Oekraïne: wat kan Nieuwegein doen?

Donderdag 24 februari 2022 zijn we opgeschrikt door Russische agressie tegen Oekraïne. Het is ontoelaatbaar dat een soeverein democratisch Europees land zonder reden wordt aangevallen en onschuldige mensen moeten vrezen voor hun leven. Vele Oekraïners slaan op de vlucht.

We kunnen als gemeente Nieuwegein de oorlog helaas niet voorkomen of stoppen, en dat voelt machteloos. Maar we kunnen wél onze steun betuigen aan het Oekraïense volk en de mensen die op de vlucht zijn een veilig heenkomen bieden.

Update 2 maart 2022

De situatie in Oekraïne is verschrikkelijk. Dat vinden we allemaal. Aansluitend op onze vragen (zie hieronder) is maandag 28 februari een gezamenlijke verklaring vanuit de raad en het college gekomen.

In deze verklaring geven we als voltallige raad en college aan dat we alles in werk moeten en willen stellen om vluchtelingen uit Oekraïne ook in Nieuwegein op te vangen.

Dinsdag 1 maart heeft het College van B&W besloten om de samenwerking met het Russische gasbedrijf Gazprom zo snel mogelijk te stoppen.

Daarnaast wordt onderzocht hoeveel vluchtelingen in Nieuwegein kunnen worden opgevangen, zonder dat dit de reguliere huisvesting van asielstatushouders doorkruist.

Het mag duidelijk zijn dat D66 Nieuwegein volledig achter deze genomen besluiten staat.

Russisch gas verwarmt Nieuwegeinse gebouwen

Nieuwegein heeft een contract met Gazprom. Met het door Gazprom geleverde gas wordt maatschappelijk vastgoed in Nieuwegein verwarmd. Gazprom is een staatsbedrijf van Rusland. Inkomsten uit Gazprom worden gebruikt om het handelen van de Russische overheid te financieren.

D66 heeft schriftelijke vragen gesteld om te onderzoeken welke (on)mogelijkheden er zijn om het contract op te zeggen. Alle zeven vragen staan onderaan dit bericht.

Vluchtelingenstroom

Vanuit Oekraïne kan uiteindelijk een vluchtelingenstroom van vijf miljoen mensen ontstaan, zegt de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR. Een deel van hen zal de grens oversteken naar de EU. Binnen de EU bestaat de Temporary Protection Directive, waar de verdeling van vluchtelingen over EU-landen vastgelegd is. Nederland is dus ook verantwoordelijk om een deel van deze mensen op te vangen.

Aangezien de Oekraïense grens dichterbij Nederland is dan bijvoorbeeld Barcelona, is het aannemelijk dat een deel van de vluchtelingen ook uit eigen beweging naar Nederland zal reizen. Oekraïners hebben overigens ook geen visum nodig om naar Nederland te reizen.

D66 heeft vragen gesteld om ook in Nieuwegein voorbereidingen te treffen voor de vluchtelingenstroom die op gang komt door de Russische agressie. Alle vier de vragen staan onderaan dit bericht.

Een jong meisje dat protesteert tegen de oorlog in Oekraïne

Een jong meisje dat protesteert tegen de oorlog in Oekraïne Beeld: Matti (via Pexels)

Schriftelijke vragen over contract met Gazprom

D66 heeft de volgende schriftelijke vragen gesteld om te onderzoeken welke (on)mogelijkheden er zijn om het contract op te zeggen:

  • Is het college het met D66 eens dat de situatie in Oekraïne aanleiding geeft om geen gas meer van Gazprom te willen afnemen?
  • Welke (on)mogelijkheden zijn er om het contract z.s.m. te beëindigen?
  • Is Nieuwegein voorbereid op wat (strenge) sancties tegen Rusland betekenen voor haar contract met Gazprom? En kunnen de sancties andersom aanleiding geven het contract op te zeggen?
  • Is het college bereid om met andere gemeenten en waterschappen die gas van Gazprom afnemen en het Rijk deze situatie en gezamenlijke actie te bespreken?
  • Wat is het aandeel van biogas (‘groen gas’) en CO2-gecompenseerd gas in de huidige contractafspraken? Het is ook in het belang van Nieuwegein en haar inwoners dat geïnvesteerd wordt in de productie van groen gas als alternatief voor grijs gas. Welke stappen zet het college om het aandeel groen gas te laten groeien ten koste van ‘grijs gas’? 
  • Welke stappen onderneemt het college om de inkoop/aanbestedingsvoorwaarden te verbeteren waardoor de ingekochte goederen beter aansluiten op de criteria die we als raad en in samenwerking met de regio belangrijk vinden, zoals op het gebied van duurzaam (klimaatadaptief) en sociaal (inclusie, mensenrechten)? Op welke manier werkt het college daarmee samen met andere gemeenten en het Rijk?
  • Op welke wijze gaat het college sneller gemeentelijk vastgoed isoleren (vraagbeperking) en deze gebouwen aardgasvrij maken?

Schriftelijke vragen over voorbereiding vluchtelingen

D66 heeft de volgende schriftelijke vragen gesteld om ook in Nieuwegein voorbereidingen te treffen voor de vluchtelingenstroom die op gang komt:

  • Heeft het college al verzoeken van de Rijksoverheid of het COA gehad om op zoek te gaan naar huisvesting voor de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne? Als het college dit verzoek niet rechtstreeks heeft gehad, is er dan wel een verzoek aan onze regio gedaan?
  • Is het college voornemens hier positief op te reageren? Als er nog geen verzoek gedaan is, is het college dan voornemens positief te reageren zodra het verzoek er wel komt? Welke (on)mogelijkheden ziet het college hiertoe?
  • Op welke termijn zijn ook in Nieuwegein extra plekken te realiseren om de last zoveel mogelijk te delen over alle gemeenten in Nederland?
  • Kunt u aangeven op welke wijze de contacten met Vluchtelingenwerk in Nieuwegein verloopt als het gaat over de crisis in Oekraïne?

Voor de beantwoording van deze vragen geldt dat deze zo spoedig mogelijk, maar uiterlijk binnen dertig dagen na ontvangst moet plaatsvinden. Beantwoording vindt dus plaats voor 25 maart 2022.
 
Als dat niet mogelijk is, moet het college of de burgemeester gemotiveerd aangegeven waarom dit niet mogelijk is en aangeven binnen welke termijn beantwoording zal plaatsvinden.