Arme provincie Noord-Holland

D66 zet ook grote vraagtekens bij wat deze coalitie presteert. Er is stilstand: de grote transities van deze tijd krijgen geen push meer vanuit deze provincie. D66 staat voor een duidelijke koers gericht op vooruitgang en scherpe keuzes voor toekomstige generaties. Helaas raken de transities bij de provincie Noord-Holland steeds verder buiten beeld. Fractievoorzitter Sijmen Mülder kon op 11 november 2024 bij de begrotingsbehandeling niet anders dan stilstaan bij de stilstand of zelfs achteruitgang op diverse terreinen, en uiteindelijk dus tegen de begroting stemmen. 

Wat gebeurt er allemaal niet? De transitie van het landelijke gebied is gestagneerd: Er wordt vanuit de provincie niet meer hard gewerkt aan het herstellen van de natuur en biodiversiteit, het verbeteren van de waterkwaliteit, het omschakelen naar schone energie en de reductie van de broeigaskas-uitstoot van landbouw, industrie en landgebruik. Gebiedsprocessen hebben geen doelen meer, en budgetten ontbreken. Het Natuurnetwerk Nederland hangt al maanden in onzekerheid, en voor de komende jaren is er geen geld voor completering en beheer. Na anderhalf jaar is nog geen enkele PAS-melder gelegaliseerd. 

De overstap van het gebruik van gas, olie en steenkolen naar schone energiebronnen gaat ook niet snel genoeg. Noord-Holland is niet op koers om de provinciale doelen binnen het klimaatakkoord te halen. Wat we hier precies aan gaan doen is niet duidelijk. Sturing ontbreekt bij gebrek aan informatie. De herijking van de RES is uitgesteld naar volgend jaar. D66 heeft er grote zorgen over dat het college haar toezeggingen op dit onderwerp niet nakomt. 

Het is de coalitie wel gelukt om de regie op ruimtelijke ordening los te laten. Er kan nu meer gebouwd worden in het buitengebied. Maar dit buitengebied is keihard nodig voor landbouw, waterberging, natuurherstel en energietransitie. En de woningbouwopgave van Noord-Holland kan zelfs twee keer binnenstedelijk gerealiseerd worden. Waarom offeren we dan het groen op? D66 blijft voorstander van het benutten van alle binnenstedelijke mogelijkheden dichtbij voorzieningen en openbaar vervoer. Duurder voor de projectontwikkelaar, maar goedkoper voor de samenleving. 

Het college presenteert deze begroting niet in evenwicht, maar legt ook geen keuzes voor aan Provinciale Staten om dat wel te bewerkstelligen. “Mogelijk moeilijke keuzes moeten in de toekomst gemaakt gaan worden.” Vorig jaar was er ook al discussie over dekking van geplande uitgaven in de begroting en recent is het gebrek aan geld voor aankoop natuurnetwerk en natuurbeheer heel duidelijk geworden. De provincie maakt nu al veel schulden en heeft tevens nog steeds de hoogste onbenutte belastingcapaciteit van Nederland. Alle oppositiepartijen zijn het erover eens dat de meerjarenbegroting afstevent op een schuld van meer dan 400 miljoen. Provinciale Staten zijn met deze begroting voor een voldongen feit gezet. Ook de coalitiefracties zijn daar niet blij mee. 
 
De provincie is toezichthouder op de financiën van de gemeenten. Met deze begroting zoekt de provincie zelf de grenzen van financieel beheer op en overschrijdt ze. Voorstellen van de oppositie om dit bij te sturen werden door het college afgewezen. 
 
De coalitie maakt met deze begroting geen keuzes aan de uitgavenkant en weigert te sturen aan de inkomstenkant. Het lijkt er op dat ze het daar niet over eens kunnen worden. D66 vindt dat deze impasse doorgebroken moet worden in Provinciale Staten en het geen keuzes zijn voor in de achterkamer. 

Lees de gehele tekst van de algemene beschouwingen van fractievoorzitter Sijmen Mülder hier: