarom verdient deze programma-evaluatie onze aandacht.

Als D66 Oss streven we naar een inclusieve, duurzame en welvarende samenleving waarin iedereen gelijke kansen heeft en zich volledig kan ontplooien. Daarom richten we ons op beleidsmaatregelen die bijdragen aan welzijn, zorg, onderwijs, duurzaamheid en participatie en vele andere belangrijke onderwerpen. We erkennen de vooruitgang die reeds is geboekt, maar er zijn ook aspecten die extra aandacht en daadkracht vragen. Punten die van belang zijn als je wilt groeien naar een 100.000+ gemeente.

De fractie van D66 Oss wilt niet vervelend doen, maar we pleiten voor een heldere, toegankelijke programma-evaluatie die concrete resultaten weerspiegelt. Klare taal is cruciaal voor transparantie en burgerbetrokkenheid. We vragen ons af of de huidige programma evaluatie voldoet aan deze maatstaven en of de indicatoren daadwerkelijk relevant zijn voor deze programma evaluatie. Een duidelijke programma evaluatie stelt burgers, belanghebbenden en raadsleden beter in staat om effectief bij te dragen aan het beleidsproces. Daarom roept D66 Oss op om hier in het vervolg extra op te letten en niet telkens met een programmabegroting / -evaluatie of kadernota te komen waar vooral copy-paste lijkt te zijn toegepast. 

Wij willen beginnen met de mantelzorgers. Mantelzorg is een essentieel onderdeel voor onze inwoners, en we erkennen de noodzaak om mantelzorgers te ondersteunen en te faciliteren. D66 Oss stelt voor om het woningbeleid te herzien om mantelzorgvriendelijke oplossingen te stimuleren, zoals het splitsen van woningen voor jongeren en ouderen. Het is van groot belang dat mantelzorgers de ondersteuning en ontlasting krijgen die ze verdienen, en dat er duidelijke richtlijnen zijn voor wanneer mantelzorg overgaat in professionele zorg. Ook D66 Oss wil aangeven dat mantelzorgers erg belangrijk zijn voor onze samenleving en de mantelzorgers moeten wij koesteren. Ook D66 Oss begrijpt dat Mantelzorgers vaak hulp nodig hebben en niet weten waar zij terecht kunnen, een centrale punt zou daarom goed zijn. Wij kunnen daarom de motie van SP en PVDA steunen. 

De wachtlijsten in de jeugdhulp zijn een langdurig en een zorgwekkend probleem. Wij roepen op tot een dringende heroverweging van het jeugdhulpbeleid en wij pleiten voor meer investeringen in preventie maar ook vroegtijdige interventie. Straatcoaches spelen een cruciale rol in het begeleiden van jongeren, maar hun aanwezigheid lijkt te verminderen en zij zijn minder zichtbaar. We dringen aan op een heroverweging van de inzet van straatcoaches en op meer aandacht voor jeugdoverlast, vooral in en rondom het centrum. Aan de andere kant missen Osse jongeren een bruisend uitgaansleven in Oss of activiteiten die gericht zijn op jongeren. Vaak trekken jongeren dan ook uit Oss, naar steden als Den Bosch, Eindhoven of Nijmegen. 

D66 Oss staat voor een inclusieve samenleving waarin iedereen gelijke kansen heeft op werk en participatie. We roepen op tot meer actie van het college om integratie te bevorderen en werkgelegenheid te stimuleren, met name voor migranten en vluchtelingen. Gratis taalonderwijs is een belangrijke stap in het integratieproces, maar dit moet beter gepromoot worden en meer toegankelijk gemaakt worden. Vaak weet men niet waar hij of zij terecht kan en welke mogelijkheden er binnen onze gemeente zijn.


Vrijwilligers spelen een cruciale rol in het bevorderen van sociale samenhang, een doel dat D66 Oss van groot belang vindt. Ons streven is dat vrijwilligers goed begeleid worden, vooral rekening houdend met de verschillende leeftijden, culturele achtergronden en opleidingsniveaus van vrijwilligers. Het is belangrijk dat vrijwilligers beseffen dat vrijwilligheid iets anders is dan vrijblijvendheid. We willen het belang van vrijwilligerswerk benadrukken en zijn bijzonder trots op alle vrijwilligers in de gemeente Oss.

Wij als D66 Oss hechten grote waarde aan het realiseren van regionale energiestrategieën en het behalen van gestelde doelen. Het is echter teleurstellend dat de plaatsing van windmolens op Elzenburg-De Geer zo lang moet duren. Daarnaast moeten we nog stappen ondernemen voor de realisatie van windmolens op de duurzame polder. 
Wij erkennen ook het belang van het benutten van zonne-energie op overheidsgebouwen, zoals scholen en gemeentelijke panden, en ook het bedekken van bedrijfsdaken met zonnepanelen of verticale windturbines. Hier valt wat onze fractie betreft nog meer uit te halen. Ondanks de bestaande netcongestie zien wij het als onze taak om oplossingen te vinden voor dit probleem. We denken aan het implementeren van buurtbatterijen of energiehubs, maar ook aan meer innovatieve benaderingen zoals waterstofhubs, vooral gezien het grote aantal transportbedrijven in onze regio.

