Bomensucces: Kaag en Braassem gaat bomen beschermen

In onze gemeente waren bomen vogelvrij. We hadden bij de totstandkoming van de gemeente in 2009 wel een kapverordening gemaakt, maar die beschermde alleen een klein aantal bomen dat in de bijlage ervan stond. En regelde verder niets. Het grootste deel van de bomen in onze gemeente waren dus geen regels voor.

Maar bomen zijn van grote waarde voor onze inwoners! Niet alleen omdat we er elke dag van genieten (wat ook heel mooi naar voren kwam in ons ‘Bomen van waarde’-boek), maar ook omdat bomen natuurlijke airconditioners zijn. Ze geven verkoeling in steeds warmere zomers! Ook maken bomen onze lucht schoner en gezonder, helpen ze overlast bij stevige buien te voorkomen en is het kijken naar bomen bewezen goed voor onze mentale gezondheid.

Zodra de nieuwe APV (Algemene Plaatselijke Verordening) in werking treedt, zijn bomen niet langer weerloos. Veel voorstellen uit ons initiatiefvoorstel ‘Groen licht voor de boom’ zijn in die nieuwe regels geland. Het college heeft samen met ambtenaren en groenexperts gewerkt aan een duidelijk bomenbeheerbeleid.

We gaan veel meer bomen beschermen. Op de lijst bomen die beschermd zijn, staan voortaan:
– Gemeentelijke bomen met stamdiameter van >30 centimer
– Privebomen met stamdiameter van >60 centimer
– Bomen van minimaal 60 jaar oud
– Bomen met cultuurhistorische status
– Toekomstbomen (de monumentale bomen van de toekomst dus)
– Bomen geplant ter vervanging van voornoemde bomen

Als zo’n boom met een goede reden toch gekapt moet worden, dan kan dat na toets van de gemeente op het gevaar voor de openbare orde, onomkeerbare aantasting van de boomconditie of – met besluit van het college – zwaarwegende maatschappelijke of persoonlijke belangen. Zo is er altijd maatwerk mogelijk, maar hebben ook boom en omgeving een stem.

We voeren ook een herplantplicht in. Daarmee zorgen we ervoor dat op dezelfde locatie (of zo dichtbij mogelijk) een boom van dezelfde boomgrootte klasse (of anders zo groot als past) van een minimale plantmaat terugkomt. Als dat niet kan, vragen we financiele compensatie – zodat elders in de gemeente een boom kan worden geplant.

Dit is een grote stap vergeleken met de verouderde – en tot heel recent onleesbaar gepubliceerde – korte lijst beschermde bomen onder de oude regels. Wij gaan actief volgen hoe het college invulling geeft aan de ambities die nu in de APV vastgelegd zijn.

Met alleen deze regels zijn we er alleen niet. Klimaatverandering zorgt voor droge zomers, nattere winters en hevigere stormen. Niet elke boom kan daar tegen; niet elke locatie is geschikt. Ook boomziekten en allergieen vragen om actieve aandacht voor diversiteit voor wat we aan bomen planten.

De afgelopen jaren hebben we in beleid voor de openbare ruimte (LIOR en IBOR) al steeds meer goede randvoorwaarden vastgelegd om bomen en ander groen gezond oud te kunnen laten worden – bijvoorbeeld met een gezonde start voor de boom en ruimte om te groeien. Daar moeten we op voortbouwen, bijvoorbeeld door vaker noodzakelijke vervanging gefaseerd te doen (zoals aan de Alkemadelaan). Ook willen we voorkomen dat bomen bij werkzaamheden verdwijnen of beschadigd raken. Nu is dat vaak nog de ‘goedkoopste’ optie; we willen incentives om meer waarde aan beschermen te hechten. Dat bij de Meerkreuk enkele bomen tijdelijk naar een ‘bomenhotel’ gingen is een goede start.