Bijdrage D66 aan algemene beschouwingen

Voorzitter,

Die viering van 750 jaar stadsrechten is aan niemand voorbijgegaan. Laten we het gevoel vasthouden dat deze feestelijkheden hebben gebracht: Gouda is een geweldige stad, die we schoner, duurzamer en vooral even mooi moeten doorgeven. Daarvoor zijn de volgende zaken voor D66 cruciaal: solide financiën met draagbare lasten, goed onderwijs in toekomstbestendige scholen en een groene, schone en bereikbare stad, met woningen voor alle Gouwenaars.

Voorzitter,

Vijf maanden geleden had ik de eer het bestuursakkoord aan u aan te bieden. Naast de nieuwe afspraken met de raad over samenwerking, bevat het akkoord stevige ambities op vooral duurzaamheid, wonen en cultuur.

De eerste begroting ziet er goed uit, en dan heb ik het niet alleen over de sterk verbeterde leesbaarheid, maar vooral ook over het financiële beeld. Inclusief de voorgenomen intensiveringen is de begroting meerjarig sluitend. De laatste bijgewerkte cijfers zijn nog positiever. We staan er financieel echt heel goed voor.

Enkele weken geleden kregen we als raad een verhelderende les van een accountant. Zijn opmerking over de staat van onze financiën, door hem het wonder van Gouda genoemd, is me bijgebleven. Al hebben we wel wat zorgen over de oplopende schuld, die in 2025 het schuldenplafond zal raken.

In het bestuursakkoord is een plafond van 285mln afgesproken, waarbij we bij de meerjarenbegroting van 2025 bezien of of verdere verlaging mogelijk is. Dat duurt nog twee jaar, maar dat moment komt wel snel dichterbij. Mijn vraag aan het college is om hier onverminderde aandacht aan te geven, we willen toekomstige generaties niet opzadelen met onredelijk hoge schulden en we willen niet klem komen te zitten als de rente langjarig blijft stijgen.

Natuurlijk zijn investeringen ook hard nodig: Zo komt het Integraal Huisvestingsplan nu gelukkig echt op stoom. D66 staat volledig achter die investeringen in volgende generaties. Onderwijs is essentieel en wordt wat ons betreft gegeven in duurzame en gezonde scholen.

Een van de grote crises van dit moment is de wooncrisis. Het is voor Gouwenaars steeds lastiger om woonruimte te vinden. We zullen daarom moeten bouwen. D66 staat achter de afspraak dat in Gouda 33% van de woningvoorraad sociale huur moet zijn. We halen dat op dit moment ruimschoots. We maken ons wel zorgen over de buurgemeenten. Afspraken over percentages werken alleen als die in de hele regio gelden. We vragen het college dan ook naar hun inzet op het aanspreken van de buren op het realiseren van hetzelfde percentage in de gehele regio, of naar het uitbreiden van de mogelijkheden om de Goudse sociale huur eerst aan te bieden aan Goudse woningzoekenden. Daarnaast vragen we om blijvende aandacht voor die overige 67% van de woningmarkt. Vooral de goedkopere koop en middeldure huur zijn voor ons essentieel.

Een fijne stad om in te wonen betekent ook een goed bereikbare stad. D66 houdt vast aan de afspraken in het VCP en zal aandacht blijven vragen voor de extra fietsverbinding over de Gouwe en voor verbetering van parkeerfaciliteiten in de stad. En hoe staat het met de regie op de vestiging van een distributiehub voor emissievrije stadsdistributie?

Ons motto blijft bij alle nieuwe ontwikkelingen: “wat we doen doen we duurzaam”. We bouwen duurzaam, we verduurzamen onze energie, we vergroten de biodiversiteit en beperken onze uitstoot.
Ik heb de afgelopen jaren bij deze gelegenheid steeds aandacht gevraagd voor de groeiende uitgaven in het sociaal domein. Het gedeelte van de begroting dat we uitgeven aan het sociaal domein alleen al rechtvaardigt een kritische blik. Pijnlijk daarbij is dat er nog steeds gezinnen en kinderen zijn die niet de hulp krijgen die ze zo hard nodig hebben. D66 blijft kritisch meekijken op de ontwikkelingen en zal blijven vragen naar zichtbare resultaten van het beleid.

Voorzitter,

Waar we als gemeente niet hoeven te vrezen voor onze nabije financiële toekomst, doen veel van onze inwoners en ondernemers dat wel. De onzekerheid, veroorzaakt door de oorlog in onze achtertuin, de energiecrisis en de inflatie knaagt.

Dit moment van financiele voorspoed voor de gemeente en tegenslagen voor veel inwoners vraagt, naast het winterplan, om beperking van de lasten op een manier waarvan zoveel mogelijk Gouwenaars profiteren. Het college oppert de mogelijkheid om de kwijtschelding uit de heffingen te halen. Daarnaast kunnen we het pakket, dat uit de heffingen wordt betaald, binnenkort nog eens tegen het licht houden. D66 steunt daarom het amendement dat door de VVD zal worden ingediend.

Ik rond af:
Vanavond en morgenavond spreken we over onze begroting, over de start van de volgende 750 jaar. We besluiten niet alleen over zaken die er voor de huidige Gouwenaars toe doen, maar ook over toekomstige generaties die in onze stad zullen wonen. Laten we die nooit uit het oog verliezen als we het hier met elkaar over onze stad hebben.

Dank u wel