Het Bos van Oss is een prachtig burgerinitiatief waarin ook de geboortebomen zullen worden gerealiseerd. Echter, als fractie merken wij dat onze motie niet voldoende wordt gepromoot in vermeldingen, de programma-evaluaties en andere documenten. We willen daarom de portefeuillehouder verzoeken om de geboortebomen meer in het licht te zetten. Het is namelijk toegezegd dat deze bomen een integraal onderdeel vormen van dit initiatief, als een herdenkingsbos. Daarnaast willen ook wij stappen zien met betrekking tot afvalbeleid. Vanuit de evaluatie of een informatiebijeenkomst zijn er nog niet echt concrete stappen gezet. Wij vragen daarom de wethouder om het afvalprobleem serieus op te pakken en te komen met oplossingen. 

We vinden dat het college meer aandacht moet besteden aan burgerinitiatieven, zoals bijvoorbeeld het Noorderpark. Wij hebben als D66 Oss het gevoel dat hier momenteel onvoldoende aandacht aan wordt besteed. Daarom vragen we om extra ondersteuning vanuit de gemeente voor burgerinitiatieven en om te streven naar realisatie-plannen voor goede en haalbare ideeën. Daarnaast willen we het kunst- en cultuuronderwijs op scholen verder stimuleren, zowel tijdens als na schooltijd, om creativiteit en cultureel bewustzijn in Oss te bevorderen. We willen graag benadrukken dat instellingen als de Muzelinck en de Groene Engel van groot belang zijn in het cultuurlandschap van onze gemeente. Ze spelen een waardevolle rol en zijn essentiële spelers bij het bieden van een divers en bloeiend cultureel aanbod. Wij zijn benieuwd wat het college gaat doen aan een structurele financiële oplossing richting de Muzelinck en de Groene Engel. Als D66-fractie kijken wij uit naar de mogelijkheden om deze ondersteuning op te nemen in de kadernota.


Onderwijs

Hoe gaat de gemeente Oss om met de kwestie van slechte ventilatie en gebrekkige schoonmaak op scholen, zoals recentelijk naar voren is gebracht door bezorgde ouders? We hebben vernomen dat dit kan leiden tot verminderde prestaties van leerlingen en een verhoogd risico op gezondheidsproblemen. De vorige wethouder beloofde hierover in gesprek te gaan met scholen, maar we hebben hierover nog geen update ontvangen sinds de portefeuille is overgedragen aan wethouder Kees van Geffen. Kan het college ons informeren over de stappen die worden genomen om dit dringende probleem aan te pakken en de gezondheid en prestaties van leerlingen en leraren te waarborgen?

Ook is er in onze gemeente een groeiende bezorgdheid over het toenemende aantal vrachtwagens dat langs de wegen geparkeerd staat. Deze situatie veroorzaakt overlast, en daarom willen wij het gemeentebestuur vragen om een facility point voor vrachtwagenchauffeurs in te richten. Zo’n locatie zou hen in staat stellen om te parkeren zonder hinder te veroorzaken en om te kunnen ontspannen. Aangezien onze gemeente veel transportbedrijven kent, achten wij dit van groot belang.
Tijdens een bezoek van onze fractie aan de Reddingsbrigade zagen wij dat ze letterlijk uit hun jasje zijn gegroeid qua locatie en verlangt de Reddingsbrigade naar een nieuwe plek die beter aansluit bij haar behoeften, met name in het geval van trainen voor calamiteiten. De Reddingsbrigade vervult een cruciale rol in educatie en noodhulp, en gezien de veranderende klimaatomstandigheden neemt de relevantie van hun werk alleen maar toe. Wij roepen het college op om in gesprek te gaan met de Reddingsbrigade om mogelijke opties voor nieuwe huisvesting te onderzoeken en deze op te nemen in de kadernota zodat ze niet verder uit hun reddingsvest groeien..!

D66 Oss ondersteunt de huidige woonvisie van de gemeente volledig. Het realiseren van goede en nieuwe woonwijken is een gedeelde verantwoordelijkheid. Dit gaat niet alleen om het bouwen van huizen, maar ook om het voorzien in scholen, wegen, sportfaciliteiten, groenvoorzieningen, buurtschuren met een soort huiskamerfunctie, duurzaamheid en toegankelijke zorgvoorzieningen. We streven ernaar dat in Oss binnenstedelijk bouwt waar mogelijk, en buitenstedelijk waar noodzakelijk. Het doel is om woningbouw en natuurontwikkeling elkaar te laten versterken, waarbij we rekening houden met groenvoorzieningen in wijken en tijdens de planning rekening houden met aspecten zoals hittestress en wateroverlast. Het integreren van groen in elke straat is essentieel, omdat groen zorgt voor verkoeling en biodiversiteit.

Bij gebiedsontwikkelingen is het belangrijk om voldoende maatschappelijke voorzieningen zoals scholen, zorgcentra, kinderopvang en sportvelden op te nemen, evenals ruimte te reserveren voor commerciële functies zoals sportscholen, supermarkten en koffiebars. Op deze manier kunnen we congestie op knelpunten voorkomen en onnodige verkeersbewegingen verminderen, waardoor wijken worden gecreëerd waar mensen zich thuis voelen.

Prioriteit moet worden gegeven aan mobiliteit voordat nieuwe woningbouwlocaties of gebieden worden ontwikkeld. Dit omvat de ontwikkeling van de noordelijke randweg en spoorzone, evenals het gebied Amsteleind. Met betrekking tot mobiliteit willen wij graag uitvoering zien aan de mobiliteitsvisie en dat hier meer aandacht aan wordt geschonken.

In het hart van de stad maken we ons zorgen over de ontwikkeling van het Walkwartier, vooral wat betreft de invulling van de winkelruimtes. Deze zorgen komen voornamelijk doordat er nog steeds veel leegstand is in het centrum van Oss, en met de nieuwbouw van het Walkwartier komen er wellicht nog meer lege panden bij. Daarnaast vinden wij het van essentieel belang dat het centrum veilig blijft voor iedereen, zonder dat fietsers of scooters door de straten racen. Tegenwoordig zijn het vooral de fatbikes die voor problemen zorgen. We dringen aan op extra handhaving om de veiligheid van het winkelende publiek te waarborgen.

Daarnaast missen we nog steeds openbare toiletten in Oss. Het is verwarrend voor bezoekers van het centrum om te weten waar ze naartoe moeten als ze naar het toilet moeten. We vragen om extra aandacht voor dit punt.

Wij hebben een motie ingediend, die met een meerderheid is aangenomen, gericht op het creëren van nieuwe bedrijventerreinen of het uitbreiden van bestaande terreinen. Wethouder Den Brok heeft toegezegd dat hij in het derde kwartaal van dit jaar met een visie zal komen. We willen echter nog enkele zaken benadrukken. We merken dat er veel gesproken wordt over Heesch West als locatie voor nieuwe bedrijvigheid, wij weten dat er een procedure bij de Raad van State loopt, maar dit proces verloopt traag en we kunnen hier niet op blijven wachten. Er moeten stappen gezet worden. Het is belangrijk dat we ook binnen de gemeente Oss geschikte locaties vinden en niet alleen gefocust blijven op Heesch-West. We moeten op zoek gaan naar ruimte of we zullen ruimte moeten creëren. Steeds meer bedrijven verlaten Oss omdat ze uit hun panden groeien of geen andere ruimte kunnen vinden om verder uit te breiden, of ze krijgen elders een betere locatie aangeboden binnen een andere gemeente. Dit heeft negatieve gevolgen voor onze lokale economie en de werkgelegenheid, dit vraagt om actie.

We zijn geïnteresseerd in de vooruitgang met betrekking tot het ravijnjaar, vooral nu er, mogelijk na goedkeuring door de Tweede Kamer, extra financiële middelen vanuit het kabinet beschikbaar worden gesteld. In de Voorjaarsnota heeft het kabinet aangegeven extra geld vrij te maken, waarvan een deel naar gemeenten zal gaan. Wij zijn benieuwd naar de mening van de portefeuillehouder over deze ontwikkelingen en wat hij gaat doen als dit geld niet komt. 

Tot slot

willen we de aandacht vestigen op cultuur, onderwijs en leefbaarheid in onze gemeente. Het stimuleren van kunst- en cultuuronderwijs, het ondersteunen van burgerinitiatieven en het verbeteren van de leefbaarheid in onze wijken en dorpen zijn cruciale aspecten van een bloeiende gemeenschap.

Kortom, als D66 Oss streven we naar een gemeente waarin iedereen gelijke kansen heeft, waar welzijn en zorg van hoge kwaliteit zijn, waar duurzaamheid en integratie worden bevorderd en waar cultuur en leefbaarheid hoog in het vaandel staan. Als D66 Oss geloven we in een gemeente waarin iedereen de ruimte krijgt om te groeien en bij te dragen aan een welvarende en inclusieve samenleving. Onze visie is gericht op vooruitgang, maar ook op inclusie, duurzaamheid en welzijn voor alle inwoners. Ik sluit af met ons slogan: ‘’ieder van ons doet ertoe!’’. 

Wij sluiten graag af met een dankwoord aan wethouder van Kessel, net als de andere fracties zijn wij verrast door zijn mededeling per 23 mei te stoppen. Wethouder van Kessel heeft zich jarenlang keihard ingezet voor de Osse politiek en dat verdient een flinke pluim! Namens de fractie van D66 Oss willen wij wethouder van Kessel bedanken voor zijn harde werken en wij wensen hem veel succes met zijn nieuwe uitdaging.


Tot zo ver!